SOCJOLOGIA KULTURY
WYKŁAD 7 (24.04.2012) WYKŁAD 8 (8.05.2012) WYKŁAD 9 (15.05.2012)
Pierre Bourdieu był socjologiem, który zapisał się na kilku polach:
> był jednym z autorów kapitału społecznego,
> miał ciekawe spostrzeżenia na temat systemu edukacji,
> w dziele „Reguły sztuki" wyjaśnia, jak hierarchia społeczna warunkuje nasze postrzeganie sztuki, innymi słowy rozbiera na części podział na sztukę niską i wysoką.
Z jednej strony występuje przeciw strukturalizmowi (gdyż ignoruje on rolę jednostek, koncentruje się na wielkich strukturach życia społecznego), a z drugiej przeciw egzystencjalizmowi (gdzie wszystko zależy od naszego wyboru).
Proponuje 2 sposoby na podchodzenie do kultury:
• zwracanie uwagi na sens danego dzieła sztuki gdzieś poza nim,
• lektura wewnętrzna, zwracanie uwagi na indywidualne dylematy. Jednostka tworząca jest niczym. Uosobieniem tego egzystencjonalizmu jest Jean Paule Sartre.
Kluczowe pojęcia zaproponowane przez Bourdieu:
habitus - podmiot, tożsamość, społeczna osobowość; zespół trwałych dyspozycji, schematów działania, sposobów postrzegania, preferencji itp., które jednostka nabywa w procesie socjalizacji. Jest gramatyką zachowania, która mówi nam, jak powinniśmy się zachowywać. „Struktury ustrukturyzowane, które posiadają predyspozycje działania jako struktury strukturujące"
Ma kilka elementów:
♦ mentalny-sposób myślenia,
♦ percepcyjny - sposób postrzegania,
♦ behawioralny — sposób zachowania,
♦ afektywny - funkcjonowanie emocjonalne.
Cechy habitusa:
♦ ma tendencję do trwania; histereza - opóźnienie w reakcji na zewnętrzne bodźce,
♦ można go kształtować i zmieniać również na drodze osobistej refleksji,
♦ jest przeszczepialny i ma charakter systemowy: pewne predyspozycje, których używamy w jednej sytuacji, przeszczepiamy w inną,
♦ tworzy pewien indywidualny styl,
♦ można z nim prowadzić grę - udawanie, że ma się habitus, którego się nie ma. pole - wycinek przestrzeni społecznej, który organizuje się wokół określonego typu przedsięwzięć, np. pole sztuki, to nie tylko aktorzy wykonawcy ale także dyrektorzy teatru, kolekcjonerzy obrazów itp. To także siatka obiektywnych stanowisk, które można zajmować ze względu na realizację określonych celów. Każde pole jest kooperacją pewnych interesów. W polu toczy się rozgrywka (np. w polu sztuki - uznanie, w polu władzy - wpływ, ustalenie hierarchii).
illusio - stawka, o którą „toczy się bój". Stawka gry w każdym polu jest iluzoryczna ,