3826200143

pracy, umowy stowarzyszeniowe oraz umowy sektorowe, odnoszące się do poszczególnych dziedzin. Do najważniejszych prowadzonych obecnie negocjacji nad porozumieniami bilateralnymi należą te z Chinami, Ukrainą, Rosją, Koreą Płd., Indiami, Kanadą, Wspólnotą Andyjską, Ameryką Środkową, ASEAN, EUROMED, MERCOSUR oraz Radą Krajów Zatoki Perskiej.

Oprócz porozumień wielostronnych i dwustronnych UE może stosować instrumenty jednostronne (unila-teralne). Należą do nich m.in. Ogólny System Preferencji Taryfowych (GSP) i środki ochronne, tj. środki antydumpingowe, środki antysubsydyjne oraz środki ochronne przed nadmiernym przywozem. GSP polega na udzielaniu przez UE preferencji celnych krajom rozwijającym się (DEV) i najmniej rozwiniętym (LDC), w myśl zasady„rozwój przez handel". Preferencje te mają charakter jednostronny, tzn. objęte tym systemem kraje nie stosują tożsamych preferencji celnych wobec UE. GSP ma wspierać walkę z ubóstwem w objętym nim krajach oraz promować ich zrównoważony rozwój. W ramach GSP istnieje także szczególny system motywacyjny, tzw. GSP+ oraz specjalne postanowienia odnoszące się do krajów najmniej rozwiniętych (LDC). Z kolei środki ochronne stosowane są dodatkowo oprócz regularnych ceł i mogą być nałożone jedynie po przeprowadzeniu specjalnego postępowania przez Komisję Europejską. Postępowanie to wszczynane jest z reguły na wniosek zainteresowanego przemysłu unijnego, a wyjątkowo z urzędu.

Z najnowszego raportu Komisji Europejskiej nad stopniem internacjonalizacji europejskich MSP wynika, że 25% europejskich małych i średnich firm eksportuje, z tym że tylko połowa z nich (13%) eksportuje poza Unię. Jeżeli zaś chodzi o import, to działalność taką prowadzi 29% MSP, z czego połowa (14%) sprowadza towary spoza UE. 7% europejskich MSP jest zaangażowanych we współpracę technologiczną z zagranicznym partnerem, po 7% jest podwykonawcą zagranicznego partnera, bądź ma podwykonawcę z zagranicy, a jedynie 2% jest aktywnych w ramach bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W czasach kryzysu gospodarczego handel zagraniczny jest postrzegany jako jeden ze środków na polepszenie sytuacji gospodarczej państw i firm. Z raportu wynika jasno, że firmy aktywne na arenie międzynarodowej tworzą więcej miejsc pracy i są bardziej innowacyjne niż te, które działają tylko na krajowych rynkach. Zaobserwowano też, że firmy częściej zaczynają swoją działalność od importu, a europejskie firmy są zinternacjonalizowane w większym stopniu niż firmy amerykańskie i japońskie. Z drugiej strony, tylko 16% MSP ma świadomość istnienia różnych publicznych instrumentów wsparcia internacjonalizacji firm, a jeszcze mniejsza ich liczba kiedykolwiek skorzystała z takich instrumentów.

Aby zmienić te niekorzystne proporcje, Komisja Europejska oferuje szereg instrumentów wsparcia firm zainteresowanych prowadzeniem handlu międzynarodowego. Pierwszą ich grupę stanowią narzędzia Online, m.in.:

•    Market Access Database: baza danych dla europejskich firm chcących eksportować poza rynek unijny. Zawiera ona m.in. informacje o warunkach dostępu do rynków krajów trzecich, w tym o stosowanych przez te kraje taryfach celnych, barierach w handlu, formalnościach, procedurach i dokumentacji celnej, wymaganiach sanitarnych i fitosanitarnych, a także raporty rynkowe dotyczące poszczególnych krajów bądź sektorów.

•    Export Helpdesk: strona adresowana do podmiotów z krajów trzecich eksportujących na rynki unijne, jest jednak także świetną pomocą dla importerów europejskich. Znajdują się tam informacje o wymaganiach importowych, podatkach i akcyzie w poszczególnych krajach, stawkach celnych, środkach ochronnych, licencjach importowych,

•    TARIC: system prezentujący zintegrowaną taryfę celną UE, w którym można znaleźć m.in. informacje o stawkach celnych, kontyngentach, środkach ochronnych, preferencjach celnych oraz zakazach importu lub eksportu.

W celu ułatwienia europejskim firmom działalności na zagranicznych rynkach Komisja Europejska powołała organizacje takie jak np. EU SME Centre w Chinach, oferujące bezpłatną pomoc podmiotom pragnącym wejść na chiński rynek.