6. Pisemności (art. 14 §1) Działania organów administracji powinny mieć formę pisemną- może podejmować działanie ustnie, ale i tak musi powstać notatka urzędowa lub protokół
7. Dwuinstancyjności (art. 14) W postępowaniu administracyjnym możliwość jest jego poprowadzenia przez 2 instancje (to 2 to odwoławcze). Wyjątek- wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, efektem czego jest rozpoznanie sprawy przez ten sam organ pierwszej instancji.
8. Trwałości decyzji administracyjnej (art. 16 §1) Dotyczy decyzji ostatecznych (od której nie
przysługuje środek odwoławczy)- nie powinna już być ponownie przedmiotem rozpatrywania przez organy administracji, [w postępowaniu sądowym: zasada powagi rzeczy osądzonej- wyroki sądowe nie mogą być rozpatrywane]. Nie jest to zasada bezwzględna. Istnieje możliwość:
- Uchylenia decyzji (art. 154, 155 KPA)
- Zmiany decyzji ostatecznej (art 154, 155 KPA)
- Stwierdzenia nieważności (art 156 KPA)
- Wygaśnięcie decyzji (art. 162 KPA)
9. Sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnej (art. 16 §2) Każda decyzja ostateczna podlega kontroli przez NSA. Działalność sądu jest jednoinstancyjna (brak odwołania)
10 Szybkości postępowania (art. 35 §1) Postępowanie administracyjne powinno być przeprowadzone bez zwłoki. Zwykle trwa 1 miesiąc, a bardziej skomplikowane przez 2.
11 Nakłaniania do ugody (art. 13) Należy dążyć do zawarcia ugody między stronami. Ugoda administracyjna nie jest taka sama jak w postępowaniu sądowym, bo mają różne regdacje (w post. adm. rzadko występuje, bo potrzebne są 2 strony do ugody)
12 Przekonywania (art. 11) (Cel jest zbliżony jak w zasadzie nr 11-) nakłonić do dobrowolnego podporządkowania się decyzji. Każda decyzja musi mieć uzasadnienie i należy nią przekonać stronę do odpowiedniego działania.
13 Pogłębiania zaufania obywateli do postępowania Obywatel nie może być zaskakiwany decyzjami organów administracji i zmianą stosowania prawa przez organ.
14 Uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (art 7) Powinna być
wyższość interesu społecznego nad jednostką. Tak daleko można uznać interes indywidualny, jak długo nie będzie sprzeczny on z interesem społecznym.
Właściwości rozpoznawania spraw (jest to zdolność organów administracyjnych do rozpoznania określonych spraw w postępowaniu adm.)
Ustawa wskazuje organ właściwy lub przewiduje możliwość przekazania kompetencji na inny organ („delegacja kompetencji"):
- Gdy następuje wyłączenie właściwego organu administracyjnego
- Gdy następie tzw. pomoc prawna, czyli częściowe przeniesienie właściwości. Dany organ nie występuje w imieniu organu, który zrzekł się tych właściwości, tylko robi to już w swoim imieniu
- Gdy następie upoważnienie. Wtedy dany organ działa w imieniu organu upoważniającego np. Starosta może upoważnić jakiegoś kierownika działu do wykonywania własnych zadań.
Upoważnienie: - całego organu. - pracownika organu
W Polsce organami nie jest urząd, tylko najczęściej 1 osoba, np. wojewoda, a reszta to „pomocnicy".
Rodzaje i właściwości postępowania administracyjnego (czyli ustalenie co ma rozpatrywać):
1. rzeczowa - określa jaki rodzaj spraw administracyjnych rozpatruje (np. prawo wodne, budowlane, drogowe itp.)- reguluje to art. 20 KPA (ale odsyła do odpowiednich ustaw Prawa Materialnego). Ustala również treść i formę działania organu, oraz w jakim przypadku działanie to musi być przez organ podjęte.
2. Instancyjna - określa jaki organ jest I i II instancji, a także właściwości I organu (Prawo Materialne) i II organu (art. 17. 18 KPA)
3. Miejscowa - określa jaki organ jest właściwy w danej sprawie (np. jaka gmina ma się zająć daną sprawą). Ze względu na podział administracyjny kraju każdy organ ma określony zasięg działania i w ramach tego zasięgu rozpatruje sprawy ze swojego obszaru
W postępowaniu adm. sprawdzamy po kolei wszystkie 3 właściwości. Naruszenie właściwości powoduje nieważność postępowania administracyjnego (art.156 §1 pkt.l KPA).
Istnieją też spory o właściwości ( np. spór pozytywny- 2 organy uznają się za właściwe do rozpatrzenia sprawy lub spór negatywny- żadne organ nie poczuwa się do rozpatrzenia). Kwestie sporu o właściwość reguluje art. 22 KPA rozstrzyga organ wyższego stopnia. Gdy spór jest pomiędzy organami najwyższej instytucji rozstayga NSA.
Gdy dochodzi do sporu między organami administracji terytorialnej a adm. rządową rozstrzyga SA.
Delegacja kompetencji (rozdział 5 KPA ) - gdy następuje wyłączenie organu w rozpoznaniu sprawy (organ prowadzący sprawę lub wyższej instancji)
Wyłączenie pracownika, oznacza że nie może on danej sprawy rozstrzygać.
Gdy organ rozpozna sprawę, choć jest wyłączony - postępowanie należy ponowić.
Gdy organ uczestniczy w sprawie, choć jest wyłączony - decyzję należy uchylić i tylko powtórzyć niektóre czynności postępowania.
Dwa zasadnicze wyłączenia:
- Pracownika- odbiera się z ustawy (art. 24) lub tzw. iprawdopodobnienia w drodze postępowania (trzeba uprawdopodobnić, że pracownik jest nieobiektywny ze względu na związki ze stroną)
- Organu- tylko gdy przewiduje to ustawa (art. 25)