zależność gospodarki regionu od sektora pierwotnego,
- słabo rozwinięta lokalna infrastruktura instytucjonalna i słabe powiązania z otoczeniem zewnętrznym.
8. Skutki narastania dysproporcji międzyregionalnych
Polaryzacja rozwoju ma negatywny charakter, gdyż powoduje:
o postępujący proces „wymywania" (drenaż) zasobów ludzkich i zasobów materialnych z regionów najsłabiej rozwiniętych
■=> obniżanie się dochodów osobistych ludności oraz spadek popytu konsumpcyjnego w obszarach peryferyjnych, co z kolei wpływa na spadek inwestycji
o przenoszenie do regionów peryferyjnych zanieczyszczeń przemysłowych z regionów rozwiniętych (degradacja środowiska)
=> uzależnienie gospodarcze obszarów peryferyjnych od koniunktury w regionach rozwiniętych
o deformację struktury gospodarczej i przestrzennej peryferii
o powstrzymuje rozwoju gospodarczego kraju w wyniku dominacji ośrodków metropolitalnych, które kumulując na swoim obszarze działalność gospodarczą, powstrzymują rozwój pozostałych obszarów kraju - w efekcie cała gospodarka narodowa rozwija się w sposób dualny pod wpływem deformacyjnego oddziaływania dominujących enklaw gospodarczych.
Zróżnicowanie rozwoju regionalnego w Polsce
1. Polska jest krajem zróżnicowanym regionalnie - o dużych kontrastach gospodarczych i cywilizacyjnych, przy czym linia podziału biegnie tu zarówno między wsią a miastem, jak i między wschodem a zachodem kraju.
2. Zróżnicowania przestrzenne w rozwoju społ-gosp. kraju są efektem kumulacji:
historycznych uwarunkowań poziomu zagospodarowania poszczególnych regionów (obecne
przestrzenne zróżnicowanie procesów gospodarczych ma bardzo stare, przedrozbiorowe korzenie, na co wskazuje
wyraźnie trwałość sieci osadniczej i struktur agrarnych),
konsekwencji gospodarki nakazowo-rozdzielczej w okresie PRL,
różnych skutków transformacji systemowej po 1989 r.
Ocena zróżnicowań i problemów regionalnych w Polsce
1. Poważnym problemem strukturalnym, przed którym stoi Polska, jest głębokie zróżnicowanie regionalne pod względem poziomu rozwoju
o w ujęciu regionalnym (NUTS II) zróżnicowania poziomu rozwoju (wg PKB/mieszk.) oscylują wokół relacji
■=> większe zróżnicowania występują wewnątrz regionów, w ujęciu podregionów NUTS III, sięgając ekstremalnej proporcji 1:5 (MAZ).
o najwyższy poziom rozwoju dot. województw, na terenie których zlokalizowane są centra społeczno-gospodarcze kraju MAZ 151,6%, ŚLŚ 110% i WKP 106,6%
=> najniższy poziom rozwoju występuje na terenie Polski Wsch. (woj.: LUB, PDK, PDL, ŚWK, WMA oraz wschodnia i północna część MAZ); obszary te są także najsłabszymi gospodarczo w UE - ok. 30-35 śr. PKB UE-25
14