3784493446

Wykres 9. Struktura podmiotowa obrotów na rynku złotego i zlotowych opcji walutowych

Rynek kasowy Rynek fx swap Rynek forward Rynek opcji

walutowych

□ Transakcje między nierezydentami (rynek oflshore)

■    Transakcje między rezy dentami Polski i nierezydentami

■    Transakcje między rezy dentami Polski

80 60 40 20 0

Źródło: NBP i BIS.

Czy globalizacja faktycznie ma miejsce: znane zagadki ekonomiczne.

Przedstawione dane i mechanizmy obrazują szybko postępującą globalizację rynków finansowych. Mimo to wiele badań wskazywało na zjawiska, które nie powinny występować w sytuacji rosnących powiązań handlowych i finansowych. Na przykład, gdyby istniał globalny rynek finansowy, wówczas kapitał powinien płynąć z krajów rozwiniętych do krajów rozwijających się. Tak się nie dzieje, co zaobserwował już Robert Lucas²⁰. Od jego nazwiska zaczerpnięto też określenie „zagadka Lucasa”. Zagadkę te próbowano rozwiązać w wielu pracach. W jednej z nowszych, przedstawiających analizę panelową prawie stu krajów w okresie 1970-2000, pokazano, że dominującą przyczyną braku napływu kapitału z krajów bogatych do krajów biednych są czynniki instytucjonalne²¹. Na przykład poprawa jakości działania instytucji w Peru do poziomu Australii pociągałaby za sobą czterokrotne zwiększenie inwestycji zagranicznych, a zwiększenie jakości działania instytucji w Turcji do poziomu Wielkiej Brytanii zwiększyłoby inwestycje zagraniczne o 60 procent.

Inną zagadką, która przez pewien czas pozawalała kwestionować fakt iż globalizacja rynków finansowych faktycznie ma miejsce była „zagadka Feldsteina-Horioki”²². W znanej pracy obu autorów z 1980 roku korelację między krajowymi stopami oszczędności i stopami inwestycji w latach 1960-1974 oszacowano na 0,89. Tę korelację dla lat 1990-1997 oszacowano na 0,60, a po włączeniu Korei Południowej na 0,76. Mimo widocznego spadku korelacja pomiędzy krajowymi oszczędnościami a inwestycjami cały czas pozostawała wysoka²³. Stanowiło to swoistą zagadkę, gdyż w globalnym świecie finansów w zasadzie nie istnieją dobre powody, dla których inwestycje miałyby być finansowane oszczędnościami

13