• Przedmiot regulacji
Prawo cywilne zajmuje się regulacją przede wszystkim stosunków majątkowych (statycznych -własność i dynamicznych - zawarcie umowy sprzedaży, wyrządzenie szkody) Prawo cywilne reguluje również ochronę dóbr osobistych, choć stanowią one bardzo niewielką jego część.
• Podmioty prawa cywilnego
Prawo cywilne reguluje stosunki prawne zachodzące między osobami fizycznymi, osobami prawnymi, ułomnymi (niepełnymi) osobami prawnymi.
■ Metody regulacji stosunków cywilno-prawnych
Są one regulowane na zasadzie równorzędności podmiotów. Podstawowym źródłem prawa cywilnego jest kodeks cywilny.
Prawo ochrony dóbr osobistych
Dobra o charakterze niemajątkowym ze sfery doznań, uczuć, odczuć fizycznych pozostają pod ochroną prawa cywilnego, niezależnie od ochrony udzielanej im przez np. prawo karne. Dobro osobiste to np. życie, zdrowie, wolność, wizerunek, prywatność życia rodzinnego, etc.
Dobra osobiste mają zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.
Nie każde naruszenie dobra osobistego jest niezgodne z prawem!
Domniemanie bezprawności działania (np. nazwanie burmistrza złodziejem musi być poparte dowodami).
W przypadku naruszenia dobra osobistego można żądać:
• Zaniechania naruszania
• Usunięcia skutków naruszania dobra osobistego (najczęściej wydanie oświadczenia, sprostowania, przeprosin, etc.)
• Zapłaty określonej sumy pieniędzy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (pieniądze mogą trafić do kieszeni poszkodowanego lub np. na jakiś cel charytatywny)
Ogólne zasady stosowania prawa cywilnego
I. Zasada dowodowa z art. 6. Kodeksu Cywilnego - osoba żądająca skutków prawnych musi udowodnić, że coś miało miejsce
II. Zasada domniemań Domniemania:
a. Faktyczne - z faktów, które są nam znane wyciągamy wnioski, co do innych faktów (np. Antek spędza noce w domu Jagny, więc to pewnie on jest ojcem jej dziecka)
b. Prawne - sam ustawodawca narzuca nam określony tok myślenia (np. domniema się, że ojcem dziecka jest mąż matki)
III. Zakaz nadużywania prawa podmiotowego - np. posadzenie na granicy posesji szpaleru topoli, aby zaciemnić złośliwie sąsiadowi ziemię, na której ten coś uprawiał
Osobą fizyczną jest każdy żyjący człowiek.
Być podmiotem prawa = mieć zdolność prawną