plik


ÿþzDolny ZlzaAzek VI DOLNOZLSKI KONKURS DLA UCZNIÓW SZKÓA PODSTAWOWYCH II ETAP - POWIATOWY Cz P TWÓJ KOD 19.11.2008 r., godz. 1200 A Czas trwania 90 minut B C Przepisz tutaj swój kod znajdujcy si we wkBadce do arkusza " " " " Ostrów Tumski i jego niezwykBa historia Terytorium dzisiejszego WrocBawia byBo zamieszkane od pradawnych czasów. Przez te okolice prowadziBy bowiem wa\ne szlaki handlowe: jeden z poBudnia ku póBnocy, to jest z WBoch i wybrze\y Adriatyku poprzez Czechy i ziemi kBodzk ku zasobnym w bursztyn brzegom BaBtyku; drugi ze wschodu na zachód  od Rusi i wybrze\y Morza Czarnego do krajów germaDskich i zachodniej Europy. Pocztki miasta zwizane s z Ostrowem Tumskim. PoBo\ony na Odrze, byB wysp do 1824 roku, kiedy to zasypano odnog rzeki przecinajc pl. Katedralny po jego wschodniej stronie. Wybór miejsca powstania wrocBawskiego grodu nie byB przypadkowy. W sposób naturalny broniBa go Odra, która jednocze[nie stanowiBa drog komunikacyjn i dostarczaBa jego mieszkaDcom po\ywienia. Wykopaliska archeologiczne pozwoliBy ustali, \e Ostrów Tumski najwcze[niej zamieszkany byB na obszarze od ko[cióBka [w. Marcina do ko[cioBa [w. Krzy\a. Zlady pierwotnych osiedli na tym terenie pochodzce z VII-IX w. wskazuj, i\ byBy to pocztkowo osady wiejskie, a nastpnie grodowe. Gród i podgrodzie otoczone byBy waBem drewniano-ziemnych umocnieD. Ostrów byB siedzib ksi\t, których zamek znajdowaB si w zachodniej cz[ci wyspy. PosiadaB on naturalne warunki do obrony przed najazdem wroga. PotwierdziBy to wydarzenia 1241 roku, kiedy Tatarzy opanowali obszar lewobrze\nego WrocBawia, ale o zdobycie Ostrowa nie mogli si pokusi. Mieszko I po zagarniciu Zlska na nowo ufortyfikowaB Ostrów Tumski. BolesBaw Chrobry by mo\e std przedsiwziB w 1003 roku wypraw, która przyniosBa mu przej[ciowe rzdy w Pradze. W czasie jego kilkunastoletnich walk z Niemcami WrocBaw czsto byB twierdz i centrum dowodzenia. Tutaj Chrobry w 1017 roku doczekaB si dobrej wiadomo[ci, \e Niemcza obroniBa si przed wojskami cesarza Henryka II. Ju\ w XI wieku Ostrów Tumski byB centrum \ycia politycznego, gospodarczego i kulturalnego. Od czasów Chrobrego znajdowaBa si tu mennica ksi\ca. Z niej pochodz jedne z najstarszych zachowanych monet polskich. Od 1439 roku caBa wyspa nale\aBa do duchowieDstwa. Zgodnie z traktatem z 1504 roku Ko[cióB sprawowaB na Ostrowie Tumskim wBadz autonomiczn. Odtd, a\ po rok 1810, prawa miejskie nie mogBy [ciga przestpcy, który przekroczyB most Tumski. Równie\ przedstawiciele wBadzy [wieckiej, z ksi\tami panujcymi wBcznie, mieli obowizek zdj nakrycie gBowy z chwil przej[cia mostu. GBówn budowl na Ostrowie Tumskim jest katedra [w. Jana Chrzciciela. PowstaBa ona w wyniku utworzenia przez BolesBawa Chrobrego w 1000 roku biskupstwa wrocBawskiego. Wielokrotnie przebudowywana przetrwaBa caBe wieki. Budowa obecnej, gotyckiej, rozpoczBa si w 1244 roku. Monumentalna budowla z trójprzsBowym prezbiterium i sze[cioprzsBowym korpusem nawowym oraz bocznymi nawami i czterema wie\ami byBa gotowa w 1350 roku, ale liczne prace trwaBy w niej jeszcze caBe dziesiciolecia. PrzybywaBo nowych kaplic i witra\y. Zniszczenia katedry w 1945 roku oceniono na 75%, wliczajc w to straty cennego wyposa\enia z oBtarzem gBównym i wielkimi organami z pocztku XIX wieku. Ju\ jesieni 1945 roku [wityni odgruzowano, a po[wicenia odbudowanej katedry dokonaB 29 VII 1951 roku prymas Polski, Stefan WyszyDski. Mimo zniszczeD wojennych katedra nadal posiada cenne zabytkowe wyposa\enie. Godnym uwagi jest gotycki oBtarz gBówny pochodzcy ze zniszczonego ko[cioBa ewangelickiego w Lubinie, najwiksze w Polsce organy przeniesiono tu z Hali Ludowej, pikne witra\e zaprojektowali plastycy wrocBawscy, wie\e zachodnie zwieDczono heBmami. Dziki windzie, zainstalowanej w wie\y póBnocnej, od 1995 roku, z tarasu widokowego mo\na oglda miasto i okolice. Opracowano na podstawie: Zygmunt Antkowiak, WrocBaw od A do Z, WrocBaw 1997. Teresa Kulak, WrocBaw. Przewodnik historyczny, WrocBaw 1998.  zDolny Zlzaczek 2008/2009, etap powiatowy. Arkusz zatwierdzony przez WKK str. 1 (wypeBnia WKK) Wynik sumaryczny Przepisz tutaj swój kod znajdujcy si we wkBadce do arkusza CZZ A Zadania za 1 punkt Tabela odpowiedzi Zakre[l X wBa[ciw odpowiedz. W ka\dym zadaniu tylko jedna odpowiedz jest poprawna. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 W razie pomyBki otocz bBdnie zaznaczon odpowiedz kóBkiem A A A A A A A A A A A A A i jeszcze raz zaznacz X dobr odpowiedz. B B B B B B B B B B B B B ZO C C C C C C C C C C C C C D D D D D D D D D D D D D Poprawno[ odpowiedzi SUMA 1. Z jakiego mineraBu sBynBy wybrze\a 8. Katedra WrocBawska w obecnym ksztaBcie BaBtyku? zbudowana jest w stylu A. Wgla. A. romaDskim. B. ZBota. B. gotyckim. C. Bursztynu. C. barokowym. D. Diamentów. D. klasycystycznym. 2. Do lat 20-tych XIX wieku Ostrów Tumski byB 9. Bursztyn, po który od I wieku n.e. kupcy A. wysp. wyprawiali si nad Morze BaBtyckie szlakiem B. póBwyspem. wiodcym przez WrocBaw, to C. atolem. A. kwarcowy piasek nadmorski, przetopiony w D. zalewem. wysokiej temperaturze. B. skamieniaBa ropa naftowa. 3. Drugi wa\ny szlak handlowy przebiegajcy przez C. kopalna \ywica, gBównie drzew iglastych. okolice WrocBawia prowadziB D. skaBa, która powstaBa po wybuchu wulkanu. A. z póBnocy na poBudnie. B. z poBudnia na wschód. 10. Wie\e ko[cioBów górujcych nad Ostrowem C. ze wschodu na zachód. Tumskim zabezpieczone s piorunochronami D. z zachodu na poBudnie. przed skutkami wyBadowaD atmosferycznych. BByskawice, które mo\emy zaobserwowa 4. Z jakim wBadc kojarzone jest zaBo\enie podczas burzy, s efektem zjawisk o charakterze mennicy na Ostrowie Tumskim? A. elektrycznym. A. Mieszkiem I. B. grawitacyjnym (zwizanym z przyciganiem B. BolesBawem Krzywoustym. ziemskim). C. Henrykiem II C. magnetycznym. D. BolesBawem Chrobrym. D. [adna z powy\szych odpowiedzi nie jest prawidBowa. 5. Kto dokonaB po[wicenia katedry odbudowanej po zniszczeniach wojennych? 11. W przewodniku Janusza CzerwiDskiego WrocBaw A. Papie\. mo\na znalez plan Ostrowa Tumskiego. 2 cm B. Prezydent. na tym planie to 200 m w rzeczywisto[ci. Na C. Prymas. planie tym katedra jest w przybli\eniu D. Król. prostoktem o wymiarach 8 mm x 4 mm. Jej rzeczywista powierzchnia to okoBo: 2 6. Które stwierdzenie jest faBszywe? A. 320 m A. Zachodnie wie\e katedry zwieDczaj heBmy. B. 3,2 a B. Organy znajdujce si obecnie w katedrze 2 C. 3 200 000 dm zostaBy tam po wojnie przeniesione z Hali 6 2 D. 32 · 10 cm Ludowej. C. Gotycki oBtarz katedry pochodzi z ko[cioBa w Lubinie. D. Katedra posiada czteroprzsBowe prezbiterium. 12. Na Ostrowie Tumskim, po[rodku placu 7. Na pocztku lat 40-tych XIII wieku Ostrów Ko[cielnego wznosi si peBen ekspresji Tumski oparB si potdze barokowy pomnik [w. Jana Nepomucena A. Tatarów. \yjcego w latach MCCCXLVIII  MCCCXCIII. Ile B. Niemców. lat prze\yB [w. Jan Nepomucen? C. Turków. A. LXV B. XLV C. XXXV D. XXXXV D. Czechów.  zDolny Zlzaczek 2008/2009, etap powiatowy. Arkusz zatwierdzony przez WKK str. 2 Przepisz tutaj swój kod znajdujcy si we wkBadce do arkusza 13. Wje\d\ajc do WrocBawia od strony [ernik pan Ciekawski zobaczyB napis Ostrów Tumski 14. Zgodnie z traktatem z 1504 roku duchowieDstwo 12 000 m. Pokonanie tej odlegBo[ci zajBo mu 24 sprawowaBo na Ostrowie wBadz autonomiczn. minuty. Z jak [redni prdko[ci jechaB pan Podaj przykBad regulacji, któr ta wBadza Ciekawski na Ostrów Tumski? wprowadziBa. ......................................................................... m A. 600 & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . min km B. 32 15. Ostrów Tumski byB doskonaBym miejscem na h gród obronny  podaj argument potwierdzajcy m 1 m t tez. C. Wicej ni\ 8 , ale mniej ni\ 8 & & & & & & & & & & & & & & & & & .. s 2 s ............................................................... km D. 0,550 min CZZ B Zadania za 2 punkty 16. Wypisz z tekstu dwa elementy zabytkowego wyposa\enia katedry. 16 P A. .......................................................... 1 B. .......................................................... 2 17. Podaj dwa synonimy wyrazu katedra w wyra\eniu katedra gotycka. 17 P A.......................................................... 1 B.......................................................... 2 18. Wypisz i nazwij nieodmienne cz[ci mowy w wypowiedzeniu: Pocztki miasta 18 P niewtpliwie zwizane s z Ostrowem Tumskim. 1 A. .......................................................... 2 B. .......................................................... 19. Ze zdania: Mimo zniszczeD wojennych katedra nadal posiada cenne zabytkowe 19 P wyposa\enie wypisz podmiot i nazwij go. 1 2 Podmiot Nazwa podmiotu 20. Mapka przedstawia przebieg koryta Odry w okolicach WrocBawia oraz Barycz, jeden z odrzaDskich dopBywów. Przyjrzyj si jej uwa\nie i wykonaj nastpujce polecenia: A. Rozpoznaj brzegi rzeki, wpisujc na mapce cyfr 1 na prawym brzegu Baryczy oraz cyfr 2 na jej lewym brzegu. B. Okre[l poBo\enie WrocBawia wzgldem tej rzeki, wpisujc w poni\szym zdaniu nazwy 20 P wBa[ciwych kierunków geograficznych (Uwaga: nazwy kierunków podaj w peBnym brzmieniu, nie 1 stosuj ani polskich, ani midzynarodowych skrótów). 2 WrocBaw poBo\ony jest na & & & & & & & & & & & & & .. od zródeB Baryczy oraz na & & & & & & & & & & & & & & & . od uj[cia tej rzeki. 21. Woda pBynca korytem Odry znajduje si na jednym z etapów nieustannego kr\enia 21 P wody w przyrodzie. W trakcie tego obiegu mo\e ona wielokrotnie zmienia swoj posta, 1 przechodzc ze stanu ciekBego w stan staBy lub lotny. 2 Podziel wymienione opady i osady atmosferyczne wedBug stanu, w jakim znajduje si tworzca je woda. deszcz, goBoledz, grad, m\awka, rosa, szron, [nieg Stan wody PrzykBady opadów i osadów atmosferycznych staBy ciekBy  zDolny Zlzaczek 2008/2009, etap powiatowy. Arkusz zatwierdzony przez WKK str. 3 Przepisz tutaj swój kod znajdujcy si we wkBadce do arkusza CZZ C Zadania za 3 punkty 22. W tek[cie wystpuj imiona lub nazwiska wa\nych postaci historycznych. Wypisz trzy i przyporzdkuj im odpowiednie godno[ci (tytuBy) 22 P Imi lub nazwisko Godno[ (tytuB) 1 2 3 23. Z wypowiedzenia: Historia miasta niewtpliwie zwizana jest z Ostrowem Tumskim wypisz rzeczowniki, nazwij ich przypadek, w którym wystpuj w tym zdaniu. 23 P Rzeczownik Przypadek 1 2 3 24. W programie wycieczki dla uczniów klasy szóstej zwiedzajcych Ostrów Tumski zaplanowano obejrzenie katedry [w. Jana Chrzciciela i ko[cioBa [w. Idziego. Wszyscy uczestnicy wycieczki 11 mieli mo\liwo[ obejrzenia jednego lub obu obiektów. Katedr zwiedziBo wszystkich 24 17 uczestników wycieczki, a ko[cióB wszystkich uczestników wycieczki. Jaka cz[ uczniów 24 24 P klasy szóstej zwiedziBa katedr i ko[cióB [w. Idziego? 1 2 3 Zadanie za 4 punkty 25. Pan Ciekawski spacerujc po Ostrowie Tumskim naliczyB, \e w czasie 25 minut przeszedB 1750 25 P km 1 kroków. Oblicz z jak [redni prdko[ci w spacerowaB pan Ciekawski, je\eli dBugo[ 2 h 3 2 jednego kroku stanowi jednego metra. 4 5  zDolny Zlzaczek 2008/2009, etap powiatowy. Arkusz zatwierdzony przez WKK str. 4

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
arkusz szkolny slazaczek
arkusz powiatowy przyrodniczy
arkusz powiatowy humanistyczny
arkusz final slazaczek
arkusz powiatowy matematyczno fizyczny
TEMAT ARKUSZA NR 3 rzut cechowany
cw6 arkusz obliczeniowy przyklad
Jezyk angielski arkusz I poziom podstawowy (5)
Język niemiecki dwujęzyczna arkusz II
chemia arkusz zp
CKE 07 Oryginalny arkusz maturalny PR Fizyka

więcej podobnych podstron