Maria Dłucik
Zaangażowanie w projekt „Senior-seniorowi" staje się również oka* do nawiązania nowych relaqi osobowych wtedy, gdy z różnych powody me istnieje możliwość kontynuowania starych przyjaźni, co przeriwdzial izolacji i osamotnieniu. To przede wszystkim relacje rówieśnicze w obrębię tego samego zespołu merytorycznego, ale i relacje z przedstawicielami młodszego pokolenia. Te pierwsze pozwalają na wymianę doświadczeń wspólne spędzanie czasu wolnego, zapewniają wsparcie w trudnych syhi. acjach. Seniorzy mogą je kształtować według swoich potrzeb, podejmując de-cyzję otwarcia się na drugiego człowieka i unikając zamknięcia się jedynie w gronie najbliższej rodziny. Relacje z młodszymi wolontariuszami lub pra-cownikami socjalnymi są ważnym czynnikiem integracji międzypokolenio-wej zapewniającej ciągłość kulturową15. Ludzie starsi mogą kształtować tożsamość ludzi młodych, uczyć ich wartości, które obecnie są marginalizowane: cierpliwości, bezinteresowności, skromności. Jako świadkowie historii, seniorzy przekazują młodszemu pokoleniu własne doświadczenie życiowe. Nawiązywanie relacji międzypokoleniowych jest formą przeciwdziałania tzw. konceptowi „embarrasing", który wyjaśnia wycofywanie się osób starszych z aktywności społecznej w grupach zróżnicowanych wiekowo i instytucjach lokalnych z obawy przed ośmieszeniem się16. Pracując społecznie seniorzy mogą udowodnić, że są osobami rzetelnymi i kompetentnymi.
Praca w charakterze wolontariusza jest traktowana przez wielu uczestników projektu jako forma nobilitacji społecznej. Senior staje się członkiem pewnych struktur, powierza mu się określone zadanie, z którego musi się wywiązać. To zaś stanowi przejaw zaufania instytucji w stosunku do osoby zaangażowanej w wolontariat i wpływa na podniesienie poczucia własnej wartości. Starszy wolontariusz czuje się odpowiedzialny za dobre wykonanie pracy społecznej, gdyż wie, że jego posługa jest monitorowana. Przypomina to nieco sytuację, z jaką miał do czynienia w czasie pracy zawodowej. Sprawia to, że nie odczuwa tak boleśnie zmiany statusu społecznego.
Zmierzenie się z nową rolą, jaką jest rola wolontariusza może się przyczynić do rozwoju osobowości seniora. Osoba pomagająca beneficjentowi codziennie staje wobec nowych wyzwań. Oprócz wiedzy i umiejętności już posiadanych musi nabywać nowe, aby spełnić oczekiwania potrzebującego. Zmusza to do sięgania po literaturę fachową, rozmów z pracownikami socjalnymi czy współdziałania z młodszymi wolontariuszami. Konieczność konstruktywnego rozwiązywania zaistniałych problemów korzystnie wpływa na psychikę, nie pozwalając „zasklepić się" w określonych schematach myślenia. Senior-wolontariusz, aby dobrze pomagać beneficjentowi pokonuje
15 B. Bugajska: Integracja międzypokoleniowa. Projekty realizowane w Uniwersytecie Trzeciego
Wieku w Szczecinie. W: Starzenie się..., op. cit., s. 251. j
16 M. Niezabitowski: Op. cit., s. 90.
60