R5PC A str162

Prawo cywilne składa się w przeważającym stopniu z przepisów dyspozytyw-nych (względnie obowiązujących). Stanowi to uzupełniającą cechę charakterystyczną, gdyż jak wiadomo większość gałęzi prawa zawiera wyłącznie przepisy imperatywne (bezwzględnie obowiązujące).

2.    Rola prawa cywilnego

Prawo cywilne odgrywa bardzo poważną rolę w życiu społecznym. Decyduje

0    tym przede wszystkim jego niezwykle szeroki zasięg podmiotowy i powszechność norm prawa cywilnego, w przeciwieństwie do innych dziedzin prawa. Na przykład kontakty ludzi i innych podmiotów z prawem karnym czy procesowym są jedynie okazjonalne i nie dotyczą wszystkich. Tylko część ludności jest czynna zawodowo i jedynie do niej odnoszą się przepisy prawa pracy. To samo można powiedzieć o prawie administracyjnym i finansowym oraz innych gałęziach prawa.

Z instytucjami prawa cywilnego spotyka się każdy od zarania swego życia

1    nie może się bez nich obejść. Każda osoba fizyczna jest właścicielem rzeczy, choćby przedmiotów osobistego użytku. Faktycznie nimi włada, może nimi rozporządzać, korzysta z prawnej ochrony swej własności. Każdy człowiek wielokrotnie dokonuje czynności wywierających skutki w sferze prawa cywilnego. Kupienie gazety, przejazd autobusem, otwarcie rachunku w banku - to przykłady takich właśnie czynności. Urodzenie i śmierć człowieka, sporządzenie testamentu, opóźnienie w zapłaceniu czynszu, wysłanie listu — wszystko to powoduje powstanie określonych praw i obowiązków przewidzianych w prawie cywilnym.

O randze prawa cywilnego decyduje także poddanie jego przepisom stosunków majątkowych pomiędzy jednostkami gospodarczymi, powstających w trakcie produkcji i obrotu gospodarczego. Przedmiotem stosunków w obrocie gospodarczym są dobra o olbrzymiej wartości, produkty przemysłu, inwestycje budowlane, usługi wielkich przedsiębiorstw na rzecz podobnych podmiotów gospodarczych itd.    ^

3.    Podział prawa cywilnego

Złożony charakter prawa cywilnego, bogactwo norm w nim zgromadzonych oraz waga stosunków przez nie regulowanych dyktują potrzebę wewnętrznego usystematyzowania tej gałęzi prawa.

Według przyjętego podziału na prawo cywilne składają się:

1)    część ogólna,

2)    prawo rzeczowe,

3)    prawo zobowiązaniowe,

4)    prawo spadkowe.

162