plik


ÿþ Publikacja wspóBfinansowana ze [rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpoBecznego Ministerstwo Pracy i Polityki SpoBecznej Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt  Opracowanie i upowszechnienie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych . KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH Technik urzdzeD sanitarnych (311210) Autorzy  mgr in|. Janina Dretkiewicz-Wich Krajowy O[rodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa  mgr in|. Teresa Smolec ZespóB SzkóB Ponadgimnazjalnych nr 15, Aódz Konsultant ds. metodologii  mgr in|. Krystyna El|bieta HejBasz Krajowy O[rodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa Recenzenci  mgr in|. Janina Falkowska ZespóB SzkóB Budowlanych i OgólnoksztaBccych, JarosBaw  dr in|. Zofia Parfiniewicz O[rodek Przetwarzania Informacji, Warszawa Ewaluatorzy zewntrzni  mgr in|. Bo|enna WapiDska ZespóB SzkóB nr 23, Warszawa  Karol Pitek P.H.U.  Pitek Karol , Aódz  mgr in|. Marek Chodorowski ENGOREM Sp. z o.o., Aódz Komisja zatwierdzajca  mgr in|. Jan Bylicki  przewodniczcy Polskie Zrzeszenie In|ynierów i Techników Sanitarnych, Warszawa  mgr in|. Zbigniew Maciej Romicki Emerytowany pracownik Instytutu Lotnictwa, Warszawa  mgr in|. Maciej BBogowski Trane Polska Sp. z o.o., Warszawa  mgr in|. Edward Dreszer Lotos  Poligrafia Sp. z.o.o.  mgr in|. PrzemysBaw Zleboda Centralny O[rodek Badawczo-Rozwojowy PrzemysBu Poligraficznego, Warszawa © Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki SpoBecznej, 2007 ISBN 978-83-7204-503-4 [198] Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji  PIB 26-600 Radom, ul. K. PuBaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65 e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl 2 SPIS TREZCI Wstp .................................................................................................................. 4 1. Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9 2. Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10 3. Stanowiska pracy ...................................................................................... 11 4. Zadania zawodowe .................................................................................... 12 5. SkBadowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12 6. Korelacja midzy zadaniami zawodowymi a skBadowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 13 7. Kwalifikacje ponadzawodowe .................................................................. 13 8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 15 3 Wstp Gospodarka oparta na wiedzy i wspóBczesny rynek pracy potrzebuj instru- mentów wspierajcych rozwój zasobów ludzkich. W zwizku z tym du|e nadzieje wi|e si z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliByby z jednej strony zwikszy przejrzysto[ kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce, a z drugiej strony mogByby by wykorzystywane do poprawy jako[ci ksztaBcenia i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym. Podstaw prawn tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali- fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud- nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z pózn. zm.), w której okre[lono m.in. (Art. 4), |e:  & Minister wBa[ciwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy przez d|enie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich, w szczególno[ci przez:  prowadzenie badaD i analiz rynku pracy,  ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalno[ci na potrzeby rynku pracy,  koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za- wodów wystpujcych w klasyfikacji zawodów i specjalno[ci oraz prowadzenie baz danych o standardach kwalifikacji&  . W Polsce nadzorem i koordynacj opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych o randze krajowej zajmuje si Departament Rynku Pracy Minister- stwa Pracy i Polityki SpoBecznej. Bd one uaktualniane okresowo w miar potrzeb i zmian w wykonywaniu zawodu. Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo- dowych jest udostpniany w internetowej bazie danych, zaBo|onej na serwerze Mini- sterstwa Pracy i Polityki SpoBecznej http://www. standardyiszkolenia.praca.gov.pl. Opis standardu zawiera nastpujce elementy: 1. Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawieraj przepisy zwizane [ci[le z wykonywaniem zawodu). 2. Syntetyczny opis zawodu. 3. Wykaz stanowisk pracy z przyporzdkowaniem do piciu poziomów kwalifikacji. 4. Wykaz zadaD zawodowych. 5. Wykaz skBadowych kwalifikacji zawodowych. 6. Zbiory umiejtno[ci, wiadomo[ci i cech psychofizycznych pracownika przy- porzdkowane do:  piciu poziomów kwalifikacji zawodowych,  grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo- wych i specjalistycznych. W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie s obli- gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonuj na zasa- dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki SpoBecznej i mog by wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do ró|nych celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji 4 osób poszukujcych pracy, oceny  luki kwalifikacyjnej osób bezrobotnych i po- szukujcych pracy, opracowania programów sta|y i praktyk zawodowych w ra- mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych ksztaB- cenia w zawodzie, programów ksztaBcenia i doskonalenia zawodowego. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1. Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacj Standard SBownik poj kwalifikacji Podstawy prawne wykonywania zawodu dla zawodu 1 Syntetyczny opis zawodu Stanowiska pracy Zadania zawodowe SkBadowe kwalifikacji zawodowych Specyfikacja kwalifikacji zawodowych wedBug grup i poziomów: Standard kwalifikacji dla zawodu 2 KLASYFIKACJA ZAWODÓW POZIOM 1 I SPECJALNOZCI ponadzawodowe Standard kwalifikacji ogólnozawodowe  umiejtno[ci dla zawodu 3  wiadomo[ci  cechy podstawowe psychofizyczne Standard specjalistyczne kwalifikacji dla zawodu 4 POZIOM 2 ponadzawodowe kolejne zawody .... ogólnozawodowe  umiejtno[ci  wiadomo[ci  cechy podstawowe psychofizyczne specjalistyczne (itd. ...) POZIOM 5 ponadzawodowe ogólnozawodowe  umiejtno[ci  wiadomo[ci  cechy podstawowe psychofizyczne specjalistyczne Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych 5 * * * Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analiz za- wodu, która polega na wyodrbnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych zadaD zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3& ). Przyjto, |e zakres pracy ma odpowiada potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnie mo|liwo[ zatrudnienia pracownika w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy- porzdkowano tzw. skBadowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3& ). Ka|- dej skBadowej kwalifikacji zawodowych przyporzdkowano co najmniej jedno (najcz[ciej kilka) zadaD zawodowych. Korelacj midzy zadaniami zawodowymi a skBadowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu. W kolejnym kroku analizy ka|de zadanie zawodowe rozpisane zostaBo na zbiory: umiejtno[ci, wiadomo[ci i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejtno[ciom, wiadomo[ciom i cechom psychofizycznym przyporzdkowano oznaczenia tych skBadowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejtno[, wiado- mo[ i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych i ponadzawodowych nie indeksuje si umiejtno[ci, wiadomo[ci i cech psychofi- zycznych symbolami K-i, gdy| z definicji s one przypisane do wszystkich skBa- dowych kwalifikacji zawodowych K-i. Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu. ZAWÓD ZAKRES PRACY (SKAADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH) ZADANIE ZAWODOWE UMIEJTNOZCI  WIADOMOZCI  CECHY PSYCHOFIZYCZNE Rys. 2. Etapy analizy zawodu Zbiory umiejtno[ci, wiadomo[ci i cech psychofizycznych przypisane zostaBy do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta- wowych dla zawodu i specjalistycznych, które ró|ni si zasigiem i stopniem ogólno[ci. Kwalifikacje ponadzawodowe opisane s zbiorami umiejtno[ci, wiadomo- [ci i cech psychofizycznych wspólnych dla bran|y lub sektora gospodarki, w której zawód funkcjonuje (np. bran|a budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po- nadzawodowe obejmuj tak|e kwalifikacje kluczowe, które definiuje si jako wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe s wspólne dla wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. skBadowych kwalifikacji zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu s charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie wszystkich) skBadowych kwalifikacji zawodowych. Kwali- 6 fikacje specjalistyczne tak|e s charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie wszystkich) skBadowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto s to umiejtno[ci, wiadomo[ci i cechy psychofizyczne rzadziej wystpujce w zawodzie, które wy- konuje stosunkowo maBa grupa pracowników wyspecjalizowanych w do[ wskiej dziaBalno[ci w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasig poszczególnych rodzajów kwalifikacji zawodowych. W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pi po- ziomów kwalifikacji. Uporzdkowanie kwalifikacji zawodowych wedBug pozio- mów ma na celu ukazanie zBo|ono[ci pracy, stopnia trudno[ci i ponoszonej odpo- wiedzialno[ci. Zasad byBo niemieszanie ze sob dwóch kwestii: wyksztaBcenia towarzyszcego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejtno[ci wyma- ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakBadach pra- cy. Przyjto nadrzdno[ wymagaD stawianych pracownikom na stanowiskach pracy nad wymaganiami okre[lonymi w podstawach programowych ksztaBcenia w zawodzie i wynikajcymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy- maganiami zewntrznych egzaminów potwierdzajcych kwalifikacje zawodowe. GOSPODARKA (Klasyfikacja zawodów i specjalno[ci) BRAN{A (SEKTOR GOSPODARKI) ZAWÓD ZAKRES PRACY (SKAADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH) ZADANIE ZAWODOWE Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne Kwalifikacje ogólnozawodowe Kwalifikacje ponadzawodowe Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie si w jzyku obcym, umiejtno[ wyszukiwania i przetwarzania informacji, przedsibiorczo[, umiejtno[ pracy zespoBowej itp.) Rys. 3. Zasig rodzajów kwalifikacji zawodowych Na poziomie pierwszym umieszcza si umiejtno[ci towarzyszce pracom prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrol przeBo|onego. Najcz[ciej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonujca prac ponosi za ni indywidualn odpowiedzialno[ za dziaBania zawinione. 7 Poziom drugi wymaga samodzielno[ci i samokontroli przy wykonywaniu ty- powych zadaD zawodowych. Pracownik potrafi pracowa w zespole pod nadzorem kierownika zespoBu. Ponosi indywidualn odpowiedzialno[ za dziaBania zawinione. Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy- konuje zBo|one zadania zawodowe. ZBo|ono[ zadaD generuje konieczno[ posia- dania umiejtno[ci rozwizywania nietypowych problemów towarzyszcych pracy. Pracownik potrafi kierowa maBym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespoBem pracowników. Ponosi odpowiedzialno[ zarówno za skutki wBasnych dziaBaD, jak i za dziaBania kierowanego przez siebie zespoBu. Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejtno[ci wykonywania wielu ró|norodnych, czsto skomplikowanych i problemowych zadaD zawodowych. Za- dania te maj charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagaj samodzielno[ci powizanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie- dzialno[ci. Pracownik musi potrafi kierowa zespoBami [redniej i du|ej liczebno- [ci, od kilkunastu do kilkudziesiciu osób, podzielonymi na podzespoBy. Poziom pity reprezentuj pracownicy, którzy kieruj organizacjami i podej- muj decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafi diagnozowa, analizowa i pro- gnozowa zBo|on sytuacj gospodarcz i ekonomiczn oraz wdra|a swoje pomy- sBy do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. S w peBni samodzielni, dziaBajcy w sytuacjach przewa|nie problemowych, ponoszcy odpowiedzialno[ i ryzyko wynikajce z podejmowanych decyzji i dziaBaD. Pracownicy ci ponosz tak|e od- powiedzialno[ za bezpieczeDstwo i rozwój zawodowy podlegBych im osób i caBej organizacji. 8 1. Podstawy prawne wykonywania zawodu1 - Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118). - Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbioro- wym odprowadzaniu [cieków (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858). - Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen- nym (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 45, poz. 319). - Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2001 r. Nr 122, poz. 1321 z pózn. zm.). - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony [rodowiska (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 ). - Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625). - Rozporzdzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz. 578). - Rozporzdzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie spo- sobu realizacji obowizków dostawców [cieków przemysBowych oraz warun- ków wprowadzania [cieków do urzdzeD kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136, poz. 964). - Rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 pazdziernika 1993 r. w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy w oczysz- czalniach [cieków (Dz. U. Nr 96, poz. 438). - Rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 pazdziernika 1993 r. w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy przy eksplo- atacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 96, poz. 437). - Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo|arowej budynków, innych obiektów bu- dowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). - Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów urzdzeD technicznych podlegajcych Dozorowi Technicznemu (Dz. U. Nr 120, poz. 1021). z pózn. zm.). - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szcze- góBowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133). - Rozporzdzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki SpoBecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie warunków dozoru technicznego w zakresie eksploatacji nie- których urzdzeD ci[nieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269). - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bez- pieczeDstwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401). 1 Stan prawny na dzieD 30 czerwca 2007 r. 9 - Rozporzdzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 wrze[nia 2001 r. w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urzdzeD technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263). - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z 14 stycznia 2002 r. w sprawie okre[- lenia przecitnych norm zu|ycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70). - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 pazdziernika 2005 r. w spra- wie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytu- owanie (Dz. U. Nr 219, poz. 1864). 2. Syntetyczny opis zawodu Technik urzdzeD sanitarnych mo|e wykonywa i nadzorowa realizacj za- daD zawodowych zwizanych z monta|em i eksploatacj instalacji wodocigo- wych, kanalizacyjnych, grzewczych, gazowych, wentylacyjnych i klimatyzacyj- nych oraz z utrzymywaniem sprawno[ci urzdzeD instalacyjnych, a tak|e z budow i eksploatacj sieci wodocigowych, kanalizacyjnych, ciepBowniczych i gazowych. Wykonuje równie| prace zwizane z konserwacj, modernizacj i rozbudow in- stalacji i sieci, a tak|e przy usuwaniu awarii. Zadania i czynno[ci wykonywane przez technika urzdzeD sanitarnych zale| od stanowiska, na jakim pracuje. Praca w tym zawodzie wymaga dobrej sprawno[ci fizycznej, odporno[ci na warunki pogodowe oraz zdolno[ci do pracy w nieprzyjemnych warunkach [rodo- wiskowych. Do wykonywania pracy niezbdne s uzdolnienia techniczne i rachun- kowe oraz wyobraznia przestrzenna, a tak|e wymagana jest ostro[ wzroku i sBu- chu, wra|liwo[ wchowa oraz zmysB równowagi. Technika urzdzeD sanitarnych powinna cechowa dokBadno[, rzetelno[, odpowiedzialno[ i sumienno[, umie- jtno[ nawizywania kontaktów, wspóBpracy w zespole, a tak|e zdolno[ci organi- zacyjne i kierownicze. W przypadku pracy z gazem, par technologiczn czy wod pod wysokim ci[nieniem niezbdna jest zdolno[ podejmowania szybkich i traf- nych decyzji. W sytuacjach usuwania powa|nych awarii potrzebne s takie cechy osobowo[ci, jak: odporno[ emocjonalna i zrównowa|enie oraz zdolno[ do pracy w szybkim tempie. Praca w zawodzie technik urzdzeD sanitarnych wykonywana jest w obiektach budowlanych o ró|nym przeznaczeniu, tj. w biurach, piwnicach, pomieszczeniach technicznych, mieszkaniach prywatnych, pomieszczeniach biurowych oraz w no- wych budynkach. Prace zwizane z budow sieci wykonywane s na zewntrz, np. w wykopach. Wykonujc prac w pomieszczeniach zamknitych nara|ony jest na oddziaBywanie gazu, chemikaliów, wysokiej temperatury, natomiast pracujc na zewntrz podlega dziaBaniom czynników atmosferycznych: mrozu, upaBu, deszczu i wiatru. Technik urzdzeD sanitarnych pracuje z reguBy w systemie jednozmianowym, natomiast w przypadku powa|nych awarii jego czas pracy mo|e ulec zmianie. Pra- ca w firmach takich, jak pogotowie wodne czy gazowe wykonywana jest na trzy zmiany oraz w dni wolne od pracy. 10 Technik urzdzeD sanitarnych ponosi odpowiedzialno[ finansow  za mate- riaBy, narzdzia i urzdzenia, odpowiedzialno[ zawodow  za wykonanie pracy zgodnie z wymaganiami technicznymi oraz odpowiedzialno[ za bezpieczeDstwo podwBadnych i wspóBpracowników. Technik urzdzeD sanitarnych mo|e wykonywa prac na stanowisku montera, brygadzisty, majstra oraz konserwatora instalacji sanitarnych i sieci. Praca na sta- nowisku montera polega na monta|u, konserwacji i naprawie instalacji i urzdzeD sanitarnych oraz sieci zewntrznych. Wykonuje on polecenia przeBo|onego, wspóB- pracuje z czBonkami ekipy wykonawczej oraz mo|e wydawa polecenia pomocni- kom. Brygadzista kieruje maBym zespoBem ludzi i wykonuje polecenia przeBo|one- go. Natomiast majster nadzoruje wykonanie robót, zajmuje si ich dokumentowa- niem oraz prowadzi rozliczenia materiaBów, narzdzi i sprztu. Konserwator insta- lacji sanitarnych i sieci podlega bezpo[rednio majstrowi i wykonuje jego polecenia. Technik urzdzeD sanitarnych mo|e by równie| zatrudniony na stanowisku kosz- torysanta robót instalacyjnych i sieciowych, asystenta projektanta oraz inspektora ds. eksploatacji instalacji sanitarnych oraz sieci zewntrznych. Technik urzdzeD sanitarnych mo|e równie| prowadzi wBasn dziaBalno[ gospodarcz. 3. Stanowiska pracy Tabela 1. Przyporzdkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych Poziom kwalifikacji Typowe stanowiska pracy UWAGI zawodowych *) 1 1) - Monter instalacji wodocigowych, kanaliza- Za[wiadczenie kwalifika- cyjnych, grzewczych, gazowych, wentylacyj- cyjne typu E uprawniajce do eksploatacji urzdzeD, 2 nych i klimatyzacyjnych1). instalacji i sieci cieplnych, - Monter sieci wodocigowych, kanalizacyj- gazowych i elektrycznych. nych, ciepBowniczych, gazowych1). 2) Uprawnienia budowlane - Majster sprawujcy nadzór nad monta|em w specjalno[ci instalacji instalacji oraz sieci sanitarnych2). i sieci sanitarnych w zakre- - Brygadzista2). sie kierowania robotami. 3 - Konserwator instalacji oraz sieci sanitar- 3) Za[wiadczenie kwalifika- nych3). cyjne typu E lub D  Kosztorysant robót instalacyjnych i siecio-  gazowe i cieplne. wych. 4), 5)  Asystent projektanta. Uprawnienia budowlane  Inspektor ds. eksploatacji i sieci sanitarnych4). w specjalno[ci instalacji  Inspektor nadzoru w ograniczonym zakresie5). i sieci sanitarnych w zakre- 4 sie kierowania robotami. 4), 5) Za[wiadczenie kwalifika- cyjne typu E lub D  gazowe i cieplne. *) 5 *) Nie zidentyfikowano w badaniach. 11 4. Zadania zawodowe Z-1. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami bezpieczeDstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|arowej, ochrony [rodowiska oraz wy- maganiami ergonomii. Z-2. Organizowanie transportu, skBadowania i magazynowania materiaBów bu- dowlanych, instalacyjnych i sieciowych. Z-3. Wykonywanie przedmiaru i obmiaru robót instalacyjnych i sieciowych. Z-4. Organizowanie i wykonywanie prac zwizanych z monta|em instalacji wo- docigowych, kanalizacyjnych, gazowych, grzewczych oraz wentylacji i kli- matyzacji. Z-5. Organizowanie i wykonywanie prac zwizanych z monta|em sieci wodoci- gowych, kanalizacyjnych, gazowych i ciepBowniczych. Z-6. Nadzorowanie i wykonywanie poBczeD instalacji sanitarnych z odpowied- nimi sieciami. Z-7. Wykonywanie prób szczelno[ci instalacji i sieci sanitarnych. Z-8. Nadzorowanie i wykonywanie prac zwizanych z konserwacj, napraw, modernizacj oraz demonta|em instalacji sanitarnych. Z-9. Nadzorowanie i wykonywanie prac zwizanych z konserwacj, napraw, modernizacj oraz demonta|em sieci. Z-10. Usuwanie awarii instalacji i urzdzeD sanitarnych oraz sieci. Z-11. Wykonywanie pomiarów oraz sporzdzanie dokumentacji inwentaryzacyjnej. Z-12. Prowadzenie dokumentacji budowy w zakresie wykonywanych instalacji sanitarnych oraz sieci. Z-13. Sporzdzanie kosztorysów oraz ofert przetargowych. Z-14. Kierowanie przedsibiorstwem. Z-15. WspóBpraca z zespoBami wykonujcymi roboty instalacyjne, budowlane i ziemne. Z-16. Dokonywanie odbioru technicznego instalacji sanitarnych oraz sieci. Z-17. Nadzorowanie pracy podlegBych pracowników. Z-18. Ocenianie stopnia zagro|enia i ryzyka zawodowego zwizanego z wykony- waniem robót instalacyjnych i sieciowych oraz czynnikami uci|liwymi, szkodliwymi i niebezpiecznymi w miejscu pracy. 5. SkBadowe kwalifikacji zawodowych K-1. Montowanie i eksploatowanie instalacji wodocigowych. K-2. Montowanie i eksploatowanie instalacji kanalizacyjnych. K-3. Montowanie i eksploatowanie instalacji gazowych. K-4. Montowanie i eksploatowanie instalacji grzewczych. K-5. Montowanie i eksploatowanie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. K-6. Wykonywanie i eksploatowanie sieci wodocigowych. K-7. Wykonywanie i eksploatowanie sieci kanalizacyjnych. K-8. Wykonywanie i eksploatowanie sieci gazowych. K-9. Wykonywanie i eksploatowanie sieci ciepBowniczych. 12 6. Korelacja midzy zadaniami zawodowymi a skBadowymi kwalifikacji zawodowych Tabela 2. Korelacja midzy zadaniami zawodowymi a skBadowymi kwalifikacji zawodowych SkBadowe kwalifikacji zawodowych Zadania zawodowe K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6 K-7 K-8 K-9 Z-1 X X X X X X X X X Z-2 X X X X X X X X X Z-3 X X X X X X X X X Z-4 X X X X X Z-5 X X X X Z-6 X X X X X X X X Z-7 X X X X X X X X X Z-8 X X X X X Z-9 X X X X Z-10 X X X X X X X X X Z-11 X X X X X X X X X Z-12 X X X X X X X X X Z-13 X X X X X X X X X Z-14 X X X X X X X X X Z-15 X X X X X X X X X Z-16 X X X X X X X X X Z-17 X X X X X X X X X Z-18 X X X X X X X X X 7. Kwalifikacje ponadzawodowe UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wy|szym zawieraj kwalifikacje z poziomów ni|szych. Tabela 3. Przyporzdkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji Poziom kwalifikacji Kwalifikacje ponadzawodowe zawodowych UMIEJTNOZCI 1 *)  Organizuje stanowisko pracy zgodnie wymaganiami ergonomii.  Dobiera [rodki ochrony indywidualnej w zale|no[ci od rodzaju wykonywanych prac.  Przestrzega przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|arowej oraz ochrony [rodowiska. 2  Przestrzega regulaminów obowizujcych w przedsibiorstwie.  Korzysta z ró|nych zródeB informacji.  Komunikuje si z przeBo|onymi i wspóBpracownikami.  Reaguje w przypadku wystpienia zagro|enia w miejscu pracy.  Udziela pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy. 13 Poziom kwalifikacji Kwalifikacje ponadzawodowe zawodowych  Organizuje prac zespoBów roboczych.  Wyznacza i oznakowuje stref bezpiecznej pracy.  Stosuje przepisy prawa budowlanego.  Dostrzega zagro|enia zwizane z wykonywan prac pod wpBywem czynników szkodliwych, uci|liwych i niebezpiecznych.  Okre[la przyczyny wypadków w pracy. 3  Zabezpiecza miejsca wypadku.  Okre[la zasady wspóBpracy w zespole.  Ocenia relacje midzy pracownikami.  Korzysta z Kodeksu pracy.  Prowadzi rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami na pracowników.  Motywuje pracowników do efektywnej i bezpiecznej pracy.  Stosuje zasady komunikacji interpersonalnej.  Ustala zakres obowizków pracownikom na okre[lonych stanowiskach pracy.  Sporzdza bie|ce i okresowe analizy stanu bezpieczeDstwa i higieny pracy.  Wprowadza w porozumieniu z przeBo|onymi rozwizania organizacyjne wpBywa- jce na popraw warunków pracy. 4  Zawiera i rozwizuje umowy o prac.  Stosuje okre[lone metody kierowania.  Ewidencjonuje czas pracy.  Ustala podstaw wynagrodzenia pracowników. 5 *) WIADOMOZCI 1 *)  Zasady organizacji stanowiska pracy. Wymagania ergonomii.  Odzie| ochronna, [rodki ochrony indywidualnej.  Przepisy bezpieczeDstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|arowej oraz ochrony [rodowiska. 2  Regulaminy obowizujce w przedsibiorstwie.  yródBa informacji zawodowej.  Podstawy komunikacji spoBecznej.  Pierwsza pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy.  Zasady organizacji pracy zespoBów roboczych.  Strefa bezpiecznej pracy.  Przepisy prawa budowlanego.  Zagro|enia wystpujce w [rodowisku pracy.  Przyczyny wypadków w pracy.  Sposoby zabezpieczenia miejsca wypadku. 3  Zadania i funkcje czBonków zespoBu.  Relacje midzy pracownikami.  Kodeks pracy.  Rynek pracy.  Metody motywacji do efektywnej i bezpiecznej pracy.  Zasady komunikacji interpersonalnej.  Obowizki pracowników na okre[lonych stanowiskach pracy.  Bie|ce i okresowe analizy stanu bezpieczeDstwa i higieny pracy.  Nowoczesne rozwizania organizacyjne wpBywajce na popraw warunków pracy. 4  Metody kierowania przedsibiorstwem.  Umowa o prac, rodzaje, sposoby jej zawierania.  Ewidencja czasu pracy.  Zasady wynagradzania pracowników. 5 *) 14 Poziom kwalifikacji Kwalifikacje ponadzawodowe zawodowych CECHY PSYCHOFIZYCZNE 1 *) - Spostrzegawczo[. - Podzielno[ uwagi. 2 - ZamiBowanie do Badu i porzdku. - Komunikatywno[. - Odpowiedzialno[.  Uzdolnienia organizacyjne.  Zdolno[ nawizywania kontaktów.  Zdolno[ wspóBpracy w zespole. 3  Operatywno[ i skuteczno[.  Zaanga|owanie.  Uczciwo[.  Potrzeba samodoskonalenia.  Aatwo[ wypowiadania si w mowie i pi[mie.  Uzdolnienia techniczne.  Rozumowanie logiczne.  Zdolno[ci kierownicze. 4  Zdolno[ do przekonywania i negocjowania.  Elastyczno[ i otwarto[ na zmiany.  Kultura osobista.  Szacunek dla godno[ci czBowieka. 5 *) *) Nie zidentyfikowano w badaniach. 8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych i specjalistycznych dla zawodu UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wy|szym zawieraj kwalifikacje z poziomów ni|szych. POZIOM 1  Nie zidentyfikowano. POZIOM 2 Kwalifikacje ogólnozawodowe Umiejtno[ci  Rozpoznaje rodzaje instalacji sanitarnych i okre[la ich funkcje.  Rozpoznaje rodzaje i systemy sieci. 15  PosBuguje si dokumentacj techniczn instalacji sanitarnych oraz sieci.  PosBuguje si przyrzdami pomiarowymi.  Sporzdza szkice elementów budowlanych oraz schematy instalacji i sieci.  Korzysta z norm, katalogów, poradników, instrukcji obsBugi maszyn i urz- dzeD. Wiadomo[ci  Rodzaje instalacji sanitarnych i ich funkcje.  Rodzaje i systemy sieci.  Dokumentacja techniczna instalacji sanitarnych oraz sieci.  Zasady u|ytkowania narzdzi monterskich oraz przyrzdów pomiarowych.  Zasady wykonywania prac zwizanych z konserwacj, modernizacj oraz de- monta|em instalacji sanitarnych i sieci.  Sposoby i zasady wykonywania przyBczy.  Rysunek odrczny i schematyczny.  Normy, katalogi, poradniki, instrukcje obsBugi maszyn i urzdzeD. Cechy psychofizyczne  Koordynacja wzrokowo-ruchowa.  Ostro[ wzroku.  Dobra pami.  Wyobraznia przestrzenna. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu Umiejtno[ci  Przygotowuje miejsca do magazynowania i skBadowania materiaBów instala- cyjnych, narzdzi i sprztu (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje rczn i mechaniczn obróbk rur (K-1, K-3, K-4).  Wykonuje poBczenia rur ró|nymi technikami (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  U|ytkuje przyrzdy pomiarowe, sprzt i narzdzia monterskie zgodnie z zasa- dami eksploatacji (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje bruzdy oraz przebicia przez przegrody budowlane (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  UkBada i montuje przewody oraz uzbrojenie instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Instaluje urzdzenia sanitarne  armatur, przybory sanitarne, odbiorniki cie- pBa, urzdzenia wentylacyjne (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Przygotowuje instalacje sanitarne do wykonania prób szczelno[ci i odbioru koDcowego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje prace zwizane z konserwacj, modernizacj oraz demonta|em in- stalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 16  Wykonuje prace zwizane z wymian uszkodzonego uzbrojenia, armatury, urzdzeD sanitarnych oraz przyrzdów kontrolno-pomiarowych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje poBczenia instalacji z odpowiednimi sieciami zewntrznymi (K-1, K-2, K-3, K-6, K-7, K-8).  Wykonuje, odwadnia i zabezpiecza wykopy (K-6, K-7, K-8, K-9).  Przygotowuje dno wykopów do uBo|enia przewodów sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  U|ytkuje narzdzia i sprzt do budowy sieci w okre[lonej technologii (K-6, K-7, K-8, K-9).  UkBada rury, montuje przewody oraz uzbrojenie sieci w ró|nych technologiach (K-6, K-7, K-8, K-9).  Izoluje, zasypuje przewody sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Przygotowuje sie do wykonania prób szczelno[ci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Montuje wyposa|enie pompowni, wzBów cieplnych oraz kotBowni (K-4, K-6, K-7, K-8, K-9).  Wykonuje prace zwizane z konserwacj, modernizacj, napraw oraz demon- ta|em sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Wykonuje czynno[ci zwizane z usuwaniem awarii sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dokonuje segregacji odpadów (K-6, K-7, K-8, K-9). Wiadomo[ci  Wymagania dotyczce magazynowania oraz skBadowania materiaBów instala- cyjnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Rczna i mechaniczna obróbka rur (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  PoBczenia rur stalowych, miedzianych oraz z tworzyw sztucznych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady prowadzenia przewodów w bruzdach oraz przez przegrody budowlane (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady monta|u przewodów, uzbrojenia oraz urzdzeD sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Rodzaje prób szczelno[ci (K-1, K-3, K-4).  Zasady wykonywania prób szczelno[ci instalacji sanitarnych (K-1, K-3, K-4).  Zasady wymiany uzbrojenia, armatury, urzdzeD sanitarnych oraz przyrzdów kontrolno-pomiarowych w instalacjach sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Sposoby odwadniania i zabezpieczania wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady opuszczania rur i ukBadania przewodów w wykopach (K-6, K-7, K-8, K-9).  Narzdzia i sprzt do monta|u przewodów sieci w okre[lonej technologii (K-6, K-7, K-8, K-9).  Warunki wykonania sieci wodocigowych, kanalizacyjnych, gazowych i ciepl- nych (K-6, K-7, K-8, K-9). 17  Izolacja i zasypywanie przewodów, demonta| obudowy wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Czynno[ci przygotowawcze zwizane z wykonywaniem prób szczelno[ci sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady eksploatacji urzdzeD pompowni, wzBów cieplnych oraz kotBowni (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady konserwacji, modernizacji oraz naprawy sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Awarie i uszkodzenia sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Gospodarka odpadami (K-6, K-7, K-8, K-9). Cechy psychofizyczne  Brak lku przed wysoko[ci (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Ostro[ sBuchu (K-5).  Rozró|nianie barw (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Sprawno[ manualna (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Odporno[ na warunki pogodowe (K-6, K-7, K-8, K-9).  WytrzymaBo[ na dBugotrwaBy wysiBek fizyczny (K-6, K-7, K-8, K-9).  DokBadno[ (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  WytrwaBo[ (K-6, K-7, K-8, K-9). Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu  Nie zidentyfikowano. POZIOM 3 Kwalifikacje ogólnozawodowe Umiejtno[ci  Planuje zagospodarowanie terenu budowy.  Okre[la zakres robót na podstawie dokumentacji technicznej.  Sporzdza zapotrzebowanie na materiaBy, narzdzia i sprzt do wykonania okre[lonych zadaD zawodowych.  Wykonuje przedmiary i obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne.  Kontroluje dokBadno[ wykonywania pomiarów.  Prowadzi rozliczenia materiaBów, narzdzi i sprztu.  Prowadzi dokumentacj magazynow. Wiadomo[ci  Plan zagospodarowania terenu budowy. 18  Zakres robót instalacyjnych.  Zasady sporzdzania zapotrzebowania na materiaBy, narzdzia i sprzt.  Przedmiar i obmiar robót.  Pomiary inwentaryzacyjne.  Zasady prowadzenia racjonalnej gospodarki materiaBami, narzdziami i sprztem. Cechy psychofizyczne  Wyobraznia i my[lenie twórcze.  Zdolno[ci analityczne.  Zdolno[ oceny odlegBo[ci i przewidywania sytuacji. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu Umiejtno[ci  Organizuje transport materiaBów instalacyjnych, narzdzi i sprztu (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wyznacza miejsca do magazynowania i skBadowania materiaBów instalacyj- nych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Organizuje prace zwizane z monta|em instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wyznacza tras prowadzenia przewodów oraz miejsca monta|u urzdzeD i przyborów sanitarnych w obiektach budowlanych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Organizuje prace zwizane z konserwacj, napraw, modernizacj oraz demon- ta|em instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Organizuje wykonanie robót ziemnych oraz odwodnienie i zabezpieczenie wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Organizuje wykonanie robót zwizanych z budow, konserwacj, napraw oraz demonta|em sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dobiera zespoBy robocze do wykonania okre[lonych robót instalacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Dobiera rury, ksztaBtki, uzbrojenie, aparatur kontrolno-pomiarow do monta|u instalacji sanitarnych w okre[lonej technologii (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Dobiera narzdzia oraz sprzt do monta|u instalacji i urzdzeD sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje próby szczelno[ci instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Sporzdza protokóB odbioru technicznego instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Dokonuje rozruchu i regulacji instalacji sanitarnych (K-1, K-3, K-4, K-5).  Dokonuje bie|cych i okresowych przegldów instalacji sanitarnych pod ktem ich sprawno[ci technicznej (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wyznacza tras podBczeD instalacji z odpowiednimi sieciami zewntrznymi lub urzdzeniami lokalnymi (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6, K-7, K-8, K-9). 19  Dobiera materiaBy, narzdzia i sprzt do wykonywania przyBczy (K-1, K-2, K-3, K-6, K-7, K-8).  Prowadzi prace zwizane z monta|em wyposa|enia pompowni, wzBów i ko- mór cieplnych, stacji pomiarowych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6, K-7, K-8, K-9).  Zabezpiecza i oznakowuje teren robót sieciowych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dobiera maszyny, narzdzia i sprzt do robót ziemnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dobiera rury, ksztaBtki, uzbrojenie oraz aparatur kontrolno-pomiarow do wykonania sieci wodocigowych, kanalizacyjnych, gazowych i ciepBowniczych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Przygotowuje dno wykopów do monta|u przewodów i uzbrojenia (K-6, K-7, K-8, K-9).  Wykonuje próby szczelno[ci sieci komunalnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Uczestniczy w odbiorze technicznym sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Sporzdza dokumentacj powykonawcz sieci sanitarnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Rozpoznaje i lokalizuje miejsca awarii sieci oraz podejmuje dziaBania zwizane z jej usuniciem (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dobiera metody unieszkodliwiania odpadów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Ocenia stan techniczny maszyn, narzdzi i sprztu do budowy sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). Wiadomo[ci  Zasady transportu, skBadowania i magazynowania materiaBów instalacyjnych, narzdzi i sprztu (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Technologia monta|u instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Warunki techniczne wykonania instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Trasa przewodów instalacji sanitarnych, miejsca monta|u uzbrojenia (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady organizacji prac zwizanych z konserwacj, napraw, modernizacj oraz demonta|em instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady organizacji robót ziemnych. Odwodnienie i zabezpieczanie wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady organizacji robót zwizanych z budow konserwacj, napraw oraz demonta|em sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady doboru zespoBów roboczych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Rury, ksztaBtki, uzbrojenie, urzdzenia sanitarne oraz aparatura kontrolno- -pomiarowa stosowane w instalacjach sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Narzdzia i sprzt do monta|u instalacji i urzdzeD sanitarnych w okre[lonych technologiach (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Próby szczelno[ci instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Dokumentacja odbioru technicznego instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Rozruch i regulacja instalacji sanitarnych (K-1, K-3, K-4, K-5).  Kontrola dziaBania instalacji i urzdzeD sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). 20  Trasa przyBczy wodocigowych, gazowych oraz przykanalików (K-1, K-2, K-3, K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady wykonywania podBczeD wodocigowych, gazowych oraz przykanali- ków (K-1, K-2, K-3, K-6, K-7, K-8).  Wyposa|enie pompowni, wzBów i komór cieplnych, stacji pomiarowych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6, K-7, K-8, K-9).  MateriaBy, narzdzia i sprzt do wykonywania przyBczy (K-1, K-2, K-3, K-6, K-7, K-8).  Zasady oznakowywania i zabezpieczania robót w terenie (K-6, K-7, K-8, K-9).  Maszyny, narzdzia i sprzt do robót ziemnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  MateriaBy, narzdzia i sprzt do wykonywania sieci sanitarnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady monta|u przewodów i uzbrojenia oraz obiektów sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Roboty wykoDczeniowe  izolacja przewodów, zasypywanie wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Warunki i kolejno[ wykonania prób szczelno[ci sieci (K-6, K-8, K-9).  Odbiór techniczny sieci sanitarnych (K-6, K-7, K-8, K-9).  Dokumentacja powykonawcza sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Przyczyny awarii sieci. Sposoby i zasady usuwania skutków awarii (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady segregacji odpadów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Stan techniczny narzdzi i sprztu instalacyjnego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5). Cechy psychofizyczne  Refleks (K-1, K-3, K-4, K-6, K-8, K-9).  ZmysB równowagi (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zdolno[ do pracy w szybkim tempie (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Rzetelno[ i sumienno[ (K-6, K-7, K-8, K-9). Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu Umiejtno[ci  Dobiera urzdzenia do uzdatniania wody dla indywidualnych odbiorców (K-6).  Dobiera urzdzenia do oczyszczania [cieków pochodzcych od indywidual- nych gospodarstw domowych (K-7).  Stosuje zasady eksploatacji urzdzeD stosowanych do uzdatniania wody oraz oczyszczania [cieków (K-6, K-7). Wiadomo[ci  Uzdatnianie wody (K-6).  Oczyszczanie [cieków (K-7). 21  Zasady eksploatacji urzdzeD stosowanych do uzdatniania wody oraz oczysz- czania [cieków (K-6, K-7). Cechy psychofizyczne  Nie zidentyfikowano. POZIOM 4 Kwalifikacje ogólnozawodowe Umiejtno[ci  Opracowuje harmonogramy realizacji robót instalacyjnych i sieciowych.  Koordynuje wykonanie robót budowlanych i instalacyjnych oraz ziemnych i sieciowych.  Prowadzi dokumenty zwizane z procesem realizacji robót.  Sporzdza kosztorysy na wykonanie robót instalacyjnych i sieciowych.  Sporzdza zlecenia robocze.  Przygotowuje oferty przetargowe.  Ocenia jako[ wykonania robót.  Podejmuje dziaBania w przypadku opóznienia realizacji robót.  Kontroluje sprawno[ i zabezpieczenie maszyn, narzdzi i sprztu.  Prowadzi dokumentacj eksploatacyjn instalacji sanitarnych oraz sieci. Wiadomo[ci  Harmonogramy realizacji robót instalacyjnych i sieciowych.  Organizacja i terminy realizacji robót ziemnych, sieciowych, budowlanych i instalacyjnych.  Dokumentacja realizacji robót.  Rodzaje kosztorysów. Metody kosztorysowania.  Zasady zlecania robót.  Przepisy dotyczce zamówieD publicznych.  Oferty przetargowe.  Normy, przepisy prawa budowlanego.  Jako[ robót.  Plany naprawcze.  Zasady eksploatacji maszyn, narzdzi i sprztu.  Dokumentacja eksploatacyjna instalacji sanitarnych oraz sieci. Cechy psychofizyczne  Uzdolnienia rachunkowe. 22  Odporno[ emocjonalna i zrównowa|enie.  Gotowo[ do ustawicznego uczenia si.  Gotowo[ do wprowadzania zmian.  Odpowiedzialno[ za innych.  Samokontrola. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu Umiejtno[ci  Opracowuje projekty organizacji robót zwizanych z monta|em instalacji sani- tarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Opracowuje projekty zagospodarowania terenu budowy sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Nadzoruje wykonanie robót na poszczególnych etapach wykonywania instala- cji (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Dokonuje odbioru technicznego instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Sprawuje nadzór techniczny nad prawidBow eksploatacj instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Kontroluje prawidBowo[ podBczenia instalacji sanitarnych w budynku z od- powiednimi sieciami i urzdzeniami lokalnymi (K-6, K-7, K-8, K-9).  Nadzoruje wykonanie, odwodnienie i zabezpieczenie wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Kontroluje ukBadanie, monta| przewodów oraz uzbrojenia sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Sprawdza zgodno[ wykonania sieci z projektem technicznym oraz zapisami w dzienniku budowy (K-6, K-7, K-8, K-9).  Sprawuje nadzór techniczny nad prawidBow eksploatacj sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Nadzoruje wykonanie robót zwizanych z konserwacj, napraw, modernizacj i rozbudow sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Nadzoruje usuwanie awarii sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). Wiadomo[ci  Projekty organizacji prac zwizanych z monta|em instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Projekty zagospodarowania terenu budowy sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Jako[ robót instalacyjnych na poszczególnych etapach, monta| instalacji i urzdzeD sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Warunki odbioru technicznego instalacji (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady prawidBowego u|ytkowania instalacji i urzdzeD sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady i warunki podBczania instalacji sanitarnych do sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). 23  Technologia wykonywania, odwadniania i zabezpieczania wykopów (K-6, K-7, K-8, K-9).  Kontrola poszczególnych etapów procesu budowy sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady prawidBowej eksploatacji sieci (K-6, K-7, K-8, K-9).  Zasady prowadzenia robót zwizanych z usuwaniem awarii sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). Cechy psychofizyczne  Koncentracja uwagi (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zdolno[ pracy indywidualnej (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Systematyczno[ (K-6, K-7, K-8, K-9). Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu Umiejtno[ci  Wykonuje projekty wyposa|enia obiektów budowlanych w nietypowe instala- cje i urzdzenia sanitarne (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje projekty prostych instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Wykonuje nieskomplikowane projekty sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). Wiadomo[ci  Wyposa|enie obiektów budowlanych w nietypowe instalacje i urzdzenia sani- tarne (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady projektowania instalacji sanitarnych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).  Zasady projektowania sieci (K-6, K-7, K-8, K-9). Cechy psychofizyczne  Nie zidentyfikowano. POZIOM 5  Nie zidentyfikowano. 24

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
00 Program nauki Technik urządzeń audiowizualnych 313 04id 52
warunki techniczne urzadzen cisnieniowych
Opis techniczny instalacje sanitarne projekt Madlen
Ocenianie stanu technicznego urządzeń i systemów (23 54)
technik urzadzen audiowizualnych 2
Urzadzenie techniczne
Ie 3 Wytyczne techniczno eksploatacyjne urządzeń do wykrywania stanów alarmowych taboru
Bezpieczeństwo pracy przy eksploatacji maszyn i urządzeń technicznych
Wymagania przepisów dot maszyn i urządzeń technicznych barwy i znakiu bezpieczeństwa
Ksiazka urzadzenia nawigacji technicznej
Wniosek o podanie możliwości i warunków technicznych do podłączenia budynku do gminnej kanalizacji s
UrzÄ…dzenia techniczne

więcej podobnych podstron