6827068457

SKAŁY OSADOWE

Minerały wchodzące w skład skał osadowych są dwojakiego pochodzenia:

Minerały allogeniczne, tzn. powstałe poza środowiskiem tworzenia się skał osadowych. Dostają się one do środowiska osadowego w wyniku mechanicznego wietrzenia skał starszych niż dany osad i przetransportowania do zbiornika sedymentacyjnego.

Minerały autogeniczne, tj. powstałe w środowisku tworzenia się skał osadowych. Powstają one w wyniku bezpośredniego wytrącenia z roztworu, na skutek procesów biochemicznych lub w wyniku późniejszych przemian diagenetycznych w obrębie złożonego osadu.

SKOLY OSADOWE OKRUCHOWE SKAŁY GRIJBOOKRUCHOWE (PSEFITY)

Do psefitów zaliczane są skały o przeciętnej średnicy ziam przekraczającej 2 mm. Ich najważniejszymi przedstawicielami są: gruzy, żwiry, brekcje i zlepieńce.

GRUZY

Gruzy są skałami psefitowymi luźnymi, zbudowanymi z okruchów ostrokrawędzistych. Najczęściej są to utwory rezydualne lub powstałe w warunkach denudacyjnych. Przykładem gruzów mogą być np. piargi powstałe u wylotów żlebów. Utwory gruzowe mogą składać się z okruchów pochodzących z jednego lub wielu rodzajów skał, co decyduje o ich składzie mineralnym.

W wyniku wietrzenia gruzów powstają płytkie, silnie szkieletowe gleby, zbyt suche i przewiewne. Zasobność tych gleb zależy od rodzaju okruchów tworzących skałę macierzystą, najczęściej jednak jest ona bardzo niska.

ŻWIRY

Żwiry są skałami psefitowymi luźnymi, zbudowanymi z okruchów obtoczonych. Ich powstawanie związane jest najczęściej z działalnością lodowca (żwiry zwałowe i fluwioglacjalne) lub z działalnością wód płynących (żwiry aluwialne). Utwory żwirowe mogą składać się z okruchów pochodzących z jednego lub wielu rodzajów skał, co decyduje o ich składzie mineralnym.

Przydatność użytkowa gleb powstałych ze żwirów jest niska, są one trudne do uprawy, suche i mało zasobne.

BREKCJE

Brekcje są skałami psefitowymi scementowanymi, powstałymi w wyniku diagenezy gruzów.