1352738030

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA    337

osiedlenia się na ziemiach polskich. Prof. Buzek rozróżnia czasokres do roku 1357 i lata późniejsze: 1857—1910. „Ludność ziem polskich wzrastała po r. 1857 przeszło dwa razy tak szybko, jak przed r. 1857. W latach 1804 — 1857 miały ziemie polskie tylko nieznacznie, silniej -szy przyrost ludności, niż Europa wzięta jako całość. W latach 1857 — 1910 miały natomiast ziemie polskie przyrost bardzo znacznie szybszy'⁴ {str. 4). Obecnie ziemie polskie pod względem przyrostu naturalnego dorównują krajom, posiadającym najwyższy przyrost naturalny. Atoli przyrost rzeczywisty przedstawia się mniej korzystnie z powodu silnego wychodźtwa. Autor omawia wyczerpująco różnice zachodzące między poszczególnymi dzielnicami.

Rozprawa prof. Buzka, stosunkowo szczupła rozmiarami, jest niezwykle bogatą w treść. Zwięzłość w przedstawieniu rzeczy nie przynosi ujmy jasności i przejrzystości obrazu. Dotąd nie mieliśmy w naszej literaturze poglądu na całokształt polskich zagadnień demograficznych. Dzięki rozprawie prof. Buzka zyskujemy ów pogląd i to w opracowaniu ze wszech miar wybitnem. Prawdopodobnie nie wszystkie wnioski, do których doszedł, ostoją się wobec przyszłych badań, ale w każdym razie rozprawą swoją rzucił dużo światła na zagadnienie wzrostu ludności na ziemiach polskich.

•> *

Juliusz Hr. Andrassy¹), syn austr o-węgierskiego ministra spraw

zagranicznych, który dzierżył ten wysoki urząd w czasie zajęcia Bośni i Hercogowiny przez Austro-Węgry i podpisania przymierza z Niemcami zawartego na wypadek wojny z Rosyą, kilka tygodni temu pisał o przyszłym rozwoju tegoż przymierza. Wyraził zapatry-

N

wanie, że po wojnie stosunek obu państw sprzymierzonych musi uledz zmianie. Stanie się albo luźniejszym, albo ściślejszym. Kto chce uniknąć rozluźnienia, musi dążyć usilnie do zacieśnienia węzłów łączących oba państwa. Hr. Andrassy, obecnie jeden z najwybitniejszych członków opozyeyi w sejmie węgierskim, broni idei wzmocnienia przymierza przez nawiązanie bliższych stosunków gospodarczych. .Związek gospodarczy środkowo-europęjski musiałby objąć także i ziemie polskie.

Dotychczasowy przebieg wypadków wojennych nie osłabił wewnętrznej polityki łączności obu grup walczących ze sobą. Przeciwnie,

^x) „Środkowo-Europejski Związek gospodarczy i Polska“. Studya ekonomiczne. Kraków 1916. Nakł. Centralnego Biura Wydawnictw N. K. N., str. VII. i 215 oraz 2 mapy.

p. p. T. cxxxi.    22