16
zewnętrznych i ścian działowych, co osiągnąć można przez zastosowanie konstrukcji szkieletowej, t. j. przez przeniesienie na słupy funkcji dźwigania stropów i ich obciążeń. Ściany działowe mogą mieć wtedy grubość paru cm, a grubość ścian zewnętrznych, które spełniać mają głównie zadanie ochrony wnętrza przed wpływami atmosferycznemi, zależy przedewszystkiem od wartości termicznej użytych materjałów i może być w naszym klimacie zredukowana do ca trzydziestu centymetrów.
Ryc. 19.
Dom Studentów Szwajcarskich >v Cite Universilaire (Paryż). Szkielet stalowy. (Le Corbussicr i Picrre Jcannerel).
Jak znikomą pozycję w koszcie stalowo-szkie-letowego budynku stanowią słupy, świadczy przedmiar domu na Saskiej Kępie, którego plan przedstawia ryc. 17. Kubatura 3.000 m”; powierzchnia stropu międzypięlrowego: 270 m~\ waga stali w jednym tylko stropie (system
Ryc. 20.
Dom jednorodzinny w Konstancinie. Fragment warstwowej ściany zewnętrznej.
Ackermana): 4,5 tonny; waga słupów w całym budynku (4 kondygnacje): 4,5 tonny. Kosztem 4,5 tonn stali, t. zn. 2.700 zł. wyrzucamy nośne ściany działowe, zyskujemy pełną swobodę rozplanowania mieszkań i swobodę regulowania naświetlenia wnętrza.
Np. w domu wypoczynkowym w Konstancinie wychodzące na północ wąskie korytarze oświetlone są odpowiednio wąskim pasem okiennym (ryc. 16), natomiast ściany południowe są całkowicie niemal otwarte dla światła słonecznego, które zalewa poprostu wnętrze pokojów, spełniając swą niczem niezastąpioną rolę życiodajną i bakteriobójczą (ryc. 17).
Ten sam wypadek zachodzi w domu Studentów Szwajcarskich Le Corbusier’a, gdzie ściana południowa, której główne zadanie stanowi nasłonecznienie wnętrza, jest całkowicie oszklona (ryc. 18 i 19). ściany pozostałe skonstruowane są odpowiednio do funkcyj, jakie ściana zewnętrzna spełnia w budynku stalowo - szkieletowym.
Funkcje te (pomijając względy statyczne) sprowadzają się głównie do funkcyj termicznych, które podzielić można na trzy grupy:
1. ochrona przed deszczem, śniegiem i wia-
2. izolacja ciepła;
3. akumulacja ciepła.
Ryc. 21.
Fragment ściany domku w Białołęce. (Zespól Architektów Praesens). Płaszcz zewnętrzny z płyt cementowych — izolacyjna warstwa powietrza — izolacyjna warstwa murobloku — izolacyjna warstwa powietrza — akumulacyjna warstwa z cegły pełnej.
Analogicznie do zróżnicowania planu i przekroju w zależności od funkcjonalizmu wnętrza, do zróżnicowania konstrukcji na elementy nośne i wypełniające, — same elementy wypełniające zostają również zróżnicowane. Ściana zewnętrzna przekształca się z jednolitego pod względem struktury muru ceglanego w ścianę warstwową, złożoną z płaszcza ochronnego, warstwy izolacyjnej i warstwy akumulacyjnej. Dla każdej warstwy dobiera się taki materjał, jaki najlepiej odpowiada funkcjom. Na fragmencie ściany zewnętrznej domu jednorodzinnego, którego wnętrza i szkielet omawialiśmy już, widać dobrze nawarstwienie różnych materjałów