kontekście elastyczność definiuje się jako stosunek naprężenia (siły nacisku) wywieranego na tkankę, niezbędnego do wywołania relatywnej zmiany jej objętości (elastycznej deformacji). Zasadniczo elastyczność tkanki może być oszacowana poprzez pomiar siły nacisku oraz odkształcenia. Wartość odkształcenia jest łatwo mierzalna dzięki wykorzystaniu wysokoczęstotliwościo-wych sygnałów echo, podczas gdy wartość naprężenia nie może być oszacowana na podstawie pomiarów tkanki. W związku z tym proces wywierania siły musi przebiegać w ściśle kontrolowanych warunkach.
Ściśliwość/sprężystość tkanek piersi stanowi standardowy parametr diagnostyki różnicowej podczas badań ultrasonogra-ficznych. Wszelkie nieściśliwe przestrzenie wykazane podczas badań wykonywanych w trybie B-mode rozpatrywane są jako miejsca podwyższonego ryzyka nowotworowego. Elastografia sonograficzna, bazująca na tak zwanym obrazowaniu typu strain, stanowi nowe rozwiązanie znajdujące zastosowanie w aplikacjach klinicznych. Wstępne wyniki oceny obszarów odkształcenia wskazują na poprawę swoistości diagnostycznej w przypadku zastosowania elastografii w badaniach sonograficznych piersi [A. Thomas et al. Acad Radiol 2006 Dec; 13(12): 1496-1504].
Celem pracy była ocena dwóch nowych metod obrazowania charakterystyki elastyczności struktur piersi. Porównano so-nografię typu B-mode z tkankowym obrazowaniem dopple-rowskim (TDI - tissue doppler imaging) oraz obrazowaniem typu strain (SI - strain imaging) [A. Thomas et. Al. Acad Radiol 2007 May; 14(5): 522-529]. Artykuł przedstawia subiektywną ocenę wyników badań, jak również ilościową analizę obszarów odkształcenia w odniesieniu do tkanek otaczających badany obszar.
Opis przypadku
W badaniu uczestniczyły dwie kobiety w wieku 47 i 80 lat, które zgłosiły się do ośrodka w celu wykonania biopsji pod kontrolą ultrasonografu. Skierowanie na konsultacje opierało się na badaniu wykonanym metodą palpacyjną. U pierwszej badanie ultrasonograficzne wykazało zmianę struktury piersi, powiększającą swoją objętość. Wywiad rodzinny wykluczył informacje na temat możliwości odziedziczenia zmian nowotworowych. Badanie metodą palpacyjną wykazało gładką, łatwą do zlokalizowania, przemieszczająca się strukturę. Diagnozę potwierdzono badaniem ultrasonograficznym wysokiej rozdzielczości, w wyniku którego zobrazowano anomalię w górnym, prawym, zewnętrznym kwadrancie o średnicy 29 mm. Struktura komórek pozostawała nietknięta. Środek kontrastujący był łatwo rozpoznawalny (rys. 1a). Tkankowe obrazowanie dopplerowskie (TDI - Tissue Doppler Imaging) wykazało przemieszczanie się tkanki chorobowej, widoczne w zapisie dopplerowskiego sygnału. Zmiana, raczej łagodna, została uwidoczniona na obrazie w postaci kolorowych pikseli (rys. 1b).
Obrazowanie typu strain pozwala określić współczynnik zróżnicowania pomiędzy zlokalizowaną strukturą a otaczającą ją tkanką. Współczynnik ten szacował się na niskim poziomie 1,25 (rys. 1c). Ponadto, jednolita zieleń opisująca stwierdzoną zmianę sygnalizowała jej elastyczną naturę. Zmianę sklasyfikowano jako 3. kategorii. Biopsja gruboigłowa potwierdziła diagnozę, rozpoznając gruczolakowłókniaka.
U drugiej badanej metodą palpacyjną zdiagnozowano wyróżniającą się strukturę w obrębie tkanki bliznowatej. W przeszłości badaną poddano leczeniu nowotworu piersi. Zmiana o rozmiarze czereśni i szorstkiej strukturze nie ulegała przemieszczeniom. Badanie sonograficze wykazało raczej łagodną formę hyperechogennej zmiany, skonfigurowanej w linii pionowej, z otaczającą ją obwódką (rys. 2a). Badanie TDI zobrazowało zmianę w postaci różnobarwnych pikseli (rys. 2b). Analiza strain wykazała zróżnicowanie komórek w obrębie samej zmiany, jak i w stosunku do tkanek otaczających. Wartość współczynnika zróżnicowania na poziomie 15.61 wskazywała na