• nastawione na wykonywanie obowiązków (wykonawca, podwładny, specjalista)
• nastawione na rozrywkę lub zabawę (uczestnik gry lub zabawy, partner w zabawie, wodzirej)
• nastawione na koleżeństwo (kolega, przyjaciel, opiekun)
• kamę, związane z degradacją społeczną (oferma, lizus, obibok, egoista, mamisynek, itp.).
Z biegiem czasu wytwarza się pewna hierarchia. Wyraźnie ujawniają się wzajemne sympatie i antypatie.
Pozycja w klasie: wysoka pozycja wśród kolegów i koleżanek jest dla każdego dziecka ważna. Niewiele jest jednak dzieci, które posiadają wszystkie cechy pozwalające na zdobycie dobrej pozycji wśród rówieśników.
Niektóre dzieci nawiązują kontakty z rówieśnikami bez trudu, są swobodne, mają łatwość włączania się do wspólnej zabawy, utrzymując w ten sposób dobrą pozycję wśród dzieci. Niestety jest też dużo dzieci, które kontakty z kolegami nawiązują z wielkim trudem, są nieśmiałe, zakłopotane, zaliamowane.
Podstawowym zadaniem wychowawcy, w którego klasie znalazło się dziecko niepopularne, jest takie pokierowanie życiem klasy, aby uczeń ten dał się poznać rówieśnikom z jak najlepszej strony.
Podobne, a nawet tożsame mechanizmy wpływu grupy na jednostkę, usytuowanie się jednostki w hierarchii gnipowej można odnaleźć w środowisku podopiecznych wszelkich domów opieki, świetlic, ośrodków terapeutycznych.
SZKOLĄ
Szkoła wg W. Okonia:
„To instytucja oświatowo-wychowawcza, zajmująca się wychowaniem, kształceniem dzieci, młodzieży i dorosłych, stosowanie do przyjętych w danym społeczeństwie celów, zadań oraz koncepcji oświatowo-wychowawczych oraz programów”.
Osiąganiu tych celów służy odpowiednio wykształcona kadra pedagogiczna, nadzór oświatowy, baza lokalowa i wyposażenie oraz zabezpieczenie budżetowe w skali państwa, samorządów lokalnych lub innych źródeł.
Szkoła pełni wobec uczniów funkcje:
- dydaktyczną,
- wychowawczą,
- opiek uńczą.
Funkcje szkoły:
Niekiedy przypisuje się szkole również funkcje: inicjującą i koordynującą działalność wychowawczą w środowisku pozaszkolnym (rejonie), z którego wywodzą się uczniowie.
Szkoła jako instytucja kształcenia i wychowania nie zawsze funkcjonuje bez zakłóceń, niedomagań. Głównymi przyczynami nieprawidłowego funkcjonowania wielu szkół są m.in.:
• preferowanie funkcji kształcącej kosztem niedoceniania funkcji wychowawczej;
• przeładowane programy nauczania;
• stosowanie w nadmiarze tradycyjnych metod nauczania;
• braki w należytym przygotowaniu kadry nauczycielskiej.
„Poważne niedomagania w funkcjonowaniu szkolnictwa zawiązane są również na ogół z niskimi pensjami nauczycieli, brakami w wyposażeniu materialnym szkoły (w tym także niedożywiania uczniów) oraz feminizacją zawodu nauczyciela” (M. Lobocki).
Antidotum na niedomagania szkoły:
• stworzenie przyjaznej atmosfery, motywacji do nauki na bazie współpracy nauczycieli, uczniów i rodziców (rola m.in. samorządów uczniowskich, Rad Rodziców, Rad Szkół);