3826200138

Rys. 2. Podział transportu ze względu na kryteria istotne z punktu widzenia firmy handlowej bądź produkcyjnej

Kryterum: sposób zorganizowania przewozu

Kryterum: wielkość obsługiwanej przesyłki

Kryterum: zastosowanie jednostek ładunkowych

transport regularny

transport całopojazdowy

transport konwencjonalny

transport nieregularny

transport zbiorowy

transport multimodalny

1. Wspólna polityka transportowa Unii Europejskiej

Wspólna polityka transportowa jest jedną z podstawowych polityk wspólnotowych, od czasu podpisania Traktatów Rzymskich. Sprawnie funkcjonujące połączenia transportowe umożliwiają realizację co najmniej dwóch z czterech swobód leżących u podstaw wspólnego rynku - swobody przepływu osób i towarów. Obecnie prowadzona polityka transportowa Unii Europejskiej ma na celu uczynienie tego transportu możliwie czystym, bezpiecznym i efektywnym. Wraz z otwarciem rynków transportowych i stworzeniem równych warunków konkurencji, na znaczeniu zyskał model „zrównoważonej mobilności"- zwłaszcza w świetle stałego wzrostu emisji gazów cieplarnianych pochodzących z sektora transportu.

Od 1985 r. Komisja Europejska publikuje tzw. białe księgi (ang. White Paper), w których zawierają się najważniejsze wytyczne w zakresie tworzenia wspólnej polityki transportowej. Tytuł pierwszej księgi brzmiał: „Zakończenie tworzenia rynku wewnętrznego". Sprecyzowano w niej, że celem wspólnej polityki transportowej jest stworzenie warunków gwarantujących wolność świadczenia usług transportowych na jej obszarze od 1 stycznia 1993 r.

W drugiej białej księdze z 1992 r. („Przyszły rozwój wspólnej polityki transportowej") - skupiono się na dążeniu do zrównoważonego rozwoju rynku transportowego (ang. sustainable development). Kolejna biała księga„Europejska polityka transportowa do 2010 - czas na decyzje", ukazała się w 2001 r.

Przewidywała ona dynamiczny rozwój przewozów prowadzący do kongestii, przeciążenia sieci transportowej (szczególnie w przypadku transportu drogowego i lotniczego), a także coraz większych kosztów dla środowiska i zdrowia ludzi. Aby zahamować te niekorzystne tendencje. Komisja Europejska wprowadziła pakiet środków zaradczych.

Największym stwierdzonym wyzwaniem była nierównowaga w wykorzystaniu różnych gałęzi transportu, z przewagą najbardziej szkodliwych dla środowiska przewozów drogowych. Uznano więc, że należy rewi-talizować kolej, promować transport morski i wodny śródlądowy, w także wykorzystywać różne gałęzie transportu w ramach przewozu jednego ładunku.

Kolejnym priorytetem była kontynuacja rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, z uwzględnieniem eliminacji wąskich gardeł, głównie na granicach państw. Skupiono się również na prawach i odpowiedzialności użytkowników transportu, w tym na bezpieczeństwie oraz opłatach za korzystanie z infrastruktury.

W opublikowanej w marcu 2011 r. kolejnej białej księdze „Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu - dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu", położono nacisk na następujące zagadnienia strategiczne:

•    jednolity europejski obszar transportu;

•    innowacje na przyszłość - technologia i zachowanie;