2165574647

JANUSZ GOĆKOWSKI

dyskusji wchodzą „starzy” i „młodzi” każdej ze stron jako bojownicy partyjni -rzecznicy i szermierze swojej „Jednej Prawdziwej Teorii”. W „prakseologii nauki” mamy natomiast do uczestniczenia w dyskusji ludzi, którzy wiedzą, iż funkcjonuje wielkość komplementarnych „partykularnych relacjonowań”, a w rezultacie konfrontacji oraz krytycznej analizy i interpretacji oczyszcza się każde z owych relacjonowań, co otwiera drogę ku uzyskaniu oglądu i obrazowania obiektywnego (jak to możliwe w danym kręgu - w danym czasie) obiektów poznania. Tę ideę wywodzimy z eseju Romana Ingardena pt. O dyskusji owocnej stów kilka, eseju Stanisława Ossowskiego pt. Taktyka i kultura oraz książki Karola Mannheima pt. Ideologia i utopia.

Powiemy też, że uczeni nie dzielą się tak, jak powiedzieliśmy, że nie dzielą się. Dzielą się zaś, tak „starzy”, jak i „młodzi”, na pracujących w stylu „linii konstrukcyjnego myślenia systemowego” (jak obmyśleć doskonałą doktrynę, która będzie zawierała treści prawomocne i użyteczne, a w dziejach swego funkcjonowania będzie tylko ulepszana czy doskonalona - jak system, coraz precyzyjniejszy) i na pracujących w stylu „linii badawczego myślenia problemowego” (jak rozeznać się w treści i znaczeniu problemów dawnych, które należy porównać z problemami

gwoli ujawnienia charakteru ciągłości i zmiany poszukiwań i dociekań wyznaczonych pulą zagadnień inspirujących inwencję i koncentrujących namysł). „Starzy” i „młodzi” (mistrzowie i uczniowie), pracujący w stylu „linii badawczego myślenia problemowego”, czynią w codzienności wykonywania swego zawodu: 1) to, co wiedzie do odkrycia i określenia sensu i prawdopodobnej funkcji problemu; 2) to, co ujawnia sieć homologii badanego problemu, który porównywany jest z innymi problemami na zasadzie komparatystyki diachro-nicznej; 3) to, co określa macierzowy charakter problemu, czyli generowanie przezeń puli tematów badań dających nowe przedstawienia i objaśnienia obiektów zainteresowań poznawczych. Idea, o której mowa, wywiedziona jest z tekstu Mikołaja Hartmanna pt. Systematyczne przedstawienie własnej filozofii.

Jeśli pominiemy zagadnienia interesujące fizjologa badającego funkcjonowanie człowieka w różnych okresach życia, z uwzględnieniem fazy „młodości” i fazy „starości”, to zamiast zajmować się „starością” i „młodością” w nauce (obydwa te terminy używane były w rozmaitych znaczeniach i w rezultacie stały się czymś w rodzaju „zbitek pojęciowych”), lepiej poświęcić czas przeznaczony na rozmyślania typom relacji pomiędzy mistrzami i uczniami, autorytetami i adeptami, wychowawcami i wychowankami w ramach teatru życia naukowego. Proponujemy tedy analizować i interpretować funkcjonowanie różnych małych grup pracy naukowej ze względu na zgodność/niezgodność z modelem kształcenia i wychowania kadr w polskiej szkole matematycznej wedle zasad/reguł, o których pisze Edward Marczewski w tekście Dziesięć przykazań. Ważne jest nie to, czy w jakim wieku jest kierownik seminarium uniwersyteckiego, ale ważne jest to, czy seminarium jest „szkolą charakteru naukowego” wszystkich uczestników

90