Jadwiga W. Łukaszewicz
kierunki, które łączą ochronę dziedzictwa kulturowego z ochroną dziedzictwa przyrodniczego i środowiska oraz zarządzaniem dziedzictwem kulturowym. Takie kierunki powstały w:
- Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, gdzie na Wydziale Humanistycznych otwarto kierunek dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze, kształcący studentów na I stopniu kształcenia akademickiego, czyli licencjackim.
- Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, na Wydziale Humanistycznym otwarto kierunek zarządzanie dziedzictwem kulturowym i ochroną zabytków w roku akademickim 2013/2014 uruchomiono jedynie studia dzienne I stopnia.
- Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych prowadzone są zajęcia na studiach I stopnia w ramach kierunku ochrona dóbr kultury i ochrona środowiska,
- Uniwersytecie Wrocławskim studia można podjąć na I stopniu nauczania, na kiemnku dziedzictwo kultury materialnej
- Uniwersytecie Opolskim, na Wydziale Historyczno-Pedagogicznym studia w zakresie ochrona dziedzictwa kulturowego, realizowane są na I stopieniu. Na ten kierunek nie było nabom w semestrze zimowym roku akademickiego 2013/2014 r., ale obecnie nabór trwa. O ile będzie odpowiednia ilość chętnych zostaną uruchomione w semestrze letnim.
4. Kształcenie w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego realizowane na innych kierunkach studiów
Kierunek historii sztuki prowadzony jest w naszym kraju na 12 uczelniach, jednakże pomimo iż powiązanie jego programów studiów z ochroną dziedzictwa kulturowego jest niekwestionowane, to tylko w Uniwersytecie Łódzkim studenci mogą wybrać na II stopniu kształcenia, czyli studiach magisterskich specjalność: ochrona zabytków i zarządzanie dobrami kultury.
Dwa kierunki: architektura (na 6 uczelniach) oraz architektura i urbanistyka (na 30 uczelniach) prowadzone są w większości państwowych uczelni publicznych oraz dużej liczbie uczelni niepublicznych. W przypadku tych dwóch kierunków sytuacja jest nieco odmienna, gdyż w 2011 roku zostały określone dla nich standardy1, pozostające w zgodzie z dyrektywą unijną, które obejmują w niewielkim zakresie zajęcia dotyczące ochrony zabytków. W standardach tych określono treści zajęć kierunkowych, m.in. jako: Ochrona zabytków, przypisując im następujące treści kształcenia oraz jego efekty:
„Treści kształcenia: Ochrona architektoniczna obiektów zabytkowych, historycznych zespołów urbanistycznych i krajobrazu kulturowego.
Efekty kształcenia — umiejętności i kompetencje: prowadzenie badań historycznych; formułowanie wniosków konserwatorskich; opracowywanie projektowo-adaptacyjne obiektów zabytków architektury i historycznych zespołów urbanistycznych.”
Tak lakonicznie zapisane treści i efekty kształcenia nie pozwalają na sformułowanie porównywalnych programów studiów prowadzonych na różnych uczelniach. Dodatkowo przedstawione powyżej sformułowania są niejasne a programy nauczania mogą zawierać dowolne treści. Zapis ten, jest więc przez różne uczelnie dowolnie interpretowany. Szerokie spektrum przedmiotów z zakresu ochrony dziedzictwa prowadzone jest na Wydziałach Architektury Politechniki Krakowskiej, Wrocławskiej (referat Pani prof. dr hab. Ewy Łużynieckiej zamieszczony w niniejszej monografii) oraz Gdańskiej. Na innych w stopniu minimalnym lub wcale.
Zał. 2 do rozporządzenia MNiSzW z dnia 29 września 2011 w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów weterynarii i architektury, Dz.U. nr 207 p. 1233.