Magazyn6301

67

NIEMCY

0    cechach obiektywności, pojęcie „krwi niemieckiej" i jedno negatywne pojęcie „krwi żydowskiej". Teza, iż Żyd nie może być obywatelem, była wykluczeniem jednej grupy ludności już zgóry niezależnie od cech rasowych z grupy obywateli Rzeszy. Nie oznaczała jednak bynajmniej, że każdy nie Żyd miał być obywatelem.

b) Zagadnienie żydozjskie. Wykluczenie Żydów było naturalną konsekwencją rasizmu. To była grupa najwyraźniej obca pochodzeniem, wyznaniem, cechami fizyczne-mi i psychicznemi.

Odrębne cechy fizyczne i psychiczne ludności żydowskiej, jej jednostronność polityczna (lewicowość i abstrakcyjność oraz ahistoryczność) lepsza sytuacja gospodarcza w zawodzie i skoncentrowanie się w in-tratniejszych zawodach stworzyły podatny grunt dla ustawodawstwa antyżydowskiego. Nie liczebność Żydów, lecz ich skoncentrowanie zarówno polityczne jak socjalne i zawodowe ujawnia społeczeństwu niemieckiemu siłę elementu żydowskiego i rodzi antysemityzm, który Trzecia Rzesza realizuje stopniowo, od początku swego istnienia.

W chwili dojścia do władzy hitleryzmu zasada równości wobec prawa była w ustroju i ustawodawstwie Rzeszy niezmiernie szeroko realizowana. Brak było jakichkolwiek przepisów różnicujących stanowisko prawne obywateli w zależności od pochodzenia i wyznania. Stronnictwo narodowo-so-cjalistyczne było bez mała jedyną organizacją niemiecką, która wykluczała od możności członkostwa jedną z grup ludności niemieckiej, grupę żydowską. Ustawa z 24. III. 1933 upoważniająca rząd do wydawania ustaw, nawet sprzecznych z konstytucją, dała formalną prawną podstawę do ograniczenia zasady równości wobec prawa w stosunku do ludności pochodzenia żydowskiego.

Pierwsze takie ograniczenie utworzono na terenie prawa urzędniczego w ustawie z 9. IV. 1933 (zur Widerherstellung des BerufsbeamtentumsJ. Ustawa odnosi się do wszystkich urzędników Rzeszy, krajów

1    korporacji prawa publicznego. O ile są oni pochodzenia niearyjskiego przeniesieni zostają w stan spoczynku. Za pochodzenie niearyjskie uważa się (według ustępu 2, pierwszego rozp. wyk. z u. IV. 1933) pochodzenie od niearyjskich rodziców lub w szczególności żydowskich dziadków przy-czem wystarcza, by jedno z rodziców lub dziadków należało do religji żydowskiej. W razie wątpliwości co do pochodzenia rozstrzyga opinja rzeczoznawcy dla badań rasowych (Sachverstdndige fur Rassenfor-schung) przy ministerstwie Rzeszy dla spraw wewnętrznych. Ustawa przejęła więc jako domniemanie kryterjum wyznaniowe i wywód rodowy wstecz do trzech generacji. Kryterjum to zostało powtórzone i przejęte we wszystkich innych ustawach rasowych (z wyjątkiem ustaw o stanie żywicielskim Rzeszy ostrzejszych pod tym względem). Uzasadnienie faktyczne tego kryterjum widziano w okoliczności, iż dopiero po okresie emancypacji Żydów (1806—1813) powstały prawne możliwości łączenia się Żydów z Niemcami, a główne nasilenie chrztów żydowskich i małżeństw mieszanych neofitów Żydów z Niemcami przypada po 1870.

Ustawa z 7. IV. 1933 miała za zadanie jedynie oczyszczenie korpusu urzędniczego z elementu niearyjskiego. Ustawa z 30. VI. 1933 regulowała warunki dopuszczenia do służby publicznej i warunki służby. Odnosiła się jak i poprzednia do urzędników Rzeszy, krajów i korporacji prawa publicznego. Postanawiając, iż prawno-publicznym korporacjom religijnym wolno wydawać analogiczne przepisy, próbowała nakłonić również wyznania religijne do wprowadzenia paragrafu aryjskiego (próba pozostała bezskuteczna nawet na terenie zależnych od rządów wyznań protestanckich i nie była odtąd w formie prawnej ponawiana). Wykluczała od służby publicznej nietylko (jak poprzednia) osoby pochodzenia niearyjskiego, lecz również osoby pozostające w związkach małżeńskich z osobami pochodzenia niearyjskiego, rozszerzając równocześnie nakaz zwolnienia ze służby na takie osoby.

Ustawodawstwo to utworzyło dostateczne prawne podstawy do odżydzenia służby publicznej w Niemczech. Odżydzenie nie było w praktyce kompletne. Minister Rzeszy dla spraw wewnętrznych korzystał niejednokrotnie z przysługującego mu prawa stwarzania wyjątków od rygorów ustawy. Ustawa z 28. VI. 1936 kodyfikując ostatecznie całokształt prawa urzędniczego w Niemczech ujęła kryterja aryjskości analogicznie jak poprzednie, wprowadzając jednak zmianę przy czynieniu wyjątków od paragrafu aryjskiego, a więc przy zatrzymaniu w służbie i przyjmowaniu do służby urzędników pochodzenia niearyjskiego konieczna jest

5*