Prawo materialne i formalne (procesowe)
• na prawo materialne składają się normy wyznaczające określonym osobom i instytucjom ich uprawnienia i obowiązki
• na prawo formalne składają się normy, które regulują sprawy formalne w przypadku, gdy doszło do naruszenia norm prawa materialnego oraz regulujące sposób powoływania kompetencji i organizacji organów, które rozstrzygają sprawy naruszenia prawa materialnego
Podział prawa na gałęzie:
• kryteria podziału:
■ rodzaj spraw będących przedmiotem unormowania (materia)
■ przyjęta metoda unormowania
■ podmioty, do których adresowane są normy prawne
• pięć podstawowych gałęzi prawa
■ prawo konstytucyjne - normy tego prawa zaliczamy do norm prawa publicznego; zaliczamy do nich te, które określają ustrój państwa, jego organy i sposób powoływania, własność, sytuację jednostki w państwie, stany nadzwyczajne
■ prawo karne - zaliczane do prawa publicznego; na normy tego prawa składają się normy zakazujące czynów niebezpiecznych społecznie i przewidujące kary za przekroczenie norm zakazujących; źródłem jest kodeks karny z 1997 r.
• prawo karne procesowe zawiera normy, które regulują czynności zmierzające do wykrycia sprawcy przestępstwa oraz wykonania orzeczonej kary, źródłem jest kodeks postępowania karnego
■ prawo cywilne - przedmiotem regulacji są stosunki majątkowe między osobami fizycznymi, a osobami prawnymi oraz stosunki niemajątkowe; źródłem jest kodeks cywilny
• prawo cywilne procesowe - zawiera normy regulujące postępowanie w sprawach cywilnych, a także sprawach gospodarczych i rodzinnych; źródłem jest kodeks postępowania cywilnego
■ prawo administracyjne reguluje organizację praktycznej działalności i zadań państwa (prawo budowlane, ochrony środowiska, zdrowia, telekomunikacyjne, oświaty) nie jest skodyfikowane
• prawo administracyjne procesowe - zbiór norm regulujących czynności prowadzone przez organy administracji w celu rozstrzygnięcia konkretnych spraw
Formalne cechy systemu prawnego (idealnego):
a spójność - system prawny jest spójny wtedy, gdy nic zawiera norm niezgodnych (zawiera normy zgodne względem siebie, powiązane rozmaitymi więziami)