Prof. dr hab. Ewa Łukaszewicz
Kierunek użytkowania drobiu wyznaczony jest przez produkt finalny, wytwarzany w fennach towarowych. W zależności od kierunku, a także od zapotrzebowania rynku na określone produkty drobiowe, w fennach zarodowych i reprodukcyjnych doskonali się ptaki poszczególnych rodów i poszukuje najkorzystniejszych zestawów hodowlanych, aby w pełni zaspokoić wymagania klienta (bezpośredniego konsumenta lub przetwórcę).
Zgodnie z najnowszą ustawą o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich z dnia 29 lipca 2007 r. (Dz. U. z dnia 24 lipca 2007 r., nr 133 poz. 921) w Polsce do drobiu zalicza się dziewięć gatunków ptaków domowych: kury (Gallus gallus), indyki (Meleagris gallopavo), perlice (Numida meleagris), przepiórki japońskie (Coturnix japonica) - należące do ptaków grzebiących, kaczki piżmowe (Cairina moschata), kaczki typu Pekin (Anas platyrhynchoś), gęsi (Anser anser) i gęsi garbonose (Anser cygnoideś) - zaliczane do ptaków wodnych oraz utrzymywane w warunkach fermowych strusie afrykańskie (Struthio cameluś) - należące do bezgrzebieniowców.
Drób użytkuje się w dwóch podstawowych kierunkach:
• nieśnym - produkcja jaj konsumpcyjnych (spożywczych), w tym celu użytkuje się przede wszystkim kury, w dwóch typach użytkowych:
- nieśnym lekkim,
- nieśnym średnio-ciężkim,
i w mniejszych stopniu przepiórki - głów nie przepiórki japońskie oraz strusie.
• mięsnym - produkcja młodego drobiu rzeźnego (brojlerów) - wszystkie gatunki ptaków.
Dodatkowym źródłem mięsa drobiowego, przeznaczanego głównie do produkcji różnorodnych wyrobów garmażeryjnych, są ptaki dorosłe ubijane po zakończeniu użytkowania (ptaki reprodukcyjne w szystkich gatunków oraz kury nieśne ze stad tow arowych).
Produkcja jaj konsumpcyjnych może być prowadzona zarówno w fennach wielko-towarowych, jak i w gospodarstwach drobnotowarowych (produkcja pólintensywna lub ekstensywna).
Do każdego typu fenny (odmiennych warunków środowiskowych) preferowane są inne linie.
Kury przeznaczone do intensywnej (wielkotowarowej) produkcji jaj wywodzą się od ras nieśnych lekkich (nioski jaj o białej skorupie) i nieśnych średnio-ciężkich (nioski jaj o skorupie kremowej do brązowej).
Najbardziej rozpowszechnioną kurą w typie nieśnym-lekkim jest rasa White Leghorn (WL, Lg) wywodząca się z basenu Morza Śródziemnego. W wyniku pracy selek-