3784495689

2. WARUNKI POPRAWNEJ DEFINICJI OPERACYJNEJ

Streszczenie

Definicja ekonomiczna nie wystarcza dla potrzeb polityki gospodarczej, dla której istotna jest statystyczna analiza wielkości i struktury długu publicznego, a więc pomiar długu publicznego na podstawie definicji operacyjnej. Definicje operacyjne mogą mieć formę zalecenia (w przypadku organizacji międzynarodowych) albo formę prawną (w państwach, również w UE). Definicja operacyjna długu publicznego, podporządkowana głównie potrzebom polityki gospodarczej, powinna być precyzyjna w stopniu, w jakim jest to konieczne dla sprawozdawczości realizującej te potrzeby.

Warunki poprawnej definicji operacyjnej długu publicznego przedstawia organizacja międzynarodowa INTOSAI. Opisuje pięć warunków sformułowania definicji przejrzystej i jasnej. Określa rodzaje władz publicznych i ew. innych jednostek kontrolowanych przez władze publiczne, które mogą być uznane za jednostki wchodzące w zakres podmiotów długu publicznego. Przedstawia zestaw zobowiązań możliwych do uwzględnienia w strukturze przedmiotowej długu publicznego.

Stosowane definicje operacyjne długu publicznego mają formę zalecenia albo obowiązująca formę prawną. Pierwsza forma stosowana jest przez organizacje międzynarodowe koordynujące metodologię statystyki, druga przez państwa, które określają definicję operacyjną w aktach prawnych. Unia Europejska nie jest państwem, ale z uwagi na przyjęty wspólnotowy system prawny, definicje operacyjne -jeśli znajdują się w aktach prawnych UE - mają obowiązującą moc prawną. Nie oznacza to, że przepisy UE obowiązują w prowadzeniu rachunków finansów publicznych poszczególnych państw członkowskich dla potrzeb wewnętrznych. Wyjaśnienia dotyczące zakresu obowiązywania norm unijnych znajdują się w rozdziale 5.

Definicja operacyjna długu publicznego, podporządkowana definicji ekonomicznej i potrzebom porównań międzynarodowych lub polityki gospodarczej w danym państwie, powinna być precyzyjna w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla celów sprawozdawczości realizującej te potrzeby.

Wytyczne dotyczące sformułowania poprawnej definicji długu publicznego, dla celów sprawozdawczości finansowej oraz prezentacji wyników, przedstawia Międzynarodowa Organizacja Najwyższych Organów Kontroli (INTOSAI)^{1 2} w specjalnej publikacji³. Przedstawione tu zostaną najpierw wytyczne dotyczące warunków sformułowania przejrzystej definicji, a następnie warunków prawidłowego określenia zakresu podmiotowego i zakresu przedmiotowego długu publicznego.

8

1

   Definicja operacyjna długu publicznego, w odróżnieniu od klasycznej definicji ekonomicznej, nie może być definicją jednozdaniową ze względu na wymaganą szczegółowość. Zwykle oddzielnie precyzowany jest zakres podmiotowy i zakres przedmiotowy długu.

2

   „INTOSAI wspiera swoich członków w realizacji ich nadrzędnego zadania, jakim jest kontrola sektora publicznego i zapewnienie racjonalnego gospodarowania finansami publicznymi. INTOSAI wydaje międzynarodowe wytyczne oraz opracowuje metodykę różnych dziedzin kontroli, prowadzi szkolenia i ułatwia wymianę informacji i doświadczeń pomiędzy swoimi członkami” (http://www.nik.qov.pl).

3

   Guidance on Definition and Disclosure of Public Debt (http://www.intosai.org).