99014

RODZINA

Rodzina jest jedną z najstarszych, sprawdzonych, wielofunkcyjnych, wielorako uwarunkowanych i ni eza stęp owalnych instytucji wychowawczych.

Socjologia uważa rodzinę za najstarszy i najtrwalszy element organizacji społecznej.

Rodzina to mikrostruktura (mała grupa społeczna), której członkowie połączeni są małżeństwem, więziami pokrewieństwa (lub adopcją), siecią wzajemnych zależności i stosunków społecznych, prowadzą wspólne domowe gospodarstwo oraz pełnią w niej odpowiednie role społeczne: współmałżonka, matki, ojca, dziecka.

Rodzina jest wspólnotą opartą na miłości i wolnym wyborze kobiety i mężczyzny.

Między członkami rodziny tworzą się więzi (małżeńska, rodzicielska, więź formalna określająca obowiązki rodziców i dzieci względem siebie).

Przez wiele wieków rodzina funkcjonowała na podstawie (przekazywanego z pokolenia na pokolenie) praktycznego doświadczenia określającego zarówno cele, zasady i metody wychowania, relacje między rodzicami i dziećmi oraz układy i stosunki łączące rodzeństwo. Doświadczenie to obejmowało także w rodzinach wielopokoleniowych relacje między rodzicami, dziećmi i dziadkami.

FUNKCJE RODZINY

•    prokreacyjna - rodzina podtrzymuje biologiczną ciągłość społeczeństwa;

•    wychowawczo - socjalizująca - rodzina zapewnia ciągłość kultury, kulturowe dziedzictwo społeczeństwa, język, normy, wartości, standardy moralności, obyczaje, jak i pierwsze miejsce, gdzie jednostka może je poznać i przyswoić;

•    opiekuticza - rodzina zapewnia bezpieczeństwo swoim członkom;

•    emocjonalno-seksualna - rodzina reguluje stosunki seksualne rodziców, dostarcza im i ich dzieciom emocjonalnego wsparcia, zaspokaja potrzebę miłości;

•    ekonomiczna (gospodarcza) - rodzina zapewnia swoim członkom dobra materialne i wyznacza im odpowiedni zakres działań gospodarczych;

•    stratyfikacyjna (alokacyjna) - rodzina wyznacza status społeczny swoich członków i tym samym przyczynia się do utrwalania systemu stratyfikacyjnego w społeczeństwie (podziału na klasy, warstwy, stany czy kasty);

•    integracyjno - kontrolna - rodzina kontroluje działania poszczególnych jej członków, organizując ich życie poprzez reguły postępowania i dyscyplinując je cyklicznością świąt rodzinnych, rytmu dnia itp.;

•    rekreacyjno - towarzyska (autoekspresyjna) - rodzina jako instytucja zagospodarowująca swoim członkom czas wolny, organizując roziywki i wypoczynek, wprowadza dzieci w świat powiązań towarzyskich, finansuje i kontroluje kontakty z innymi ludźmi.

Podstawą funkcjonowania rodzin y jest więź emocjonalna (miłość, przywiązanie) łącząca członków rodziny i jej status prawny, określający role rodziców, dziadków i dzieci.

Specyficzną cechą rodziny jako instytucji społecznej i wychowawczej jest jej wielofunkcyjność i zdolność do przystosowania się do zmieniających się warunków socjalnych, ekonomicznych, cywilizacyjnych, kulturowych, demograficznych i przyrodniczych.