3818438342

PAPIERY WARTOŚCIOWE

Papiery wartościowe - dokumenty o szczególnej właściwości, swoiście powiązane z prawami majątkowymi (zwłaszcza wierzytelnościami) wskazanymi w treści dokumentu.

•    Posiadanie dokumentu stanowi niezbędną przesłankę przypisanie prawa osobie formalnie uprawnionej z dokumentu i przesłankę dochodzenia przez nią tego prawa

•    Papier wartościowy ucieleśnia prawo podmiotowe (np. wierzytelność)

•    Niekiedy wymaga się, by papier wartościowy był przeznaczony do obiegu - kryterium krytykowane, nieostre i niejednoznaczne

•    Pojęcie papieru wartościowego stosuje się do praw (wierzytelności) zbywalnych

Do powstania zobowiązania z papieru wartościowego konieczne jest wystawienie dokumentu o treści określonej przepisami prawnymi

•    Dokument musi być podpisany przez dłużnika

o Podpis na papierach wartościowych (papiery na okaziciela) może być odbity

sposobem mechanicznym, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej /art. 921¹⁰ §2 KC/

o Weksel oraz czek powinny zawierać osobiście złożony podpis wystawcy

Teoria jednostronnego oświadczenia woli - podstawą zobowiązania jest jednostronna, abstrakcyjna czynność wystawcy dokumentu; do powstania zobowiązania wystarcza samo podpisanie dokumentu przez wystawcę (teoria kreacyjna) albo wymaga się wydania podpisanego dokumentu innej osobie (teoria emisyjna) albo skutki prawne łączy się dopiero z nabyciem tego dokumentu w dobrej wierze (teoria dobrej wiary)

Teoria umowna - źródłem zobowiązania z papieru wartościowego jest umowa między wystawcą a odbiorcą dokumentu, dotycząca wydania dokumentu; zobowiązanie powstaje na podstawie czynności prawnej kauzalnej i dopiero w dalszym obrocie staje się zobowiązaniem abstrakcyjnym dominujący pogląd doktryny i SN

W prawie polskim obowiązuje zasada numerus clausus papierów wartościowych -dokumentu o charakterze papierów wartościowych mogą być wystawiane tylko wtedy, gdy przepisy prawne dopuszczają taką możliwość.

SYSTEMATYKA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Ze względu na przedmiot uprawnień, jakie ucieleśniają papiery wartościowe, wyróżnia się:

1 Papiery wartościowe opiewające na wierzytelności

•    Podstawowe znaczenie mają wierzytelności pieniężne

o np. weksle, czeki, bankowe papiery wartościowe, listy zastawne(hipoteczne i publiczne), obligacje, które zobowiązują do świadczeń pieniężnych

•    losy lub inne dowody udziału w grze dotyczą wierzytelności pieniężnej lub niepieniężnej, w zależności od rodzaju wygranej

2 Papiery wartościowe opiewające na prawa inne niż wierzytelności /art. 921^lb KC/