2588001081

Yioletta Dobrowolska

domością zawodową, kształtowaną przez różne czy nniki zewnętrzne, w tym generowane przez sam system -pielęgniarka jako odrębna gmpa zawodowa. Oznacza to obecność bardzo wielu różnych opinii, często sprzecznych, dotyczących tego, czym jest pielęgniarstwo oraz jakim ideom pow inno być podporządkowane [1|.

Jak wynika z definicji pielęgniarka to tytuł zawodowy osoby, która ukończyła obowiązujący w kraju program kształcenia pielęgniarek na poziomie podstawowym i uzyskała prawo wykonywania zawodu pielęgniarki na terenie swojego kraju. Zasady i warunki wykonywania zawodu pielęgniarki określa Ustawa z dnia 5 lipca 1996 roku

0    zawodach pielęgmaiki i położnej [4], Zawód pielęgniarki jest zawodem samodzielnym z określonymi celami, zadaniami. za które odpowiedzialna jest tylko pielęgniarka. Pielęgniarka udziela świadczeń zdrowotnych, których zakres ograniczony jest posiadanymi przez nią kwalifikacjami

1    kompetencjami.

Zgodnie z zapisem w Ustaw ie z dnia 5 lipca 1996 roku o zawodach pielęgniarki i położnej, wykonywanie zawodu w Polsce polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje świadczeń:

-    pielęgnacyjnych

-    zapobiegawczych

-    diagnostycznych

-    leczniczych

-    rehabilitacyjnych

-    z zakresu promocji zdrowia.

Każda pielęgniarka pow inna być kompetentną profesjonalistką w podejmowaniu niezależnych decy zji dotyczących pielęgnowania i organizowania opieki pielęgniarskiej na wszystkich szczeblach systemu ochrony zdrowia i do kierowania pielęgnowaniem. Powinna być przygotow ana do w spółpracy z podmiotem opieki i jego rodziną z zespołem pielęgniarskim, z profesjonalistami pracującymi na rzecz zdrowia [3],

Pielęgniarka chcąca wykonywać czynnie zawód pow inna:

-    posiadać obywatelstwo polskie

-    posiadać dyplom ukończenia szkoły pielęgniarskiej bądź też uzyskany w innym państw ie dyplom uznany w RP za równorzędny - zgodnie z odrębnymi przepisami

-    odbyć wymagany staż podyplomowy

-    posiadać pełną zdolność do czynności prawnych

-    posiadać stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu [5],

Pielęgniarka czynnie wykonująca zawód z mocy Ustawy' z dnia 5 lipca 1996 roku o zawodach pielęgniarki i położnej staje się automatycznie członkiem samorządu pielęgniarek i położnych.

Samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych powstał na mocy Ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 roku o samorządzie pielęgniarek i położnych. Samorząd skupia około 250 tysięcy członków [6].

Jednostką organizacyjną jest Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnyeh. która skupia 45 okręgowych izb powołanych uchwalą Naczelnej Rady. Okręgowe izby posiadają autonomię i osobowość prawną. Organami Samorządu są:

-    Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych

-    Naczelny Sąd Pielęgniarek i Położnych

-    Naczelny Rzecznik Odpow iedzialności Zaw odowej

-    Naczelna Komisja Rewizyjna.

Odpowiednio do Naczelnej Rady. Okręgowe Rady posiadają:

-    Okręgową Radę Pielęgniarek i Położnych

-    Okręgowy Sąd Pielęgniarek i Położnych

-    Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej

-    Okręgową Komisję Rew izyjną.

Do zadań samorządu należy:

-    dbanie o prawidłowe wykonywanie zawodu

-    ustalenie zasad etyki zawodowej

-    ustalanie standardów zawodowych

-    prowadzenie orzecznictwa zawodow ego

-    wydawanie prawa wykonywania zawodu

-    wydawanie zezwolenia na indyw idualną praktykę zawodu.

Samorząd zawodow y pielęgniarek i położnych ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa społeczeństwu, reprezentowanie zawodowych, społecznych i gospodarczy ch interesów' swoich członków . Naczelne i Okręgowe Rady wraz z przewodniczący mi wybierane są co czteiy lata.

Treścią roli zawodowej pielęgniarki są różne zadania i czynności, przy wykonywaniu których obow iązują normy zawodowe, określone jako zasady postępowania zawodowego. tworzące kodeks etyki zawodowej pielęgniarki.

Zawód pielęgniarki to zawód zaliczany do zawodów społecznego zaufania. Pielęgniarka ma za zadanie ochronę wartości zdrow ia i życia. W odniesieniu do tych wartości powstaje wiele konfliktów, który ch ogólne przepisy' prawa nie są w stanic rozw iązać. Zawód pielęgniarki jest zawodem z dużym stopniem samodzielności, dlatego dla bezpieczeństwa pacjentów, jak i samych pielęgniarek, w spólpra-cowników, rodzin pacjentów utw orzono kodeks etyki.

Pierwszy wydany w Polsce kodeks etyki zawodowej opracowały działaczki Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w 1973 roku pod nazwą „Zasady etyki zawodowej". W 1984 rokit znowelizowano ..Zasady etyki zawodowej" dołączając normy etyczne dotyczące położnych i wydano pod nazwą .Zasady etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej". Po przemianach polityczno-gospodarczych naszego kraju po rokit 1989 ostatecznie kodeks otrzymał nazwę: ..Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej" utworzony na II Krajowym Zjeździe Pielęgniarek i Położnych w Warszawie 2-4 grudnia 1995 roku [7], Dnia 9 grudnia 2003 roku na IV Krajowym Zjeździe Pielęgniarek i Położnych załącznikiem do uchwały nr 9 wprowadzono zmiany obowiązujące do dnia dzisiejszego [8],

Od pielęgniarki wymagane będzie nie tylko zdrowie fizyczne, ale i psy chiczne, sprawność mchowa, zdolności maturalne oraz ukształtowany światopogląd. Pielęgniarka pow inna być: