67
AKCYJNE PRAWO
wego (system meldunkowy czyli normatywny) bez potrzeby uzyskiwania zgody władzy administracyjnej. Jedynie spółki akcyjne, których przedsiębiorstwa mają znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej, muszą uzyskiwać dla zawiązania zezwolenie, którego udziela Minister Przemysłu i Handlu; zatwierdza on statut, odpowiadający przepisom prawa, oraz wszelkie jego zmiany. Również statuty spółek akcyjnych bankowych i ubezpieczeniowych, jako też ich zmiany, muszą być zatwierdzone przez Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu (specjalne przepisy, dotyczące spółek akcyjnych bankowych, są zawarte w Rozp. Prez. Rzeczyp. o prawie bankowem z 17. III. 1928 r., Dz. U. R. P. Nr. 34 poz. 321, dotyczące zaś spółek akcyjnych ubezpieczeniowych — w Rozp. Prez. Rzecz, z 26. I. 1928 r. o kontroli ubezpieczeń, Dz. U. R. P. Nr. 9 poz. 64). Wreszcie zagraniczne spółki akcyjne mogą być dopuszczone do działalności w Polsce jedynie za zezwoleniem Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Skarbu.
Jakie przedsiębiorstwa, prowadzone w formie spółki akcyjnej, mają znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej, określa bliżej rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 20. XII. 1928 r. (Dz. U. R. P- Nr. 103 poz. 918). Są to mianowicie przedsiębiorstwa: 1) wytwarzające broń, amunicję, sprzęt i materjał wojenny tudzież handlujące temi wyrobami; 2) wytwarzające silniki lotnicze i statki powietrzne oraz eksploatujące powietrzne linje komunikacyjne; 3) żeglugi morskiej i rzecznej; 4) budujące lub eksploatujące kanały wodne, koleje żelazne publicznego użytku (nie wyłączając tramwajów); 5) komunikacji samochodowej; 6) wytwarzające urządzenia telegraficzne, telefoniczne, radjowe oraz budujące i eksploatujące telefony, telegrafy, radjote-lefony i radjotelegrafy; 7) eksploatujące rzeźnie, piekarnie mechaniczne, chłodnie, wodociągi, kanalizacje, elektrownie i elewatory zbożowe; 8) kopalnie węgla kamiennego, przerabiające ten węgiel (koksownie, gazownie i t. d.) oraz handlujące nim hurtowo; 9) kopalnie rud żelaznych, cynkowych, miedzianych i ołowianych i hutnictwo; 10) kopalnie soli potasowych i fosforytów oraz handlujące hurtowo temi produktami; 11) przerabiające minerały bitumiczne (olej skalny, wosk ziemny i t. p.), produkujące płynne produkty pędne oraz sprzedające naftę z beczkowozów lub benzynę ze stacyj benzynowych; 12) tłoczące, zbierające i magazynujące ropę naftową i jej produkty; 13) eksploatujące lasy.
5. Kapitał akcyjny. Do założenia spółki akcyjnej potrzeba kapitału zakładowego, czyli akcyjnego, którego wysokość równa się ogólnej sumie nominalnej wartości wszystkich akcyj. Kapitał akcyjny powinien wynosić przynajmniej 250000 złotych. Dla spółki akcyjnej, będącej bankiem kredytu krótkoterminowego, najmniejszy kapitał akcyjny wynosi 2*/2 miljona złotych, o ile ma siedzibę lub oddział w Warszawie, — H/s miljona złotych, o ile ma siedzibę lub oddział w Krakowie, Lwowie, Poznaniu, Katowicach i Łodzi, a 1 mil jon złotych w innych miejscowościach. Hipoteczny bank akcyjny powinien posiadać kapitał wysokości co najmniej 5 miljonów złotych. Wpłacony gotówką kapitał akcyjny spółki ubezpieczeniowej, która powstała po 1. II. 1928 r., nie może być mniejszy niż 2 mil jony złotych i musi wynosić co najmniej po 1 miljonie dla działów ubezpieczeń na życie i od ognia, po x/a miljona złotych dla działów ubezpieczeń od gradobicia i ubezpieczeń przewozowych i po l/« miljona złotych dla każdego innego działu ubezpieczeń. Wartość nominalna akcyj powinna wynosić przynajmniej 100 złotych; wyjątek stanowią akcje w przedsiębiorstwach użyteczności publicznej: nominalna wartość akcyj imiennych w tych przedsiębiorstwach może wynosić co najmniej 25 złotych. Akcje spółek bankowych nie mogą nigdy opiewać na niższą kwotę, niż 100 złotych.
Kapitał akcyjny może być pokryty gotówką lub wkładami niepieniężnemi czyli aportami (rzeczami ruchomemi, nieru-chomemi, prawami), albo w jeden i drugi sposób łącznie. Akcje opłacane gotówką powinny być pokryte przynajmniej w */4 ich wartości nominalnej, wydawane zaś na wkłady niepieniężne — w całości, przed zarejestrowaniem spółki. Akcje nie mogą być wydawane poniżej ich wartości nominalnej (niżej pari); gdy są wydane po cenie wyższej, nadwyżka, powinna być uiszczona w całości przed zarejestrowaniem. Akcje
6*