Zimbardo - Psychologia i życie, R. 11
MOTYWACJA (motivation) - ogólny termin na wszystkie procesy związane z rozpoczynaniem, kierowaniem i podtrzymywaniem działań fizycznych i psychicznych.
Typy motywacji - głód, potrzeba seksualna, potrzeba osiągnięć.
PODSTAWOWE CELE POSŁUGIWANIA SIE POJĘCIEM MOTYWACJI:
1. Bv powiązać mechanizmy biologiczne z zachowaniem.
Stany wewnętrznej deprywacji wyzwalają mechanizmy - reakcje organizmu - które motywują do podjęcia działań. Ich celem jest przywrócenie równowagi w ciele.
2. Bv wyjaśnić zmienność zachowań.
Psychologowie odwołują się do wyjaśnień motywacyjncyh, gdy różnice w wykonaniu zadań przez ludzi w podobnych sytuacjach nie mogą być przypisane różnicom w ich zdolnościach, umiejętnościach, doświadczeniu czy poczuciu szczęścia.
3. Bv wnioskować na temat stanów wewnętrznych na podstawie czynów dokonywanych publicznie.
Ludzie interpretują zachowania innych osób, by znaleźć ich prawdopodobną przyczynę. Ta sama zasada odnosi się do własnych zachowań - czy moje zachowanie to wynik motywacji wewnętrznej czy zewnętrznej?
4. By przypigać komu? odpowiedzialność za działanie.
Odpowiedzialność osobista zakłada wewnętrzną motywację i możliwość kontrolowania własnych działań. Ludzie oceniani są jako odpowiedzialni za swoje działania w mniejszym stopniu gdy (1) ich działania nie miały na celu wywołania negatywnych konsekwencji, (2) gdy siły zewnętrzne miały wystarczającą moc, by wywołać określone zachowanie lub (3) działanie zostało podjęte pod wpływem substancji psychoaktywnych albo silnych emocji.
5. Bv wyjaśnić wytrwałość działań pomimo przeciwności.
Chęć wyjaśnienia przyczyn, dla których organizmy podejmują pewne działania w sytuacji gdy łatwiej byłoby ich nie podejmować.
POPĘDY I PODNIETY
• Clark Hull - większość ważnych zachowań jest motywowana przez czynniki wewnętrzne. Popędy (drives) to wewnętrzne stany, które pojawiają się w odpowiedzi na potrzeby fizjologiczne. Organizm stara się utrzymać homeostazę. Popędy działają gdy deprywacja stwarza stan braku równowagi albo napięcie, pobudzając organizm do działań w kierunku redukcji napięcia. Gdy homeostaza zostaje przywrócona, organizm zaprzestaje działania.
• Np. Zwierze bez jedzenia wiele godzin -> stan głodu -> motywacja do zachowań związanych z poszukiwaniem jedzenia. Reakcje prowadzące do celu będą wzmacniane, bo zostają skojarzone z redukcją napięcia pojawiającą się po zjedzeniu pożywienia.
• ALE redukcja napięcia nie wyjaśnia wszystkich zachowań, u podstaw których leży motywacja: