98729

Skuteczność wychowania w koncepcji Radlińskiej zależy w znacznej mierze od tego, jak jednostka wychowywana rozumie i zna swoje środowisko obiektywne i jego całą złożoność, nie tylko tę część, która stanowi jego środowisko subiektywne.

Autor (J.Szczepański) uważa, że ta teoria środowiska, czeka na ponowne opracowanie nawet bez zmieniania intencji teorii H.Radlińskiej, w świetle postępów wiedzy we współczesnej psychologii, socjologii, teorii działania i grup.

Ad. 3:

Wychowanie zostało przez H. Radlińską zdefiniowane jako przekształcanie środowiska, więc każda praca wychowawcza jest działaniem społecznym na elementy środowiska i osobowość wychowanka.

Metody wychowania są więc metodą działalności społecznej, a metoda badań jest zawsze połączona z metodami praktycznego działania.

Metody skutecznego przekształcania środowiska wymagają znajomości elementów tego środowiska i jego immanentnych sił. Zaś każdy układ sił powstaje w procesach dziejowych, stąd Radlińska przypisywała tak dużą rację badaniom historycznym. W centrum jej uwagi był jednak człowiek i jego indywidualność - stąd postulowała konieczność badania wypadków indywidualnych. Wymagało to poznanie stanu socjalnego i warunków materialnych życia, społeczności w której żyje itp.

Był to aspekt bardzo ważny dla Radlińskiej, gdyż właśnie w instytucjach i formach życia zbiorowego miał pedagog społeczny szukać sił, które uaktywnią ludzi i nauczą ich rozwiązywania świata problemów. Aktualność tych metod jest uderzająca w okresie, gdy z urzędu przekazuje się niejako inicjatywę jednostkom w sprawach osobistych, zawodowych, itp.

Metody pedagogiki społecznej a zwłaszcza te jej dyrektywy, które każą rozwiązywać problemy grup społecznych przez mobilizację ich własnych sił, przez pobudzenie ich do samodzielności i aktywności są szczególnie aktualne.

Ad. 4:

Do podstawowych zasad moralnych nie tracących na aktualności, autor zalicza przekonanie o bezwzględnej wartości jednostki ludzkiej, ale także o konieczności troski o te formy społeczne, które jednostce nadają pełnię jej człowieczeństwa.

Dalej przekonanie, że środowiska społeczne można tylko mobilizować i dynamizować w imię wartości, a zatem nie można wprawiać ani nauki, ani działalności społecznej bez linii przewodnich określonych przez system wartości. H.Radlińska kładła nacisk na te elementy rzeczywistości społecznej, które nazywała „niewidzialnymi”, a te elementy ludzkie, które jej zdaniem ostatecznie decydują o przebiegu zjawisk i procesów społecznych.