98140

państwowe jednostki budżetowe podlegle bezpośrednio dysponentom głównym, którym podlegają dysponenci trzeciego stopnia Dysponenci trzeciego stopnia to państwowe jednostki budżetowe podlegające bezpośrednio dysponentom dntgiego stopnia albo dysponentom głównym, które otrzymane środki budżetowe wykorzystują na swoje potrzeby nie mające prawa dalszego ich przekazywania np szkoły

Dmga fonna organizacyjna strefy budżetowej SA zakłady budżetowe, które w Polsce utworzono po raz pierwszy w 1958 r. Zakłady budżetowe tworzone SA najczęściej w sferze usług kulturalno - socjalnych bytowych np. przedszkola, żłobki, domu kultury. Celem tworzenia zakładów budżetowych jest uruchomienie bodźców ekonomicznych do zwiększenia własnych przychodów oraz oszczędniejszego dokonywaiua wy datków. Zakłady budżetowe powiązane są z budżetem systemem netto, ich wydatki zależne są od przychodów Mogą one zaciągnąć kredyty bankowe, a środki finansowe nie wykorzystane w danym roku pozostają w większości na rok następny. Zakłady budżetowe nie maja osobowości prawnej, ale maja samodzielność organizacyjną i ograniczona samodzielność ekonomiczną. Podstawią ich działalności są plany finansowe zatwierdzone przez kierownika zakładu budżetowego

Środki specjalne to wyodrębniona organizacyjnie działalność uboczna lub część działalności podstawowej jednostki budżetowej finansowana z przychodów tej działalności. Celem ich tworzenia, podobnie jak gospodarstw pomocniczych, jest stworzenie bodźców ekonomicznych do zwiększenia przychodów oszczędniejszego nimi gospodarowania Służą one także bardziej elastycznemu finansowaniu działalności ubocznej jednostek budżetowych. Środki specjalne mogą być tworzone z następujących źródeł przychodów:

-    z odplaUiością za sprzedane wyroby i usługi,

-    z wpłat jednostek uczestniczących we wspólnej działalności gospodarczej,

-    z wpłat części zysku gospodarstw pomocniczych,

-    pomocniczych dobrowolnych wpłat i darów,

-    z dodatkowych należności budżetowych uzyskanych przez izby i urzędy skarbowe,

-    z niektórych nie wykorzystanych wydatków' budżetowych.

Fundusze celowe stanowią pomocniczy instrument redystrybucji przychodów polegających na gromadzeniu specjalnych środków celowych, zwartych także funduszami publicznymi, pozabudżetowymi lub parabudżetowymi. Powiązane są z budżetem państwa lub budżetami gmin systemem netto tzn. mogą otrzymać dotacje. Tworzy się je na podstawie specjalnych ustaw. Fundusze celowe mogą być wykorzystane jedynie na cele, dla których zostały umchornione. Fundusze te mogą być tworzone z dobrowolnych obowiązkowych wpłat ludności i innych podmiotów oraz środków budżetowych Obecnie istnieją m in następujące państwowe fundusze celowe:

-    Fundusz Ubezpieczeń Społecznych,

-    Fundusz Emerytalno - Rentowy Rolników,

-    Fundusz Pracy,

-    Fundusz Alimentacyjny,

-    Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

-    Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych

Zasady budżetowe:

a)    równowagi - oznacza taki start budżetu, w którym wydatki znajdują pokrycie w dochodach

b)    zttpelności(powszeclmości) - wymaga ujęcia w budżecie wszystkich dochodów i wydatków państwa.

c)    jedności - głosi iż wszystkie dochody powinny być objęte jednym planem budżetowym

d)    szczególowości9specjalizacji) - ma charakter złożony, gdyż wedle niej;