6827068994

Integralna filozofia prawa - R. DWORKIN:

Prawo jest faktem interpretacyjnym

-    Ronald Dworkin skupił się głównie na procesie stosowania prawa, a w szczególności na analizie tzw. spraw trudnych (hard cases), gdzie sędzia w braku dokładnej regulacji musi korzystać ze swej dyskrecjonalności, a stosując prawo uwzględnia się obowiązujące reguły prawa i zasady prawa.

-    Dworkin podjął próbę stworzenia integralnej teorii i filozofii prawa, stanowiącej rodzaj trzeciej drogi pomiędzy pozytywizmem a szkołą prawa natury, odrzucając koncepcję pozytywizmu i funkcjonalizmu, a nawiązując do ujęć hermeneutycznych.

Integralna filozofia prawa stanowi współcześnie najbardziej wpływową koncepcję filozofii prawa stworzoną w środowisku prawniczym.

-    Mimo, że Dworkin był uczniem Harta, cała jego koncepcja bazuje na krytyce pozytywizmu Harta (m.in. krytyka reguły uznawania)

-    w przekonaniu Dworkina system prawa pojmowany tylko jako zbiór reguł prawnych (Hart) jest zbyt ubogi dla rozstrzygania bardziej skomplikowanych przypadków-w rutynowych sprawach sędziom wystarczy dopasować obowiązującą w systemie prawa regułę, zaś jeżeli sędzia ma do czynienia z przypadkiem, do którego nie dają się bezpośrednio zastosować żadne reguły danego systemu prawa to w takich przypadkach (HARD CASES) sędzia może dyskrecjonalnie zastosować standardy inne niż będące regułami - sędzia, opierając się jedynie na regułach, nie jest w stanie dokonać ostatecznego rozstrzygnięcia, więc musi znaleźć mocne uzasadnienie w pewnych pozaprawnych standardach

-    Konkludując, w trudnych przypadkach sędzia w pierwszej kolejności sięga do reguł prawnych i nie może ich ignorować, a dopiero wówczas, gdy te okazały się niewystarczające, sędzia może sięgać po standardy pozaprawne - najpierw zwykłe zasady, potem dyrektywy !!! - R.D. zdecydował się na rozszerzenie granic pojęcia normy i rozmycie granic prawa i moralności.

- wg koncepcji Dworkina PRAWO TO PEWNA INTEGRALNA CAŁOŚĆ, na którą składają się:

•    REGUŁY (normy) - wyraźnie ustanowione normy postępowania,

•    ZASADY (principles) - szczególne pozaprawne standardy postępowania, przestrzegane z uwagi na moralność (np. zasada słuszności, sprawiedliwości, właściwej procedury)

•    DYREKTYWY POLITYCZNE (policies) - pozaprawny standard wyznaczający cel do osiągnięcia (zazwyczaj wytyczną jest postęp np. ekonomiczny, polityczny, społeczny)

reguły	zasady
wyznaczają powinne zachowanie w sposób wszystko albo nic	można je spełniać w różnym stopniu, choć nakazują ich realizację w możliwie największym stopniu; uzasadniają reguły,
w razie konfliktu reguł zostają zastosowane odpowiednie reguł kolizyjne, które prowadza do uznania jednej z niezgodnych norm za nieobowiązującą	w razie konfliktu dwóch zasad dochodzi do swoistego 'ważenia' racji obu zasad w indywidualnym przypadku (brak hierarchii zasad, więc o ich pierwszeństwie rozstrzyga dopiero konkretny przypadek)
- w razie kolizji między regułą a zasadą, zasady ze względu na swą wagę lub doniosłość w procesie stosowania common law uzyskują pierwszeństwo przed regułami