4672949044

Gramatyka

Q A TERAZ SPRÓBUJ SAMODZIELNIE:

•    Anka piecze ciaslo.

tryb rozkazujący:.................

tryb przypuszczający:.............

•    Robert wyprowadził psa na spacer.

tryb rozkazujący:.................

tryb przypuszczający:.............

•    Edyta nakłoniła Kaśkę do nauki.

tryb rozkazujący:.................

tryb przypuszczający:.............

Czas

Czas to kategoria, za pomocą której możemy wyrazić stosunek momentu dokonania czynności do chwili jej stwierdzenia, jeżeli coś dzieje się w chwili, gdy o tym mówimy, wówczas mamy do czynienia z czasem teraźniejszym, np.: idę do sklepu (kiedy? teraz), śpiewam piosenkę (kiedy? teraz).

FLEKSJA

jeżeli pomiędzy czynnością określoną czasownikiem a chwilą mówienia o niej występują jakieś rozbieżności, używamy czasu przeszłego lub przyszłego w zależności od tego, co było pierwsze: czynność czy nasze mówienie o niej. Za pomocą czasu przeszłego nazywamy wydarzenie wcześniejsze niż chwila mówienia o nim. np.: pisałem (kiedy? wczoraj), usiedliśmy (kiedy? wczoraj).

Za pomocą czasu przyszłego nazywamy wydarzenie późniejsze niż chwila mówienia o nim. Rozróżniamy dwa typy czasu przyszłego: prosty i złożony. Forma czasu przyszłego prostego składa się z czasownika dokonanego, np.: opowiem, zobaczę, narysuję. Ale tę samą treść można również wyrazić tak: będę rysować lub będę rysowała. Taką postać czasu przyszłego nazywamy złożoną, gdyż składa się ona z dwóch części: formy osobowej czasownika .być" oraz osobowej formy czasownika lub: z formy osobowej czasownika .być" oraz bezokolicznika. Obie konstrukcje są prawidłowe.

teraźniejszy, np.: rysuję

Czasy czasownika

przeszły, np.: rysowałam

Czasownik

przyszły

prosty, np.: narysuję

złożony, np.: będę rysować lub będę rysowała

Zamień formy czasowników w poniższym tekście (.Dziewczyna" nr 1, styczeń 1997) na formy czasu teraźniejszego:

FLEKSJA

Kryśka namówiła naszq wychowawczynię, żeby poszła z nami do dyskoteki. Ciekawe, jak jej się to udało? Klub, w którym wylądowaliśmy, nie jest może najfajniejszy, ale co tam. Najgorsze, że wszyscy chłopcy z naszej klasy zamiast tańczyć, siedzieli w kółeczku jacyś tacy zmęczeni i markotni.’

A teraz czasowniki w formie czasu teraźniejszego zamień na formy czasu przeszłego (tekst również z .Dziewczyny" nr 1, styczeń 1997):

.Na ogól mamy w życiu kontakty z wieloma ludźmi: rodziną, klasą, nauczycielami, znajomymi »z podwórka », kumplami z paczki. Zazwyczaj «podporządkujemy» sobie tych ludzi w grupy, łącząc ich na podstawie wspólnych cech: poglądów, religii. wieku, stroju, pokrewieństwa, zainteresowań itp. Sami mamy potrzebę przynależności, bo bycie w grupie jest szalenie ważne dla większości ludzi.’