3803952817

14 M. Dąbrowski

Z zależności (4)^(7), dla zadanej wartości stałej maszynowej, mocy oraz prędkości obrotowej, wynika wartość iloczynu D²l. Do obliczenia wymiarów głównych D oraz / potrzebny jest jeszcze jeden związek między tymi wielkościami. W tym celu projektanci posługiwali się t. zw. współczynnikiem smukłości maszyny:

przy czym:

t - podziałka biegunowa maszyny.

Parametr X obierano na podstawie doświadczenia dążąc do zmniejszenia sumy masy uzwojeń stojana i wirnika.

Należy zauważyć, że aż do ok.1970 r. utrzymywała się różnica poglądów między projektantami w Stanach Zjednoczonych a projektantami w Europie co do korzystnych wartości tego współczynnika. Maszyny wytwarzane w Stanach miały z reguły krótkie pakiety rdzeni o dużej średnicy - w przeciwieństwie do wykonywanych w Europie o długich pakietach i małej średnicy.

Dla ułatwienia obliczeń wymiarów głównych kilku autorów zaproponowało zależności do bezpośredniego obliczania średnicy wirnika. Na przykład R. Richter podał w tym celu prosty wzór [97; 98]:

O)

Zalecił on również wartości parametrów a oraz b we wzorze (9), dobierane w zależności od rodzaju i stopnia ochrony maszyny.

Bardzo złożona formuła do obliczania średnicy twornika jest przedstawiona w pracy [70],

W latach 1880... 1900 zostało opracowanych wiele procedur projektowych maszyn prądu stałego oraz prądu przemiennego, obejmujących obliczenia obwodu magnetycznego, uzwojeń, parametrów i charakterystyk użytkowych, w tym także sprawności. Do projektowania maszyn indukcyjnych zaproponowali A. Heyland oraz G. Ossanna metody graficzne [54; 82], które szybko się upowszechniły i były stosowane jako narzędzie pomocnicze przez ponad 70 lat. Zastosowanie metod graficznych bardzo się rozszerzyło w latach 20-tych, zwłaszcza przy doborze kształtu nabiegunników i obliczeniach reaktancji uzwojeń maszyn synchronicznych o biegunach jawnych [124],