O? + HjOi —>HO* + OH + O: (reakcja Hober Weisa)
Rodniki ponadtlenkowe w połączeniu z dużą ilością uwalnianego tlenu oraz wespół z rodnikami hydroksylowymi tworzą system OKSYDO-REDUKUJĄCY rozkładający wiele związków pierścieniowych. System ten jest jednak zabójczy dla organizmów żywych, dlatego produkują one dysmutazy w celu neutralizacji tych rodników:
. dysmuiara
2 02 + 2ti-> h2o2 + o2
Ogólnie zostało zaakceptowane, iż u wszystkich dysmutaz jon metalu (M) katalizuje reakcję dysmutacji rodników ponadtlenkowych na drodze cyklicznego mechanizmu redukcyjno-utleniającego:
M1* + ó; -* M2’ + 02
M2* + Ój- +2H* -> M3* + H203 Usuwanie nadtlenku wodoru przeprowadza katalaza:
katalas.u
2 H70,-*3 H.O + O,
PEROKSYDAZY
Są to enzymy katalizujące utlenianie nadtlenkiem wodom różnych substratów, w tym aromatycznych. W reakcji dochodzi do redukcji nadtlenków. Peroksydazy zawierają w swojej cząsteczce Fe, Mn lub Se. Najpierw tworzony jest kompleks żelaza z wodą a następnie utlenianie donatora wodom AH2 do produktu A. Donatorami wodom mogą być łańcuchy alifatyczne:
Fe3* (Hfi) + H202-> Fe3* (H,0,) + H,0 Fe3* (H2O2) + AH; -> Fe3* (OH) + AH + H20 AH + Fe3* (OH) -> Fe3* (H20) + A
Do najbardziej znanych enzymów z tej grupy należy peroksydaza glutationowa. odkryta w 1970 r. Jest to enzym zależny od selenu, gdyż selen, jako jedyna grupa prostetyczna. wchodzi w skład centrum aktywnego w formie selenocysteiny. Enzym ten ma 4 identyczne podjednostki.
Peroksydaza ligninowa (Fe) katalizuje wiele reakcji utleniania w alkilowym łańcuchu bocznym związków ligninowych. Do utleniania potrzebuje nadtlenku wodoru. Rozrywa wiązania Ca-Cb w łańcuchach bocznych, wiązania eterowe i utlenia benzylowe grupy alkoholowe do ketonów lub aldehydów. Pizy utlenianiu ligniny peroksydaza współdziała z alkoholem weretrylowym.
OKSYDAZA CYTOCHROMOWA
Enzym z grupy oksydaz zawierający Fe i Cu, używający tlen, jako akceptor wodoru. Stanowi ostatnie ogniwo łańcucha oddechowego. Znana jest pod nazwami kompleks cytochrom a i cytochrom a3. Występuje u wszystkich organizmów tlenowych.
MONOOKSYGENAZY
Katalizują wbudowanie jednego atomu cząsteczkowego tlenu do substratu, podczas gdy 2 jest redukowany do wody.