Wprowadzenie
Komunikowanie - polityka - ekonomia | ||
(według JJ. Rousseau) | ||
Język |
archaiczne wspólnoty polityczne |
społeczności myśliwskie i zbierackie |
Pismo (figuratywne) |
państwo |
społeczności rolnicze |
Alfabet (niefiguratywne pismo) |
demokracja |
społeczności przemysłowe |
Ostatnie wyróżnienie wymaga komentarza. Oczywiście w antyku nie mamy do czynienia z przemysłem, ale z kupieckimi i rzemieślniczymi formami aktywności gospodarczej, które zaprowadzą późną nowożytność do przemysłu. Możemy zatem wyprowadzić następujące rozumowanie. Język jest dziecięcością rozwoju człowieka, pismo młodością, a alfabet dojrzałością. Wówczas obraz (wizualizację) przypiszemy do starości. Zycie rozpoczyna się zatem figuratywnością (nazywanie obrazów) i kończy się figuratywnością. Przypiszmy więc wizualizację do powyższych rozważań Rousseau. Słowo „osobowość" w poniższej tabeli należy odczytywać w cudzysłowie interpretacyjnym, jest ono pewną metaforą, leżącą w pobliżu świadomości. Ani poprawność polityczna, ani własne przekonania nie pozwalają określić społeczności archaicznych dziecinnymi, a społeczności rolniczych młodzieńczymi. Niewątpliwie alfabet jest dojrzałością cywilizacyjną, jest produktem kultur (liczba mnoga konieczna) zamieszkujących trójkąt Indus - Nil - Dunaj. Prace nad alfabetem trwają od VI tysiąclecia p.n.e., gdy po raz pierwszy pojawiają się liczma-ny37, zapowiadające pismo, do I tysiąclecia p.n.e., czyli około 5000 lat38. Komunikowanie połączyłem zatem z tym, co jednostkowe, polityczne i cywilizacyjne (gospodarka).
Komunikowanie - polityka - ekonomia - osobowość Język wspólnoty polityczne społeczności myśliwskie/zbierackie dziecięcość
Pismo państwo społeczności rolnicze młodość
Alfabet_demokracja_społeczności przemysłowe_dojrzałość
Brak jest starości, której we współczesnych konceptach modernistycznych nie ma (J. Baudillard). Niewątpliwie „świat bez starości" jest zgodny z ideą mediów masowych i kultury masowej.
Demokracja jest pierwszym (plemienna protodemokracja naturalna) i ostatnim systemem politycznym (demokracja parlamentarna - typu liberalnego, chrześcijańskiego i reformistycznego). Demokracja funkcjonuje tylko w pierwszym i ostatnim etapie rozwoju komunikowania, czyli w języku i alfabecie, potwierdzając tezy „szkoły z Toronto". Wówczas dostęp do komunikowania mają wszyscy na jednakowych prawach (równość prawna i polityczna), a nie nieliczni (pismo figuratywne). Demokracja rozpoczyna cywilizację i ją kończy, co potwierdza ogólne tezy formułowane przez „szkołę z Toronto". Okazało się znowuż, że jesteśmy tylko karłami stojącymi na barkach Olbrzymów. Z ery karłów może wydobyć nas tylko kolejne pokolenie.
37 D. Schmandt-Besserat, The Earliest Precursor of Writing (w:) Communication in History. Technology, Culture, Society, ed. by D. Crowley, E Heyer, Boston-New York-San Francisco 2007, p. 14-23.
38 M. Kuckenburg, Pierwsze słowo: narodziny mowy i pisma, Warszawa 2006.