3806651357

MARIA GOETEL-KOPFFOWA

MICHAŁ LANCZ Z KITZINGEN A KRAKOWSKA GRAFIKA

KSIĄŻKOWA

Przyczynek do badan nad twórczością Michała Lancza

W dotychczasowej literaturze poświęconej polskiej grafice książkowej pierwszej połowy w. XVI zarysowują się dwie różne hipotezy naukowe. Jedną z nich reprezentuje J. Bołoz-Antoniewicz wiążący najwybitniejsze dzieła ilustracyjne krakowskiej książki z lat 1516—1535 z anonimowym twórcą Lamentu Opatowskiego *), drugą zaś A. Betterówna, która na podstawie częściowo tego samego materiału dowodowego przyjmuje istnienie dużej pracowni drzeworytniczej Jana Robią, dostarczającej począwszy od r. 1518/19 drzeworyty dla drukarń J. Hallera i H. Wietora ^{1 2}). Podobne próby grupowania drzeworytów krakowskich, mimo różnic interpretacyjnych obu badaczy, zdają się przemawiać bezspornie za jednolitym charakterem stylowym pokaźnej części dzieł graficznych, powstałych w tym czasie w Krakowie. Nie czując się na siłach rozwiązać tak ważnego problemu, jakim jest ustalenie głównych pracowni graficznych w okresie najwspanialszego rozkwitu książki krakowskiej, pragnę jedynie zwrócić uwagę na możliwość związania pewnych dzieł drzeworytniczych, uwzględnionych w toku badań przez wspomnianych autorów, z malarską twórczością Michała Lancza z Kitzingen ³).

Za punkt wyjściowy rozważań przyjmuję tryptyk wawelski z r. 1521, jedyne dzieło zachowane dziś w Polsce tego malarza, nabyte w latach ostatnich do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie ⁴). Wszechstronna znajomość

UNIVERSITATS- (Ó? BIBLIOTHEK

HEIDELBERG

36

1

9 J. Bołoz-Antoniewicz, „Lament“ opatowski i jego twórca. Prace KHS, t. II, Kraków 1922, s. 130—150.

2

)    A. Betterówna, Polskie ilustracje książkowe XV i XVI wieku (1490—1525). Prace Sekcji H. S. i K. Tow. Lwów. Lwów 1929, s. 391, 393, 395—397.

3

)    Pisownię nazwiska artysty ustalono w oparciu o przekazy źródłowe; J. Ptaśnik, Cracooia artijicum 1501—1550, Kraków 1936, 1937 i 1948, s. 489, nr 1235, s. 448 nr 1156, s. 605 nr 1472. Archiw. Akt Dawnych m. Krakowa, testamenta 779, akt luźny.

4

)    Obszerne omówienie zagadnień związanych z ołtarzem wawelskim jak i jego twórcą ukaże się w artykule autorki pt. Tryptyk wawelski Michała Lancza- Z Kitzingen, Studia Renesansowe, t. II (w druku).

http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/rsmnkl954_1955/0041

© Universitatsbibliothek Heidelberg