plik


ÿþSTEREOTYPOM  NIE! Konspekt zaj dla studentów Do wykorzystania na zajciach z zakresu socjologii, psychologii spoBecznej oraz pedagogiki na ró|nych kierunkach studiów Mgr Julita Czernecka Mgr Krystyna Dzwonkowska-Godula Mgr Emilia Garncarek Mgr Patrycja Woszczyk Konspekt zaj jest jednym z rezultatów realizacji projektu  Stereotypom  Nie! podjtego przez Katedr Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich 2007 (ERRSW), koordynowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki SpoBecznej  Departament ds. Kobiet, Rodziny i PrzeciwdziaBania Dyskryminacji i wspóBfinansowanego przez Komisj Europejsk. Komisja Europejska oraz Ministerstwo Pracy i Polityki SpoBecznej nie ponosi odpowiedzialno[ci w zwizku z informacjami znajdujcymi si w niniejszej publikacji. Wykorzystywanie konspektu i jego fragmentów dozwolone jest z podaniem zródBa. © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 1 CELE KSZTAACENIA: pokazanie, w jaki sposób stereotypy i inne, czsto nieu[wiadamiane, zaBo|enia kieruj naszym zachowaniem poznanie mechanizmów warunkujcych nietolerancj pogBbianie wiedzy na temat szkodliwego dziaBania stereotypów ksztaBtowanie umiejtno[ci wyra|ania wBasnego zdania oraz wczuwania si w potrzeby i uczucia innych ludzi ksztaBtowanie umiejtno[ci uczestnictwa w dyskusji i wypowiadania si na forum grupy propagowanie postaw otwarto[ci i ukazania warto[ci i znaczenia ró|norodno[ci. WYKAZ UMIEJTNOZCI: (wiedza, jak ma si wykaza student) znajomo[ poj: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja, tolerancja umiejtno[ rozró|nienia postaw tolerancyjnych i nietolerancyjnych oraz oceny wBasnej postawy [wiadomo[ potrzeby bycia tolerancyjnym i znaczenia ró|norodno[ci w |yciu spoBecznym TREZCI KSZTAACENIA: Wprowadzenie poj: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja, seksizm, teoria etykietowania, stygmatyzacja, naznaczanie spoBeczne, tolerancja. Co to znaczy my[le stereotypowo? co to jest stereotyp?  wspólne tworzenie definicji w mniejszych grupach Jakich kategorii spoBecznych, jakich osób mog dotyczy stereotypy? Dlaczego posBugujemy si stereotypami? Zalety i wady stereotypowego my[lenia. Czy stereotyp zawsze jest negatywny? PrzykBady stereotypów negatywnych i pozytywnych. PROPOZYCJE WICZEC Zad. 1. Stereotypowe my[lenie (Patrz zaBcznik nr 1.) Celem zadania jest pokazanie mBodym ludziom mechanizmów stereotypowego my[lenia o ró|nych kategoriach spoBecznych. CzBowiek postrzegajc innych ludzi, klasyfikuje ich jako czBonków okre[lonych grup osób, którym przypisuje pewne cechy. Uczestnicy wypisuj skojarzenia dotyczce osób posiadajcych okre[lone cechy, czy reprezentujcych ró|ne kategorie spoBeczne. Ludzie starzy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. Kobiety s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... M|czyzni s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. Niemcy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... Polacy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . Osoba, która nie chce mie dziecka jest& & & & & & & & & & & & & & & & & . Otyli ludzie s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . Ludzie urodzeni w bogatych rodzinach s& & & & & & & & & & & & & & & & .. Osoby, które wybieraj |ycie w pojedynk s& & & & & & & & & & & & & & & © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 2 Zagadnienia do dyskusji: Dlaczego takie zadanie nie sprawia nam trudno[ci? Co to znaczy my[le stereotypowo? Co to jest stereotyp?  wspólne tworzenie definicji w mniejszych grupach Jakich kategorii spoBecznych, jakich osób mog dotyczy stereotypy? Dlaczego posBugujemy si stereotypami? Zalety i wady stereotypowego my[lenia. Czy stereotyp zawsze jest negatywny? OdwoBujc si do wykonanego zadania uczestnicy podaj przykBady stereotypów negatywnych i pozytywnych. Zad. 2. Stereotypy w mediach Celem zadania jest uwra|liwienie mBodych ludzi na stereotypowe przedstawianie osób reprezentujcych ro|ne kategorie spoBeczne w [rodkach masowego przekazu. Studenci przed zajciami ogldaj kilka bloków reklamowych, przegldaj wybrane czasopisma (prasa kobieca i opiniotwórcza) i dokonuj analizy prezentowanych spotów: do jakich stereotypów odwoBuj si twórcy reklam? jakie kategorie spoBeczne podlegaj stereotypizacji w reklamach? jakie reklamy i w jaki sposób powielaj stereotypy? jakie reklamy i w jaki sposób przeBamuj stereotypy? Zagadnienia do dyskusji: Jakie mog by przejawy dyskryminacji np. wobec osób starszych, kobiet, osób o innym kolorze skóry, osób o innej orientacji seksualnej, osób realizujcych odmienne od powszechnie wystpujcych wzory |ycia (dobrowolna bezdzietno[, |ycie w pojedynk)? Zad. 3. Stereotypy pBciowe (Patrz zaBcznik nr 2.) Celem zadania jest u[wiadomienie sobie stereotypowego postrzegania i traktowania kobiet i m|czyzn. Uczestnicy otrzymuj karteczki i maj dokoDczy nastpujce zdania, nie zastanawiajc si zbyt dBugo i odwoBujc si do pierwszych skojarzeD. Kobieta jest& & & & & & & & & & & & & & & & Kobieta powinna by& & & & & & & & & & & & M|czyzna jest& & & & & & & & & & & & & & . M|czyzna powinien by& & & & & & & & & & . Zagadnienia do dyskusji: Z czym kojarzona jest kobieco[, a z czym  msko[? Czego oczekuje si od kobiet, a czego od m|czyzn? Z jakimi reakcjami spoBecznymi mog spotka si osoby, których cechy i zachowania odbiegaj od stereotypów? © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 3 Zad. 4. Walka pBci (Patrz zaBcznik nr 3.) Celem zadania jest analiza stereotypów pBciowych, u[wiadomienie sobie przez uczestników ró|nych oczekiwaD i wymagaD stawianych kobietom i m|czyznom. Uczestnicy porównuj sytuacj kobiet i m|czyzn, uzupeBniajc zdania: Poniewa| jestem m|czyzn, musz& Poniewa| jestem kobiet, musz& Gdybym byB kobiet, mógBbym& Gdybym byBa m|czyzn, mogBabym& . Zagadnienia do dyskusji: W jakim stopniu m|czyzni i kobiety s rzeczywi[cie ograniczeni w swoich dziaBaniach przez sw pBe, a w jakim stopniu mog korzysta z mo|liwo[ci, które przypisywane s najcz[ciej pBci przeciwnej? Zad. 5. Walka z uprzedzeniami i dyskryminacj Celem zadania jest u[wiadomienie sobie negatywnych skutków uprzedzeD i dyskryminacji oraz konieczno[ci przeciwdziaBania im. W maBych grupach uczestnicy wymy[laj kampani przeBamujc uprzedzenia i dyskryminacj wobec: çø osób starych çø kobiet çø homoseksualistów çø osób, które nie chc mie dzieci çø niepeBnosprawnych. Zagadnienia do dyskusji: Jak pokazywa negatywne skutki uprzedzeD i dyskryminacji? Do jakich argumentów si odwoBywa? Jak przeciwdziaBa uprzedzeniom i dyskryminacji? Jakie dziaBania s najskuteczniejsze? Zad. 6. Szacunek dla odmienno[ci Celem zadania jest u[wiadomienie sobie warto[ci ró|norodno[ci |ycia spoBecznego oraz znaczenia otwarto[ci, tolerancji, szacunku dla odmienno[ci. Uczestnicy dziel si na cztery grupy. Ka|da z nich wyobra|a sobie spoBeczeDstwo skBadajce si tylko z: çø kobiet çø osób mBodych çø jednej narodowo[ci çø majcych takie same pogldy. Uczestnicy wspólnie zastanawiaj si i wypisuj zalety i wady |ycia w takim spoBeczeDstwie. Zagadnienia do dyskusji: Jakie korzy[ci dla jednostki i caBego spoBeczeDstwa pByn z tego, |e ludzie ró|ni si midzy sob pod wieloma wzgldami? © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 4 LITERATURA: 1/ podstawowa: Nelson T. D., 2003, Psychologia uprzedzeD, GdaDsk: GWP Pawica B., 2001, Mechanizmy naznaczania spoBecznego. Socjologiczne studium teoretyczno-empiryczne, Czstochowa: Wyd. Wy|szej SzkoBy Pedagogicznej (Roz. II Koncepcje naznaczania spoBecznego) Macrae C. N., Stangor Ch., Hewstone M., 1999, Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujcie, GdaDsk: GWP 2/ uzupeBniajca: Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M., 1997, Psychologia spoBeczna. Serce i umysB, PoznaD: Zysk i S-ka Czykwin E., 2007, Stygmat spoBeczny, Warszawa: PWN Wejland A. P., 1991, Obrazy grup spoBecznych: studium metodologiczne © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 5 ZaBcznik nr 1. Zadanie nr 1.  Stereotypowe my[lenie Streszczenie: Uczestnicy wypisuj skojarzenia dotyczce osób posiadajcych okre[lone cechy, czy reprezentujcych ró|ne kategorie spoBeczne. Cele: Pokazanie mBodym ludziom mechanizmów stereotypowego my[lenia o ró|nych kategoriach spoBecznych. MateriaBy: DBugopisy oraz kartki z niedokoDczonymi zdaniami do uzupeBnienia: Ludzie starzy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & Kobiety s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . M|czyzni s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & Niemcy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . Polacy s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... Osoba, która nie chce mie dziecka jest& & & & & & & & & & & ... Otyli ludzie s& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... Ludzie urodzeni w bogatych rodzinach s& & & & & & & & & & & Osoby, które wybieraj |ycie w pojedynk s& & & & & & & & & .. Czas trwania: 15 minut Procedura: 1. Ka|dy z uczniów otrzymuje kartk z niedokoDczonymi zdaniami do uzupeBnienia. W grupach porównuj wypisane przez siebie okre[lenia. 2. Nastpnie uczestnicy zastanawiaj si wspólnie nad definicj stereotypów, ich funkcjami oraz zaletami i wadami stereotypowego my[lenia © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 6 ZaBcznik nr 2. Zadanie nr 3.  Stereotypy pBciowe Streszczenie: Uczestnicy wypisuj skojarzenia dotyczce cech i/lub ról kobiecych i mskich. Cele: U[wiadomienie sobie stereotypowego postrzegania i traktowania kobiet i m|czyzn. MateriaBy: Tablica, dBugopisy oraz kartki z niedokoDczonymi zdaniami do uzupeBnienia: Kobieta jest& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & Kobieta powinna by& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . M|czyzna jest& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. M|czyzna powinien by& & & & & & & & & & & & & & & & & & .. Czas trwania: 10 minut Procedura: 1. Ka|dy z uczniów otrzymuje kartk z niedokoDczonymi zdaniami do uzupeBnienia. 2. Po zebraniu kartek od wszystkich i ich przemieszaniu, |eby niemo|liwa byBa identyfikacja autorów, jedna osoba odczytuje wypisane zdania (najpierw te dotyczce kobieco[ci, nastpnie  msko[ci), a druga osoba wypisuje dokoDczenia zdaD na tablicy, nastpnie wspólnie z uczestnikami grupuje je w kategorie (np. obejmujce cechy, obejmujce role) 3. Zagadnienia do dyskusji: z czym kojarzona jest kobieco[, a z czym  msko[? Czego oczekuje si od kobiet, a czego od m|czyzn? Z jakimi reakcjami spoBecznymi mog spotka si osoby, których cechy i zachowania odbiegaj od stereotypów? © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 7 ZaBcznik nr 3. Zadanie nr 4.  Walka pBci 1 Streszczenie: Uczestnicy porównuj sytuacj kobiet i m|czyzn. Cele: Analiza stereotypów pBciowych. U[wiadomienie sobie ró|nych oczekiwaD i wymagaD stawianych kobietom i m|czyznom. MateriaBy: Kartki z niedokoDczonymi zdaniami. Czyste kartki i dBugopisy. Czas trwania: 20 minut. Procedura: 1. Podziel uczestników na dwa zespoBy, mski i |eDski. Pierwszemu z nich wrcz przygotowan kartk z napisem:,  Poniewa| jestem m|czyzn, musz... , drugiemu  tak sam z napisem:,  Poniewa| jestem kobiet, musz... . Ka|dy zespóB próbuje dopisa jak najwicej zakoDczeD tego zdania. Ma na to 5 minut. 2. Wrcz zespoBowi mskiemu kartk z napisem:  Gdybym byB kobiet, mógBbym... , zespoBowi |eDskiemu natomiast  z napisem:  Gdybym byBa m|czyzn, mogBabym... . Daj uczestnikom kolejne 5 minut. 3. Popro[, by zespoBy zamieniBy si swoimi kartkami, przedyskutowaBy przedstawione na nich propozycje i sformuBowaBy ewentualne pytania do drugiego zespoBu. 4. Po 5 minutach zaproponuj, by caBa grupa ponownie si poBczyBa (czBonkowie obu zespoBów nie powinni siedzie osobno), i rozpocznij dyskusj. Zapytaj, w jakim stopniu m|czyzni i kobiety s rzeczywi[cie ograniczeni w swoich dziaBaniach przez sw pBe, a w jakim stopniu mog korzysta z mo|liwo[ci, które przypisywane s najcz[ciej pBci przeciwnej. 1 yródBo: Kirby A., 1992, Polish edition by Oficyna Ekonomiczna, OddziaB Polskich Wydawnictw Profesjonalnych Sp. z o.o. 2002 © Copyright by Katedra Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Aódzkiego, Aódz 2008 8

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Stereotypy konspekt lekcji dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
Konspekt zajęć korekcyjno kompensacyjnych dla wad mieszanych ! wpisz tytuł strony
MINERALOGIA konspekt dla studentów2012
2009z 15 W ZJ konspekt dla studentowid&905
konspekt zajęć Radosław Skiba
wyklad z analizy matematycznej dla studentow na kierunku automatyka i robotyka agh
Dla studentów administracji

więcej podobnych podstron