471
BODIN JEAN — BOERNER IGNACY
Bodmerja.
B. (w niemieckim języku Bodmerei, od Schiffsboden — dno okrętu) jest pożyczką morską pod zastaw statku lub ładunku, którą zaciąga kapitan na mocy owych pełnomocnictw ustawowych w wyjątkowych wypadkach poza ojczystym statkiem, w razie konieczności i rzeczywistej potrzeby.
Instytucja bodmerji, unormowana w IV księdze kod. handl. niem z 1897, odpowiada starorzymskiej instytucji „foenus nauticum" oraz instytucji „pręt a la grosse“ w Codę de commerce (art. 311 i nast.). B. straciła wobec łatwości komunikowania się zapomocą telegrafji kablowej i radjowej wszelkie znaczenie praktyczne, gdyż w najodleglejszymi zakątku świata może się kapitan skomunikować z armatorem i otrzymać od niego odpowiednią instrukcję. Według kodeksu handl. mem. z 1897, mającego do naszych morskich statków handlowych zastosowanie, posiada bodmerja tę charakterystyczną cechę, że wierzyciel bodmeryjny
zację s^ądow nic twa polskiego, a w szczególności polskie prawo karne, dotyczące morderstwa. Dowodem rozwoju narodu jest dla B. przyrost ludności. W poglądach ekonomicznych pozostaje zasadniczo pod wpływem merkantyiizmu, w pewnych jednak rzeczach wykracza poza niego. Dr ma ga się ingerencji państwa w gospodarstwo prywatne, zakazu wywozu krajowych surowców, wysokich ceł dla zagranicznych towarów poza surowcami i żywnością, które winny być wolne od ceł wwozowych. Ma szczególne zasługi dla teorji pieniądza (Reponse aux paradoxes de M. Malestroit touchant 1’encherissement de toutes les cho-ses et des monnoyes, 1568 — Discours sur le rehaussement et dimiiiution des monnoyes, 1578). Przyczynę rewolucji cen w XVI w. widział trafnie w silnym dopływie kiuszców z Nowego Świata, dając w ten sposób podstawę dla przyszłego rozwoju teorji ilościowej wartości pieniądza.
Literatura: BaudriUart: Jean Bodin el ton temp t tableau de thiories politięues et des idies iconomiąues du XVI silcie. Parts 1863. — FourneU Bodin. Paris 1896. — Hanek*: Slu-dien dber den Begriff der Souverenitdi bet Bodin. 1894. — Kot: Rzeczpospolita Polska w literaturze politycznej Zachodu. Kraków 1919. — Heniu Bod.nf ein Beitrag zur Geschichte der histarischcn Methode. Leipzig 1905.
L. Całka i J. Pajewski.
może poszukiwać zaspokojenia swej pretensji tylko na zastawionych przedmiotach. Za pożyczkę odpowiada nie dłużnik osobiście, lecz zastawiony przedmiot (Sachhaf-tung). Na dowód pożyczki wystawia pożyczający t. zw. list bodmeryjny, zawierający zobowiązanie zapłacenia pożyczki oraz miejsce i czas jej płatności. Jest to papier wartościowy, który może zawierać klauzulę „na zlecenie" i tem samem może być zbywany przez indos.
Literatura: Georg Schaps: Dos deutsche Seerecht. Berlin und Leipzig 1921, t. I, str. 586—589 i cytowana tam literatura. — Władysław Sotełńakt: Prawo handlowe morskie w zarysie. Warszawa 1935, str. 166 i nast.
W. S.
B. uradził się ir. VIII. 1875 r. w Zdur skiej Woli, kształcił się w azkole realnej w Kaliszu i w politechnice w Darmsztacie, gdzie w r. 1902 uzyskał tytuł inżyniera-mochanika. W okresie studjów wyższych należał do Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, będącego odpowiednikiem P. P. S. na Zachodzie. Po studjach wrócił do kraju i niezależnie od pracy zawodowej pracował nielegalnie w szeregach P. P. S. W rewolucji 1905 odegrał rolę wybitną; w grudniu 1905 na skutek „odezwy grudniowej" Centralnego Komitetu Robotniczego P. P. S., w związku z walkami w Moskwie proklamującej powstanie zbrojne w Polsce, stworzył i przez kilka tygodni był „prezydentem" t. zw. „Republiki Ostrowieckiej". Represje rządowe i gwałtowna interwencja oddziału gwardji rosyjskiej zmusiły go do szukania schronienia za kordonem; po krótkim pobycie w Galicji, wyjechał do Niemiec; wydalony niebawem stamtąd, osiadł na stałe we Lwowie. Od 1908—1914 r. należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 wyruszył na wojnę z Krakowa, z I kompanją kadiową. Lata wojny światowej przebył częściowo w szeregach I Brygady, biorąc bezpośredni udział w jej walkach, częściowo zaś wśród pracy organizatorskiej i politycznej w Kielcach, Częstochowie, Łodzi i Warszawie. Za działalność niepodległościową został przez niemieckie władze okupacyjne usunięty formalnie z Legjonów, faktycznie jednak wrócił do szeregów i w kompanj i saperów uczestni-