Interwencjonizm współczesny odnosi się do:
sfery realnej - zasoby finansowane przez państwo (majątek do celów administracyjnych,
świadczenie usług społecznych, przedsiębiorstwa znacjonalizowane)
sfery regulacyjnej - mniej opartej na transferach finansowo-budżetowych (wybór polityki
gospodarczej, dostarczanie informacji, ułatwienie adaptacji do zmieniających się
warunków)
Prawo Wagnera - mówi, że gdy dochód narodowy rośnie o 1% to wydatki państwa powiększają się o więcej niż 1% - jest tak rzeczywiście, choć nie mówi nic o przyczynach
EKONOMICZNE FUNKCJE PAŃSTWA
Niedoskonałość rynku - różne formy niepowodzeń mechanizmu rynkowego w optymalnej alokacji zasobów, podziale dochodu i regulowaniu koniunktury
Funkcja alokacyjna rozdzielanie zasobów rzadkich
Dobra publiczne - konsumowanie ich przez jedną jednostkę, nie wyklucza konsumpcji innych jednostek w tym samym czasie; nie można wykluczyć tych jednostek, które nie chcą płacić za konsumpcję tych dóbr
Efekty zewnętrzne - wszelkie negatywne lub pozytywne konsekwencje decyzji jednych podmiotów wpływające na sytuację innych, lecz nie kompensowane przez system cen (np. zanieczyszczenie środowiska przez jednego producenta, źle wpłynie na warunki innych) Zjawisko efektów zewnętrznych - uzasadnienie rozszerzenia takich funkcji państwa w życiu gospodarczym, które mają na celu internalizację skutków zjawisk zewnętrznych, a więc zanik lub ograniczenie ich występowania
Negatywne skutki monopolu:
niepełne wykorzystanie zdolności wytwórczych hamowanie produkcji, zwalnianie tempa rozwoju gospodarczego
- przyśpieszenie procesów inflacyjnych za pomocą specyficznych form kształtowania cen monopolowych
- hamowanie postępu teclinicznego
- deformowanie danych do rachunku ekonomicznego
narzucenie innym podmiotom gospodarczym warunków transakcji przeczących zasadom uczciwej konkurencji Działania antvmonopolistvczne państwa: nacjonalizacja
- poddanie danej dziedziny przepisom antymonopolowym regulacja instytucjonalna
planowanie indykatywne - wyspecjalizowane instytucje posługują się metodami pośredniego (w sektorze prywatnym) i bezpośredniego (w sektorze państwowym) aby naprowadzić gospodarkę na wybrane cele
polityka przemysłowa - opracowanie długookresowej wizji rozwoju sektora i zastosowanie skutecznych mechanizmów jej realizacji, aby przyśpieszyć proces przekształceń struktur gospodarowania
funkcja redystrybucyjna państwo zmienia proporcje podziału dochodów, jakie wynikałyby z zasad mechanizmu rynkowego, w celu załagodzenia w poziomie życia poszczególnych grup społecznych (np. wprowadzenie płac minimalnych) narzędzia redystrybucji: