3818438632

3818438632



Konrad Wallenrod

Geneza utworu

Konrad Wallenrod Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, druga po Grażynie powieść poetycka Adama Mickiewicza, powstała w latach 1825-1827, czyli w rosyjskim okresie twórczości poety. Utwór został wydany w 1828 roku w Petersburgu, w miejscu aktualnego pobytu twórcy.

Przymusowy pobyt w Rosji po procesie filomatów był ważnym przełomem w biografii duchowej Mickiewicza, Przede wszystkim zaprzyjaźnił się wówczas z rosyjskimi romantykami-buntnwnikami takimi jak Rylejew, Bestużew czy Puszkin, których poglądy znacząco wpłynęły na jego myśl polityczno-niepodległościo wą. W czasie pisania utworu był też Mickiewicz świadkiem ważnych wydarzeń w historii Rosji, przede wszystkim krwawego stłumienia spisku dekabrystów - szlacheckiego oporu rewolucyjnego wymierzonego w despotyczną władzę caratu i zmierzającego do zniesienia poddaństwa chłopów, którego uczestnicy życiem łub dożywotnim wygnaniem opłacili swoje ideały.

Wnikliwa analiza realiów politycznych ówczesnej Rosji, doświadczenie upadku rewolucji dekabrystów oraz świadomość potęgi caratu skłaniały Mickiewicza do rozmyślań nad rzeczywiście efektywnymi sposobami walki z tak silnym przeciwnikiem Swoista fascynacja tym zagadnieniem w wypadku poety jest tu nierozerwalnie połączona z indywidualnym losem twórcy i jego narodu, zależnym w znacznej mierze od rozporządzeń zaborcy. Sposoby i taktyka walki ze znacznie potężniejszym najeźdźcą były więc przedmiotem zainteresowania Mickiewicza z powodów przede wszystkim osobistych, wynikających z biografii człowieka wywodzącego się z kraju znajdującego się w niewoli.

Na ukształtowanie akcji i problematyki utworu ogromny wpływ miała też niewątpliwie lektura powieści poetyckich George’a Byrona oraz Księcia autorstwa włoskiego filozofa - Nicollo Machiavellego. Motto opatrujące Konrada Wallenroda zostało zaczerpnięte właśnie z dzieła tego twórcy, a jednym z najważniejszych problemów utworu jest pytanie o etyczną ocenę podstępu jako środka realizacji szlachetnych idei. (Więcej na temat znaczenia motta znajdziesz w artykule Interpretacja motta.)

Wydanie Konrada Wallenroda nie było łatwe, gdyż treść dzieła zbyt wyraźnie odnosiła się do współczesnej sytuacji politycznej. Do opublikowania każdego utworu potrzebna była zgoda cenzury szczególnie wyczulonej na zawartość ideową, której charakter można określić jako narodowowyzwoleńczy.

Wydaje się więc, że odautorska Przedmowa, w której pisze Mickiewicz o szczególnej roli minionych czasów jako najlepszego tworzywa dla poezji, w której wychwala temat, czerpiący z przeszłości jako przestrzeni uwolnionej od różnorakich współczesnych powiązań i sympatii mogących zakłócić obiektywizm spojrzenia i analizy, jest chwytem mającym uśpić czujność cenzorów. Usilne podkreślanie we wstępie i zakończeniu, że głównym tematem utworu są losy kochanków na tle historycznym, sprawiło, że cenzura zgodziła się na publikację i w lutym 1828 roku „powieść litewska" była już w ręku publiczności, budząc wszędzie entuzjazm

Interpretacja motta

Motto Konrada Wallenroda brzmi: Dovate adungue sapere, come sono due generazoni da combattere... bisogna essere volpe e leone. (Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia... trzeba być lisem i lwem).

Motto utworu jest cytatem z dzieła włoskiego filozofa - Nicollo Machiavellego, autora słynnego przysłowia Cel uświęca środki. Motto uczy, że istnieją dwie różne metody walki, które reprezentowane są przez przywołanie powszechnych skojarzeń związanych z cechami zwierząt - lisa i lwa.

Lis symbolizuje w kulturze europejskiej przebiegłość i spryt, natomiast lew uosabia odwagę i męstwo, Walka, która wyraża się w„byciu lisem" jest działaniem niejawnym, wykorzystującym spryt i budowanym na podstępie i świetnie skonstruowanej intrydze. Należy w sposób sprytny podejść przeciwnika, oszukać go, zyskując jego



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC06875 (2) Adam MickiewiczPOWIEŚĆ HISTORYCZNA Z DZIEJÓW LITEWSKICH I PRUSKICH Dovete adunąue saper
Lalka w pigułce 1 Lalka w pigułce Geneza utworu •    powieść drukował w odcinkach „Ku
page0390 INNE KATEGORIE NAZW WŁASNYCH Górak-Bartminska I., 1963, O imionach w polskiej powieści hist
pi?tek1 Elementy różnych gatunków literackich w Potopie a.    powieść historyczna wyd
Parnicki Parnicki debiutował jako autor powieści historycznych utworem Aecjusz, ostatni Rzymianin (1
Obraz3 (12) 28 kiego modelu powieści historycznej*1. Wiadomo również, że polemiczny zamiar w stosun
Zdobyć historię. taką akcję w powieści historycznej, ugruntowuje Parnicki dychotomię między niemą
22 Zdobyć historię Widać stąd, żc powieść historyczna na długo przed „nowymi historycystami”
2; Krótki przewodnik po „Potopie irsztat pisarza powieści historycz. 5 Powieść historyczna, s.
55712 str 134 135 natomiast duże podobieństwo powieściowego i historycznego Kmicica jeśli chodzi o i
Geneza osadów węglanowych Mechanizmy powstawania Historia węglanów
FIZYKA TEORETYCZNA W POLSCE DO 1939 r.: GENEZA I ROZWÓJ* (artykuł opublikowany w Kwartalniku Histori
129) 23 IX 2014 - Joanna Gorzelana, Archaizmy i sposoby archaizacji w powieściach historycznych
Obraz3 (12) 28 kiego modelu powieści historycznej*1. Wiadomo również, że polemiczny zamiar w stosun
BURSZTYŃSKA Halina: Henryk Sienkiewicz w kręgu oddziaływania powieści historycznych Józefa Ignacego

więcej podobnych podstron