1352738238

►

Ej

>

wywiadami, raportami, sprawozdaniami, fragmentami utworów literackich, ogłoszeniami, saganami reklamowymi, apelami, reportażem, Prus używał język literacki, ale nie unikał języka

potocznego, kolokwializmów i prowincjonalizmów.

Oprócz kronik, których całość stanowi 20 tomów, Prus zajmował się felietonistyką

I

teoretycznie. W Uwagach nad pisaniem felietonów napisał:    Dzisiejszy felietonista musi być

wszędzie i wiedzieć o wszystkim. Musi zwiedzać nowo zabudowujące się place, ulice pozbawione chodników?, tamy, mosty, targi wełniane i w?ołowe, muzea, teatiy, uczone psy, cyrkowe konie, posiedzenia różnych towarzystw akcyjnych, instytucje dobroczynne, jatki, łazienki itp. Musi czytać i robić wyciągi ze wszystkich pism, sprawozdań, nowych książek, reklam, skarg i procesów. Musi być kawałeczkiem astronoma, technika, pedagoga, prawnika Ud., jeżeli zaś brak mu jakiejś cząstki wszechwiedzy i w sze c h mądrość i - wówczas musi, nie przymierzając, z wywieszonym językiem, gonić po mieście specjalistów lub do góry nogami przewracać encyklopedie. “⁸⁰

Jak widać, pogląd Prusa na felieton różnił się od poglądów jego poprzedników, Prus radził

„(obserwować życie i naturę¹, „gromadzić najrozmaitsze fakta⁽ⁱ i przedstawiać je „historycznie i

wyczerpująco ^u, z lekkością i dowcipem,⁸¹

2.2 Cechy felietonu

Wyznaczyć charakterystyczne cechy felietonu nie jest zbyt łatwe, ponieważ większość prac teoretycznych o felietonie nie podaje wystarczającej charakterystyki tego gatunku. Stanowiska

zajmowane przez posczególnych badaczy różnią się w znaczny sposób. Jak przytacza Tadeusz Klein⁸², felieton określano jako „worek, śmietnik⁴⁴, w którym wszystko da się pomieścić. Klein

pisze:

Tematyczne i stylistyczne granice dokładnego ujęcia felietonu praktycznie są niemożliwie

równie trudno ustalić, co jest felietonem, jak i co nim nie jest Formułuje się więc sądy o wielotematyczności i wielostyłowości tego gatunku, określenie swoistych dyrektyw> gatunkowych napotyka ogromne trudności. Nie może zatem dziwić brak zgodności w opinii w literaturze

przedmiotowej, co jednak przez niobiektywizm środków opisu degraduje w sensie naukowym

83

dotychczasowe wypowiedzi o strukturze felietonu. “

Trudności z defmowaniem felietonu wspomina również Edward Chudziński: „Felieton

80 Tamteż

Tamteż

82    Klein T.: Felieton - niektóre historyczne i teoretyczne aspekty gatunku In: Polonistyka 1983, nr. 4, str. 260-266

83    Tamteż

31