9990199433

i trudny. Wynika to przede wszystkim z faktu, że innowacje spinając ze sobą niczym klamry cztery sfery: naukę, technikę, produkcję i rynek, koncentrują w sobie tym samym cechy wszystkich tych sfer.

Celem polityki innowacyjnej jest wspieranie innowacyjności gospodarki, to znaczy niesienie pomocy we wprowadzaniu nowych produktów, usług, procesów technologicznych i technik zarządzania. Głównym przedmiotem jej oddziaływania są przedsiębiorstwa, zwłaszcza małe, które ponoszą ryzyko podejmowania innowacji, w przypadku ich niepowodzenia. Służy temu tworzenie klimatu sprzyjającego innowacjom, wspieranie kultury innowacyjnej firm oraz rozwijanie usług na rzecz innowacji. Szczególną rolę w tym zakresie mogę odgrywać parki technologiczne.

Priorytety polityki innowacyjnej w ciągu ostatnich 30 lat, w krajach wysoko rozwiniętych, podlegały wyraźnej reorientacji. Nowe spojrzenie dotyczyło celów, stosowanych instrumentów, roli państwa oraz zakresu i powiązań z innymi dziedzinami gospodarki. Obecnie polityka innowacyjna charakteryzuje się:¹⁵

1.    Naciskiem na promocję szeroko pojętych innowacji i dyfuzji technologii. Ważnym celem stało się zdobywanie akceptacji społecznej dla nauki i techniki.

2.    Ujęciem innowacji jako procesu sieciowego, będącego udziałem wielu współzależnych aktorów. Polityka jest zorientowana na doskonalenie zdolności firm do adaptacji nie jednej, ale wielu różnych technologii, poprzez takie instrumenty, jak wsparcie techniczne i badawcze, programy informacyjne i rozszerzanie usług biznesowych.

3.    Priorytetami dla „miękkiego" wsparcia użytkowników technologii, obejmującego wspieranie usług konsultingowych, szkoleniowych, informacyjnych i promocji, przepływu ludzi między firmami, a różnymi instytucjami współpracującymi z nimi, itp. Ważną rolę mają tutaj do odegrania instytucje pośredniczące w dziedzinie innowacji, w tym parki i inkubatory technologiczne.

4.    Państwo działa jako koordynator i czynnik ułatwiający, który tworzy instytucjonalne ramy dla samoregulacji przebiegu i dyfuzji innowacji.

5.    W coraz szerszym stopniu - podejściem horyzontalnym, w miejsce wcześniej dominującego podejścia koncentrującego się na zagadnieniach sektorowych (np. sektory problemowe, infrastruktura techniczna, sfera nauki i techniki) oraz wsparciem firm i instytucji uczestniczących w procesie innowacyjnym. Na uwagę zasługuje rosnąca rola ujęcia regionalnego. Na tym poziomie występują więc najbardziej odpowiednie warunki i czynniki dla tworzenia klimatu dla przedsiębiorczości i innowacyjności (regionalne systemy innowacji).

6.    Orientacja na sektor małych firm, mimo iż z efektów wielu przedsięwzięć podejmowanych przez tę politykę, mogą korzystać także i większe podmioty gospodarcze. Wsparcie państwa dla sektora małych firm w dziedzinie innowacji uzasadniane jest koniecznością rekompensowania niedoskonałości rynkowych, systemowych i regulacyjnych. Są one przyczyną występowania licznych ograniczeń i przeszkód, osłabiających zdolności absorpcyjne firm, dostęp do niezbędnej wiedzy i innych zasobów, o wiele bardziej dotkliwie odczuwanych przez małe firmy niż większe jednostki. Duże

'⁵ E. Stawasz, Polityka innowacyjna [w:] K.B. Matusiak (red.) Innowacje i transfer..op. cit.

17