Psychodynamiczne podejścia do osobowości
Psychoanaliza to teoria osobowości, szkoła interpretacji zaburzeń, metoda leczenia.
Zwróciła uwagę np. na motywy zachowań inne niż te, które sami wskazujemy
nieświadomość
Na podejście ściśle psychoanalityczne składają się 4 założenia:
1. o doniosłej roli procesów nieświadomych
2. o konfliktach i mechanizmach obronnych
3. o kompleksie Edypa
4. o centralnej w rozwoju osobowości roli popędów seksualnego i agresywnego
Podejścia psychodynamiczne - jedynie dwa pierwsze założenia
KLASYCZNA PSYCHOANALIZA - TEORIA FREUDA
Tezy Freuda a współczesne badania
5 perspektyw teorii, zwanych modelami psychiki (Rapaport i Gili) :
1. model dynamiczny - rola i działanie popędów: seksualnego i agresywnego
2. model ekonomiczny - funkcjonowanie i przemieszczanie się w psychice
energia
3. model topograficzny - świadome, przedświadome i nieświadome procesy psychiczne
4. model rozwojowy - stadia rozwoju (teraźniejszość kształtowana przez przeszłość)
5. model strukturalny - struktury psychiczne: id, ego i superego TEORIA POPĘDÓW (MODEL DYNAMICZNY)
• siłą motywującą zachowanie są popędy: seksualny, agresywny
• popędy reprezentują naturę w konflikcie między naturą a kulturą
• popędy charakteryzowane są przez źródło, cel i obiekt lub jego psychiczną reprezentację
• motywy tkwią w organizmie, można się jedynie do nich przystosować, kiedy zagrażają można je usunąć odcinając od świadomości
ENERGIA PSYCHICZNA (MODEL EKONOMICZNY)
• popęd dąży do rozładowania; sposób, w jaki zostaje wyrażony oraz obiekt za pomocą którego zostaje rozładowany podlegają ciągłym zmianom
• każda czynność psychiczna (myśl, fantazja, marzenie) naładowana jest pewną ilością energii popędowej, której towarzyszy impuls do rozładowania wytworzonego napięcia
• naładowanie energią psychiczną to kateksja
• w naszym aparacie psychicznym dokonuje się „gospodarowanie" energią (model zwany hydraulicznym)
• motywy mogą ulegać wielu przekształceniom: przybierać postać symptomu, marzenia sennego, dowcipu, pomyłki językowej, zachowania lub ideologii
NIEŚWIADOMOŚĆ (MODEL TOPOGRAFICZNY)
• determinizm psychiczny - przekonanie, że w naszym funkcjonowaniu psychicznym nic nie dzieje się przez przypadek
• dowody istnienia nieświadomości wg Freuda: zjawiska posthipnotyczne oraz niepamięć wydarzeń z przeszłości u neurotyków
• procesy psychiczne: