2808186192

Pierwsza z nich to państwo protegowane. Sławo „protektorat" posiada 2 znaczenia, pierwsze z nich to stosunek łączący dwie jednostki geopolityczne jak i jednostkę, która jest protegowana. Protektorat postrzega się jako sprawowanie opieki przez państwo silniejsze nad słabszym, jak i jako związek państw ustanowiony na podstawie traktatu. Zazwyczaj wyróżnia się protektorat międzynarodowy, który dotyczy państw i kolonialny który mówi o terytoriach niezorganizowanych w państwo. Wobec tego „Państwa protegowane" są w rozumieniu Karty NZ terytoriami niesamodzielnymi. Toteż ONZ uznała fakt zgłoszenia przez Francję, jako terytoriów niesamodzielnych, jej protektoratów Maroko i Tunezja oraz krajów indochińsłdch mających w 1946r. otrzymać status państw stowarzyszonych z Francja w ramach Uni Francuskiej. Swoistą konsekwencją systemu protektoratów brytyjskich był w 1975 r. status prawnomiedzynarodowy himalajskiego księstwa Sikkimu. Zgodnie z układem z 1887 r. Sikkim stał się protektoratem Indii Brytyjskich, po Brytyjczykach 1950r. sukcesję w charakterze protektora Sikkimu objął rząd Indii, pozostawiając księstwu pełnię władzy w sprawach wewnętrznych. W1973 r. Wykorzystując antymonarchiczne demonstracje w stolicy kraju Gangtoku, wojska indyjskie wkroczyły do Sikkimu i przyłączyły go do Indii na prawach stanu w 1975 roku Tylko ChRL nie uznawała tego faktu Az do 2005r.

Pod międzynarodowym protektoratem znajdują się formalnie nadal takie państwa jak Liechtenstein pod protektoratem Szwajcarii, San Marino Włoch i Monako Francji. Pozostaje pytanie czy mała aktywnością międzynarodowa należy ich uznać jako samodzielne państwa? Współcześnie pozostało już niewiele takich protektoratów.

Kolejna terytorium zależne to państwo wasalne. Pojęcie to wywodzi się z ustroju feudalnego. Dziś termin państwo wasalne nie jest używane w prawie międzynarodowym, natomiast w rozumieniu politycznym nie jest jeszcze rzadkością, czego przykładem mogą być aktualne relacje Turcji i Tureckiej Republiki, Cypru Północnego i Stany Zjednoczone z Irakiem. Natomiast byłe pastwa wasalne to Bułgaria która w 1878r. stanowiła „księstwo autonomiczne i hołdownicze pod zwierzchnictwem sułtana aż do 1908. Status państwa wasalnego miał również Egipt wobec Imperium Ottomańskiego aż do 1914r. Charakter państw wasalnych miały również księstwa indyjskie nie podlegające bezpośredniej administracji brytyjskiej w Indiach. Księstwa te nie miały żadnych uprawnień międzynarodowych, a problem ich statusu prawnomiędzynarodowego powstał dopiero z chwilą podziału Indii Brytyjskich w 1947 r. na dwa państwa w oparciu o wyznacznik religijny. Każde z księstw mogło formalnie dobrowolne wybrać przynależność do muzułmańskiego Pakistanu, hinduistycznej w swej większości Republiki Indii lub zdeklarować wolę utworzenia własnego państwa. Decyzje podejmowali jednak sami władcy. W Dżammu i Kaszmirze władca hinduista wybrał przynależność do Indii a większość to byli muzułmanie i dlatego trwają tam do dziś konflikty. Nawab zdeklarował w 1947 r. przystąpienie do Pakistanu jednak hinduistyczna ludność wznieciła powstanie i od 1948r. Indie anektowały Jungaadh. Do niedawna istniał jeszcze w Europie średniowieczny relikt, często podawany jako klasyczny przykład państwa wasalnego. Była nim Andora. Status tego państwa, ustalono jeszcze 8 września 1278r.,nie można jednak jednoznacznie wpasować we współczesną systematykę prawnomiedzynarodowa. Status ten wywodzi się bezpośrednio ze stosunków feudalnych i słabo przystawał do rzeczywistości ostatnich kilkudziesięciu lat. Andora płaciła formalnie daninę dwóm równoprawnym suzerenom": biskupowi La Seu d’Urgell w Hiszpanii oraz księciu de Foix we Francji. W toku dziejów prawa rodu Foix przeszły na królów Nawary, a po objęciu przez jej władcę Henryka IV tronu na Francję. Po ustanowieniu we Francji republiki ,Andorę określano jako „współposiadłość lenna pod zwierzchnictwem prezydenta Francji i biskupa Urgel”. Po II wojnie światowej płacenie daniny w formie naturalnej zastąpiono nowocześniejsza forma pieniężną. Stopień zależności Andory od Francji i Hiszpani , zwłaszcza w zakresie stosunków międzynarodowych, długo nie pozwalał traktować jej jako państwa w sensie prawa międzynarodowego. Dopiero