2808184819

Wyjaśnij pojęcia: zdrowie subiektywne i obiektywne, negatywne i pozytywne fpodać przykłady miernikówh

1.    Mierniki zdrowia w zależności od tego, kto dokonuje oceny zdrowia:

a.    Obiektywne: mogą być zmierzone, wyrażone w jednostkach, liczbach itd. Należą do nich np. wskaźniki medyczne (dotyczące występowania objawów chorób i pomiaru różnych funkcji organizmu tj. pomiar ciśnienia tętniczego krwi, stężenia cholesterolu), a także wskaźniki antropologiczne (np. prawidłowość masy ciała) i sprawności fizycznej;

b.    Subiektywne: gdy oceny różnych aspektów zdrowia dokonują sami ludzie, a nie profesjonaliści. Wskaźniki te pozwalają na opisanie zdrowia i samopoczucia z perspektywy samych zainteresowanych, można je uzyskać dla dużych grup populacji na podstawie badań ankietowych.

2.    Mierniki zdrowia w zależności od „znaku":

a. Pozytywne: określają prawidłowość i sprawność funkcjonowania całego organizmu lub poszczególnych układów, np.: sprawność i wydolność fizyczna, poczucie zadowolenia z życia, dobrą jakość życia;

b. Negatywne:    mierzą natężenie zgonów, chorób, urazów, niepełnosprawności, inwalidztwa oraz czynników ich ryzyka (np. zachowań ryzykownych dla zdrowia). Najczęściej wyraża się je w postaci współczynników w przeliczeniu na 10 lub lOOtys. osób w danej populacji. Mimo, że mierniki te charakteryzują brak zdrowia, wciąż są najczęściej wykorzystywane w ocenie zdrowia zbiorowości.

Wymienione tu mierniki mogą być wykorzystywane w różnych „konstelacjach" w zależności od celu, w ocenie stanu zdrowia:

a.    Jednostki - najczęściej dokonuje jej się w celu diagnozowania ewentualnych zaburzeń i chorób lub tez w orzecznictwie lekarskim do wykonywania określonej pracy, uprawiania sportu;

b.    Zbiorowości - społeczeństwa (narodu) i różnych jego grup (kategorii społecznych), np. dzieci, kobiet, osób starszych. Zdrowie zbiorowości jest pojęciem abstrakcyjnym i nie jest prosta sumą zdrowia jej członków. W ocenie sytuacji zbiorowości wykorzystuje się różnorodne wskaźniki: negatywne (umieralność, zachorowalność), pozytywne (tj. długość trwania życia, płodność kobiet, przyrost naturalny, jakość życia); różnorodne wskaźniki kompleksowe, a także determinanty zdrowia (np. wskaźniki społeczno-ekonomiczne, zachowania zdrowotne, stan zanieczyszczenia środowiska). Pozwalają one na identyfikację głównych problemów zdrowia (zdrowotności) społeczeństwa, śledzenie zmian w czasie, porównania regionalne i międzynarodowe. Dane te stanowią podstawę do planowania programów ochrony (w tym profilaktycznych) i promocji zdrowia oraz programowania polityki zdrowotnej na różnych poziomach.

Dla edukacji zdrowotnej szczególnie przydatne SA subiektywne wskaźniki zdrowia. Umożliwiają one ludziom refleksję nad swoim zdrowiem, identyfikację własnego potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz problemów