3784501921

1 Streszczenie

Niniejsze opracowanie jest produktem pierwszego etapu podprojektu „Zbudowanie i uzgodnienie modelu rynku opomiarowania i stosowania mechanizmów zarządzania popytem wraz z opracowaniem modeli biznesowych" realizowanego przez PSE Operator S.A. w ramach Projektu Strategicznego „Budowa systemu zarządzania popytem na rynku energetycznym". Celem dokumentu jest przede wszystkim opis istniejących uwarunkowań prawnych, modeli biznesowych oraz zagadnień technicznych, będących podstawą do prowadzenia prac w kolejnych etapach podprojektu, a przede wszystkim w drugim etapie, polegającym na opracowaniu ogólnego modelu rynku opomiarowania, bazującego na wdrożeniu centralnego repozytorium danych pomiarowych. Dokument w poszczególnych rozdziałach zawiera opis istotnych elementów mających wpływ na perspektywę wdrożenia inteligentnego opomiarowania w Polsce, takich jak uwarunkowania prawne w Polsce i Unii Europejskiej, obecna sytuacja na rynku energetycznym w aspekcie opomiarowania i konkurencyjności, istniejące rozwiązania techniczne, doświadczenia światowe i polskie w zakresie wdrażania systemów inteligentnego opomiarowania.

Pierwszym elementem dokumentu jest zestawienie istotnych aktów prawnych odnoszących się do rynku opomiarowania energii, w szczególności regulacji europejskich. Dotyczą one w większości obowiązków Państwa w zakresie redukcji zużycia energii (nie tylko elektrycznej) i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz w obszarze poszerzenia praw konsumentów (odbiorców) energii w zakresie praw do dokładnego, opartego o dane rzeczywiste w określonych przedziałach czasu, rozliczenia za zużywaną energię. Spełnienie warunków zdefiniowanych w tych regulacjach, bez zmiany zarówno modelu rynku opomiarowania, jak i rozwiązań technicznych stosowanych w tym obszarze, będzie bardzo trudne, czy wręcz nawet niemożliwe. Przedstawiona w opracowaniu analiza otoczenia prawnego, dotyczy ponadto uregulowań związanych z rozwiązaniami technicznymi, jak również możliwościami finansowania projektu i opisu roli podmiotów w procesie wdrażania systemu inteligentnego opomiarowania. Wskazane zostały również bariery ograniczające wdrażanie systemu inteligentnego opomiarowania w Polsce. Podstawowy wniosek płynący z tej analizy wskazuje na brak jasnych uregulowań w zakresie dostępu do danych pomiarowych dla wszystkich uczestników rynku, co w połączeniu z ciągle silnym wpływem istniejących grup kapitałowych (grup energetycznych) na zachowania będących w ich składzie operatorów systemów dystrybucyjnych i sprzedawców jest istotną barierą rozwoju konkurencyjnego rynku energii elektrycznej. Występujące na styku OSD - sprzedawcy negatywne zjawiska powinny zostać wyeliminowane poprzez utworzenie centralnego repozytorium danych pomiarowych, które byłoby gwarantem (przy wsparciu i udziale regulatora) pełnego i niedyskryminującego dostępu do danych pomiarowych odpowiedniej jakości dla wszystkich podmiotów na rynku. Analiza stanu prawnego wskazuje już dzisiaj istniejące mechanizmy mogące mieć zastosowanie w tworzeniu takiego nowego podmiotu, jak również wskazuje obszary, w których należy stworzyć lub zmodyfikować istniejące regulacje.

Kolejny rozdział dokumentu skupia się na analizie sytuacji na rynku polskim, w aspekcie budowy rynku opomiarowania. Została przeprowadzona analiza otoczenia biznesowego, uwzględniająca analizę rynku energii elektrycznej w Polsce i analizę stanu opomiarowania i istniejących modeli biznesowych w zakresie opomiarowania. Przeprowadzono również analizę potencjału otoczenia biznesowego, gdyż bazując na doświadczeniach światowych, należy patrzeć na inteligentne opomiarowania, jako niezbędny element nie tylko sieci elektroenergetycznej przyszłości, ale również jako element codziennego życia aktywnego konsumenta (prosumenta), uczestniczącego w grze rynkowej, który będzie nie tylko świadomie zużywał, ale i produkował energię. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że w aspekcie budowy rynku opomiarowania w Polsce należy szczególną wagę przywiązać do konieczności wdrażania mechanizmów zarządzania popytem, konieczności monitorowania i

10