1687289254

które w nim występują. Klasyczna logika spełnia zasadę ekstensjonalności. Stąd wartość logiczna zdania złożonego ma zależeć wyłącznie od wartości logicznej zdań prostszych. W języku naturalnym zasada ta jest jednak rzadko spełniona. Spójrzmy na typowy przykład:

(2)    Kepler wiedział, że wokół słońca krąży więcej niż 6 planet, jest zdaniem fałszywym, podczas, gdy:

(3)    Kepler wiedział, że 6 > 9.

jest oczywiście prawdziwe. W konsekwencji zdania zbudowane przy użyciu operatora:

(4)    Kepler wiedział, że ... .

nie spełniają zasady ekstensjonalności. Zdania składowe zdania złożonego (2) i (3) - tj. zdania “6 > 9” oraz “Wokół słońca krąży więcej niż 6 planet.” są prawdziwe, zatem zgodnie z zasadą ekstensjonalności zarówno (2), jak i (3) powinny mieć tę samą wartość logiczną.

(4) jest typowym przykładem operatora intensjonalnego. W celu znalezienia znaczenia zdania takiego, jak (2) lub (3), nie wystarczy zbadać znaczenia zdań składowych. Należy wykonać procedurę bardziej skomplikowaną, niż przedstawia powyżej. Znaczenie (2) zależy bowiem nie tylko od tego, jaki jest stan rzeczy w świecie, ale również od wiedzy Keplera. Pomocne jest tutaj podejście w ramach semantyki możliwych światów, której twórcą jest Saul Kripke. Stanowi ona dobre narzędzie teoretyczne zarówno dla badań logicznych, jak i pragmatycznych. Wprowadznie tej semantyki było znaczącym osiągnięciem semantyki i ważnym krokiem w kierunku pragmatyki logicznej. Semantyka ta rozwiązuje bowiem problem znaczenia wyrażeń intensjonal-nych.

możliwy świat

zdanie

znaczenie

Kolejne zjawisko językowe, nie dające się uchwycić ani w klasycznej logice

6