252 Ewa Gołębiowska
zasad etyki ze strony rzeczoznawcy może powodować poważne zaburzenia w planowaniu i kosztach transakcji oraz całego projektu inwestycyjnego.
Kwestie wynajmu czy dzierżawy również są polem do występowania pewnych nieprawidłowości, które rzutują na wiele zagadnień etycznych. Brak stałych opłat lub opóźnienia w płatnościach, dewastacja obiektu lub jego nieprawidłowe użytkowanie. Poza naruszeniem praw własności narusza zasadę uczciwości kupieckiej.
Zagadnienia związane z realizacją inwestycji dotyczą, w przypadku sektora publicznego czy samorządowego realizacji z poszanowaniem prawa zamówień publicznych. Występują w tym obszarze np. zmowy cenowe lub podział rynku pomiędzy kilka firm. Realizacja zamówień publicznych zawiera w swoim założeniu i nieścisłościach również normy etyczne, które są często łamane, a ich skutki bywają bardzo dotkliwe dla inwestorów oraz wykonawców. Występują sytuacje wykorzystywania braku wiedzy jednej ze stron umowy przy zawieraniu transakcji. W procedurze przetargowej poza zmowami cenowymi występuje zjawisko korupcji, za preferowanie określonej firmy. Jest to nie tylko zaburzenie warunków uczciwej konkurencji ale naruszenie zasad uczciwości i rzetelności w zakresie realizacji powierzonych zadań, np. na organy państwa lub instytucje dbające o dobro publiczne.
Rynek nieruchomości jest narażony na kilka poważnych problemów wynikających z naruszania norm etycznych nie tylko prawnych. Jeśli łamiemy prawo jesteśmy zagrożeni sankcjami karnymi. Przy naruszaniu norm etycznych możemy stracić reputację, wystawić naszą firmę na ostracyzm klientów i konkurencji, utracić zaufanie klientów, co wprost przekłada się na wyniki organizacji. W dzisiejszym świecie utrata zaufania np. do dewelopera, wykonawcy, inwestora może zakończyć czas działania naszej firmy. Dlatego ważnym elementem funkcjonowania rynku nieruchomości jest przestrzeganie zasad i norm etycznych.
5. Nowoczesne podejście zrównoważonego zarządzania nieruchomościami
Rynek nieruchomości wymaga zróżnicowanego podejścia ponieważ ewolucja jaka dokonała się na przestrzeni 25 lat od transformacji ustroju gospodarczego w Polsce przyczyniła się do jego dynamicznego rozwoju. Nieruchomości dla właściciela, szczególnie instytucjonalnego, mają obecnie ogromne znaczenie.