Ciekawostka: pierwszymi buddystami w Europie byli Buriaci ze wschodniej Syberii i Kałmucy. Zostali oni pozyskani dla tej religii w XVII w. i osiedlili się w rejonie między Donem a Wołgą
Formy buddyzmu
Ze względu na różnorodność kultur, które przyjmowały buddyzm, przybrał on 3 różne formy. Różnią się one spojrzeniem na sposób dojścia do nirwany:
1) buddyzm therawady- mały wóz
pierwotna, surowa i elitarna postać buddyzmu.
tylko mnisi i w ostateczności mniszki mogą mieć nadzieję na osiągnięcie nirwany dzięki życiu w wyrzeczeniu. Inni muszą poczekać na następne wcielenie, zakładając, że odrodzą sie w skórze mnicha. Dlatego też w krajach therawady duży jest odsetek mnichów i mniszek główne ośrodki: Sri Lankafcentmm tej szkoły), Birma, Tajlandia. Laos
2) buddyzm mahajany- wielki wóz
wniósł on istotną innowację: ktoś. kto doznał oświecenia, może nie osiągać od razu nirwany, lecz ze względu na swoją doskonałą wielkoduszność poświęcić się kształceniu i ratowaniu innych ludzi. Staje się prawdziwym świętym, któremu oddaje się religijną cześć
zbawienie staje się więc sprawą wspólną, stąd nazwa „wielki wóz", wyszydzający buddyzm therawady, który
może doprowadzić do zbawienia tylko indywidualnie
przykłada większą uwagę do obrzędowości, rozszerza spekulację filozoficzną
zwiększa liczbę czczonych bóstw- sątobodhisattwowie. Trudni do rozpoznania, przedstawia się ich w sposób identyczny jak samego Buddę, wyraźnie różnią się tylko nazwami główne ośrodki: Chiny, Japonia, Korea. Wietnam
3) buddyzm tantryczny- waz błyskawicy lub wóz diamentowy, gdyż umożliwia najszybsze osiągnięcie nirwany łączy się z odmianą hinduizmu, w której oddaje się cześć żeiiskiej formie bóstw „sakti”. symbolizujących kosmiczną energię. Jest to jedna z przyczyn zakorzenienia się tego odłamu w Tybecie, gdzie panuje system matriarchalny, dopuszczający nawet poliandrię
nieco związany z buddyzmem mahajany. gdyż uznaje istnienie bodłiisattwów
jest to system ezoteryczny- tajemne nauczanie, w które wprowadzają duchowi mistrzowie. Opiera się na wypełnianiu skomplikowanych obrzędów, które mogą doprowadzić w szybkim tempie do osiagiuęcia nirwany. Najbardziej znane to:
powtarzanie świętych formułek, zwanych mantrami, zawartych w młynkach modlitewnych uprawianie jogi
Tybet: tam buddyzm zetknął się z lokalnymi animistycznymi religiami i pod ich wpływem przybrał postać lamaiziuu Jest to klerykalny ustrój społeczeiistwa. w którym mnisi(lamowie) posiadają władzę doczesną i duchową.
Z historycznego punktu widzenia wyróżnia się dwa wielkie mchy lamaizmu:
1) czerwvne czapki
zezwalają na małżeństwa lamów
arcykapłani są jednocześnie panami wielkich obszarów ziemi
na jego czele stoi panchenlama (uważany za wcielenie bodlusattwa A nut ab hy)
obecny współcześnie w krajach himalajskich jak np. Bhutan
2) żółte czapki
powstały jako reakcja przeciwko zeświecczenia kleru i rozluźnieniu obyczajów czerwonych czapek opowiadają się za celibatem
na ich czele stoi dalajlama (uważany za wcielenie bodhisattwa Awalakiteśwary i przodka całego narodu). Po śmierci dalajlama (panchenlama podobnie) odradzają się w małym dziecku po 49 dniach od śmierci Lamowie wykrywają je dzięki zdolności rozpoznawania ulubionych przedmiotów zmarłego. Obecny Dalajlama XIV został wypędzony z Tybetu w 1959r. w wyniku duńskiej okupacji..