CCF20090831179

334 Rozum, obserwujący

wolnością, która staje po jednej ze stron ¹ jako szczególna właściwość. Ale wobec tego, że jest ona wolnością, istniejącą, jest ona też tylko pewną okre-ślonokią przynależną w sposób istotny postaci, czyli jest tym, dzięki czemu postać ta jako istota jest czymś określonym. Natomiast wolność rodzaju^ jest wolnością ogólną, obojętną w stosunku do tej określonej postaci czy do jej rzeczywistości. Toteż określoność, która przysługuje bytowi dla siebie tworu nieorganicznego jako takiemu, jest w tworze organicznym podporządkowana jego bytowi dla siebie, tak jak w tworze nieorganicznym jest podporządkowana tylko jego bytowi: Chociaż więc określoność już w czynniku nieorganicznym występuje zarazem tylko jako własność, to jednak przysługuje jej tam godność istoty, ponieważ jako prosta negatywność staje po przeciwnej stronie istnienia jako bytu dla kogoś innego. Ta prosta negatywność w swojej ostatecznej okreśłoności jednostkowej jest liczbą. Twór organiczny natomiast jest jednostkowością, która sama jest czystą negatywnością: i która dlatego unicestwia w sobie trwałą określoność liczby, określoność przysługującą obojętnemu bytowi. Toteż o ile twór organiczny zawiera w sobie moment bytu obojętnego a wraz z nim i moment liczby, to liczbę można rozumieć tylko jako jakąś w nim igraszkę, a nie jako istotę jego życia.

Chociaż czysta negatywność, zasada procesu, nie leży już teraz poza tworem organicznym, tzn., że twór organiczny nie ma jej w swojej istocie jako określonej właściwości, lecz sama jednosłkowość jest _;sama w sobie czymś ogólnym, to jednak mimo to ta czysta jednostkowość nie rozwinęła się i nie urzeczywistniła w tworze organicznym w swoich momentach jako takich, które same są abstrakcyjne czy ogólne. Jednostkowość znajduje swój wyraz poza ogólnością, która wobec tego staje się tu tym, co wewnętrzne. Toteż między rzeczywistość, czyli postać [organiczną], tzn. rozwijającą się jednostkowość, a organiczną ogólność, czyli rodzaj, wchodzi ogólność określona ■— gatunek. Egzystencja, którą osiąga negatywność ogólności, czyli rodzaju, jest tylko rozwiniętym ruchem procesu, przebiegającego w poszczególnych częściach postaci istniejącej (der seienden Gestalt). Gdyby rodzaj zawierał w sobie, jako spokojnej prostej niezlożoności, swoje odróżnione części i gdyby zatem jego prosta negatywność jako taka była zarazem ruchem, który przebiegałby poprzez części równie proste i bezpośrednio w sobie ogólne, które byłyby tu rzeczywiste jako takie właśnie momenty — wówczas rodzaj organiczny byłby świadomością. Ale tak nie jest i wobec tego prosta określoność jolko określoność gatunku istnieje w rodzaju w sposób nie zawierający ducha. Rzeczywistość zaczyna się od gatunku, albo inaczej: tym, co wstępuje w rzeczywistość, nie jest rodzaj jako taki, tzn. nie jest w ogóle myśl ². Rodzaj jako organiczna rzeczywistość jest tu tylko reprezento-

1

A raczej, jak widzieliśmy, po stronie wewnętrznej strony zewnętrz-nej—po wewnętrznej stronie postaci.

2

Rodzaj jest stroną wewnętrzną tworu organicznego jato całości, jest ogólną zasadą procesu organicznego i jako taki myślą; jest pojęciem, które posiada, swą egzystencję nie jako pojęcie, lecz jako rodzaj. W przeciwieństwie do rodzaju jest gatunek stroną wewnętrzną statycznej strony zewnętrznej i jako taka ogólność — liczbą. To właśnie, że między rodzaj (ogólne pojęcie tworu organicznego) a jednostkowość wciska się gatunek, sprawia, że jednostkowość tworu organicznego nie może być wyprowadzona z jej ogólności (z rodzaju, z pojęcia tworu organicznego), jak to czyniły ówczesne filozofie przyrody.