Nowiny Psychologiczne 4, 2005
Erziehungs-, Familien- und Lebcnsberatungsstellc
des Naemi-Wilke-Stiftes
Guben
Niemcy
Celem badań przedstawionych w niniejszym artykule była polska adaptacja kwestionariusza do pomiaru uzależnienia od pracy WART (Work Addiction Risk Test, Robinson, 1998; Robinson i Phillips, 1995) oraz analiza jego psychometrycznych własności. Kwestionariusz mierzy symptomy wzoru zachowania pracoholicznego. Polską wersję WART poddano psychometrycznej weryfikacji w badaniach z udziałem 218 respondentów : studentów i pracowników. Analizy obejmowały: oszacowanie rzetelności i trafności teoretycznej kwestionariusza oraz mocy dyskryminacyjnej pozycji. Współczynnik alfa Cronbacha (0,87) wskazuje na zadowalającą zgodność wewnętrzną kwestionariusza. Na podstawie wartości korelacji pozycji z wynikiem ogólnym inwentarza wnioskować można o ich wysokiej jednorodności. W celu weryfikacji teoretycznej struktury kwestionariusza przeprowadzono eksploracyjną analizę czynnikową. Wyłoniono pięć podstawowych wymiarów, które zgodnie z założeniami teoretycznymi konstytuują syndrom pracoholizmu: (1) Obsesja/Kompulsja, (2) Emocjonalne Pobudzenie/Perfekcjo-nizm, (3) Przeciążenie Pracą, (4) Orientacja na Wynik, (5) Poczucie Własnej Wartości. Czy nniki wyjaśniały w sumie 50,61% wariancji wspólnej. Z badań wynika, że każda z 25 pozycji kwestionariusza WART wnosi znaczący wkład w różnicowanie osób badanych pod względem cechy pracoholizmu. Uzyskane wyniki dają podstawę do wnioskowania, że WART jest narzędziem pozwalającym na rzetelny i trafny pomiar pracoholizmu.
* Adres do korespondencji: Erziehungs-, Familien- und Lebensberatungsstelle des Naemi--Wilke-Stiftes. Dr. Ayrer Str. 1-4, 03172 Guben, Niemcy, e-mail: kam.wo@ web.de
Badania częściowo finansowane przez KBN; w ramach projektu dysertacyjnego: „Pracoholizm. Niektóre wyznaczniki uporczywości działania” (nr 0110/H01/2003/24), realizowanego pod kierunkiem prof. dr. hab. Wiesława Łukaszewskiego.